ЫМРАВНЫ


Тайӧ кадакывйыс петкӧдлӧ шоныд сынӧдӧн ӧвтӧм. Шуам: пачыс сэтшӧм пӧсь, ымралӧ керка тырнас; ывлаыс талун ымравмӧн шоналӧма. Коми “ымравны” кывлы рӧдвуж финн-йӧгра сёрниын юрганног боксяньыс матынӧсь удмуртын: омыр — сынӧд; чылкыт омыр — сӧстӧм сынӧд; пӧсь омыр — пӧсь сынӧд. Мариын: умыр — шоныд, лӧнь (поводдя): умырташ — шонавны, лӧньны (тӧвлы); пече умыртыш — ывлаыс шоналіс; финнын: aurіnko — шонді.

Буракӧ, коми кывйын войдӧр вӧлӧма жӧ ымыр эмакыв, кодӧн нимтылӧмаӧсь шоныд сынӧдсӧ, сӧмын тай сійӧ вочасӧн вунӧма, а кольӧма ымравны кадакывйӧ кыввуж пыдди.

Удмурт да мари сёрниын омыр да умыр кывъясын м да р шыяс костӧ содтысьӧма ы гласнӧй, медым кокньыдджык вӧлі шуны кывсӧ. Тадзи жӧ ӧд содтысьӧны гласнӧйяс согласнӧйяс костӧ коми эмакывъясын.

Ӧткодялӧй:

томнавны, но томан;

кабравны, но кабыр;

гӧгравны, но гӧгӧрбок, а сідзжӧ венгерскӧйын, шуам: szobor — памятник, но szobráк — памятникъяс, tábоr — войско, но tábrak — войскояс.

Финн кывйын ымр кыввужлы лӧсылӧ aurіnko — шонді нимтысь кывлӧн aurіn юкӧныс, ko -ыс сэні кыв артмӧдысь суффикс.

Ӧткодялӧй: финн: ukko — пӧль, вепс: uk — пӧль, акка — пӧч, коми: акань, кыввужйыс -ак, суффикс -ань. Ымр кывйысь м да р согласнӧйяслы финн aurіnko кывйын лӧсялӧны rіn шыяс. Ми казялам м да р шыяслысь местананыс вежсьӧмсӧ да на костӧ гласнӧй і содтӧмсӧ, мед кокньыдджык лои шунысӧ. Шыяслысь местананыс татшӧм вежсьӧмсӧ вермам аддзыны и мукӧд кывйысь. Шуам, комиӧн рӧмидзтыны, а финн ног: merehtіa, войдӧр вӧлӧма remehtіa. Коми дз шыыс финн кывйын вежсьӧма h -ӧ. Сэні важъя финн-йӧгра кадся шутьлялан шыяс да аффрикатъяс бырӧмаӧсь, на пыдди лоӧма h.

Ӧткодялӧй:

комифинн
важvanha
жол > жов (пу)hіlse
шырhііrі

Тшӧкыда финн кывйын согласнӧй водзса м шы вежсьӧ п -ӧ, шуам: lumі — лым, но lunta — лымтор.

Сідзкӧ, коми ымр да финн аurіn кыввужъяс петӧмаӧсь ӧти вужйысь.

Финн-йӧгра войтырлӧн ӧта-мӧдсьыныс торъялӧм бӧрын кутіс торъявны и кывъясныслӧн вежӧртасыс.

Коми ымр- шоныд сынӧд нимтысь кыввуж кутіс паныдасьлыны сӧмын ымравны кадакывйын. Финн сёрниын вочасӧн тайӧ кывйыс пӧри aurіnko -ӧ, кодӧн кутісны нимтыны шоныдӧн ымралысь кодзув — шонді. Мари сёрниын тайӧ кывнас нимтӧны шондӧдӧм, тӧвлысь лӧньӧм, а удмурт сёрниын ымр кыввужлы лӧсялысь омыр -ӧн шуӧны быд сикас сынӧд, сӧмын стӧчмӧдӧны сійӧс колана кывбердӧн: кезьыт омыр — кӧдзыд сынӧд;

юзмыт омыр — ыркыд сынӧд;

гурысь пӧсь омыр потэ — пачысь (горйысь) пӧсь сынӧд петӧ;

тыл омыр — би кыв...


lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1