КОММУНИСТЪЯС ПӦ РЕЛИГИЯТӦ КОК УЛАС ТАЛЯЛӦНЫ
Видзӧдламӧй, сідзи абу?
Тайӧ кывъяссӧ унаысь кывлывлан пӧрысь йӧзлысь, олӧмаджык йӧзлысь. Кыдзи жӧ найӧ гӧгӧрвоӧны «религиясӧ»? На ногӧн религияыс лоӧ «енлы веруйтӧм». Мый религия, мый енлы веруйтӧм, ӧткодь. Кутшӧм ногӧн жӧ эськӧ коммунистъясыс религиясӧ (веруйтӧмсӧ) кок улас талялӧны? Ме эськӧ абу коммунист да, зэв бура тӧда, найӧ некодӧс енлы веруйтӧмысь эз на кутлыны, дай оз кутны. Найӧ закон серти, Сӧвет власьт закон серти быдӧнлы сетӧма тыр вӧля веруйтны, кодлы кыдз колӧ. Коммунистъясӧс мыжӧ пуктыны таысь оз позь.
Войдӧр, сар дырйи, збыльысь кутавлісны, дзескӧдлісны веруйтӧмсьыд. Босьтам кержакъясӧс (старӧверъясӧс), налысь весиг став вичкосӧ, кевман керкаяссӧ тупкавлісны, видзисны печат сайын. Сідз олісны найӧ сё во дорысь дыр, сӧмын неважӧн на войнаӧдз бӧр восьталісны. Сійӧ со вӧлі дзескӧдӧм веруйтӧмсьыд! Сэсся, сар дырйиыд, православнӧйястӧ зэв ёна кутісны мӧд вераӧ петӧмысь, петан кӧ мӧд вераӧ, вӧлі пуксьӧдӧны тюрмаӧ, ыстӧны Сибырӧ. Сійӧ нӧшта дзескӧдӧм жӧ лоӧ. Куим во кӧ он волы поп дінӧ висьтасьны-даръясьны, тэнӧ киритӧны висьтасян нигаысь, лыддьӧны тэнӧ «еретникӧн», ёрӧны поп-дяк вичко шӧрын, пуктӧны «эпитимия»: зэв дыр юрбитны, клёнгыны муӧдз, быд лун лыддьыны витсё пӧв «господи помилуй», ветлыны манастыръясӧ. Мыйкӧ кӧ вӧлі висьталан поплы сар вылӧ, гырысь юраяс вылӧ, сійӧ пыр жӧ гусьӧн донеситас аркирейлы, сэсся тэнӧ мыждасны. Сійӧ нӧшта бара дзескӧдӧм жӧ лоӧ.
Кымынкӧ кыв религия (вера) йылысь.
Му вылын олӧны уна пӧлӧс йӧз: рочьяс, немечьяс, прансузъяс, англичанинъяс, турокъяс, кыргызъяс, башкыръяс, тотараяс, вотякъяс, черемисъяс, яранъяс, лопаръяс, мукӧдъяс. Быдӧн найӧ веруйтӧны асланыс енлы, быдӧн ошйысьӧны: миян пӧ религияыд (вераыд) медбур. Мый эськӧ та вылӧ шуан? Кодлӧн нӧ эськӧ медбур вераыс, али православнӧй вера медбур? Быдӧн ӧд кевмӧны асланыс енлы, быдӧн виччысьӧны асланыс енлысь бурӧс, видзысьӧс, дорйысьӧс быдсяма омӧльторъясысь.
Аттӧ дивӧ, сідзкӧ тай енъясыдлы сё мат овнытӧ, пыр налы лоӧ вензьыны, косясьны ас костаныс! Кӧнкӧ дугдывтӧг зычитӧны быдӧн аслас кевмысь йӧз вӧсна. Ме чайта, найӧ некутшӧм тӧлк ни, лад ни оз аддзывны, некодлы нинӧмӧн отсавны оз вермыны, кевмы кӧть, эн кӧть. Оз кӧ нинӧм вермыны вӧчны, отсавны, нинӧмла и веруйтны, нинӧмла и копрасьны. Сэсся нинӧмла весьшӧрӧ и увгыны коммунистъяс вылӧ религия кок улын талялӧм йылысь.
Колӧ быдӧнлы ёнджыка тӧждысьны не ен йылысь да ен религия йылысь, сэтшӧм религия помсьыд йӧзыдлы некутшӧм кокньӧд ни, бур олӧм ни, долыдлун ни оз ло. Сэтшӧм олӧм лӧсьӧдӧм вылӧ му вылын эм сӧмын ӧти религия, кодӧс лӧсьӧдіс Сӧвет власьт, ним сылӧн — «мырсьӧм (труд)». Коді бура, сьӧлӧмсьыс, дышӧдчытӧг мырсяс, уджалас да ассьыс бур мывкыдсӧ кутас, сылӧн нэм чӧжыс лоас бур олӧм, оз ков кевмысьны, копрасьны кутшӧмкӧ абутӧм енмыслы.
Коми пи.
