КЫДЗИ АРТМӦНЫ ВЫЛЬ КЫВЪЯС
Кыв чужис йӧз пӧвстын. Войтырлӧн уна чужанвуж лӧсьӧдаліс торъякывъяс, йитліс найӧс ӧта-мӧдыскӧд колана ногӧн да тадзикӧн тэчис аслыныс гӧгӧрвоана сёрнисикас... Олӧм дугдывтӧг вежласьӧ и пыр ковмӧны выль кывъяс, мед нимтыны выль понятиеяс, олӧмын выль лоӧмторъяс.
Ӧнія коми сёрниӧ тувсов ытва моз помтӧг-дортӧг пырӧ роч пыр мӧд муысь воӧм терминъяс: компьютер, ксерокс, принтер, огӧ нин шуӧй комбайнтӧ, космодромтӧ, пилоттӧ...
Мукӧд кадӧ ковмывлӧма жӧ коми войтырлы тӧдмасьны выль понятиеясӧн. Шуам, Перымса Степан кадӧ, Коми муӧ Кристос эскӧм пыртігӧн, сэки зільӧмаӧсь комиӧдны мӧд муысь воӧм кывъястӧ. Перымса Степаныд пророк пыдди шулӧма водзсиьсь, воплотиться пыдди — яйэжсявны, дух пыдди — полтӧс, и пыдди — сэсь (сэсся), но пыдди — тшӧтшкӧ да с.в.
Тадзи жӧ чужан кывнысӧ пыдди пуктӧмӧн вӧдитчӧны выль понятиеяс нимтігӧн миян финн-угор рӧдвужным. Венгръяс театр пыдди шуӧны: рӧма керка, артист пыдди — рӧммӧдчысь (чужӧм-юрсисӧ мавтысь, мича рӧма паськӧмӧн вӧччысь), революция пыдди — пуӧм (ӧтувъя олӧмыс сэки пуӧ), кино пыдди — вӧрӧм (серпасыс экран вылас вӧрӧ) да с. в. Финнъяс телефон пыдди шуӧны puhelіn (сёрнитан кӧлуй), компьютер пыдди — tіetokone (тӧдан машина), ксерокс пыдди monіstіn (унамӧдан кӧлуй)...
Комиын вӧліны жӧ терминъяс комиӧдӧмын водзмӧстчысьяс. Иван Куратов аслас кывбуръясын вселенная пыдди гижис муюгыд, стӧрӧж пыдди — видзысь, талант пыдди — ыджыд ал (авъя кывйысь), ӧткодялӧй изьватас сёрниын ала — вежӧра морт йылысь.
Илля Васьӧн лӧсьӧдӧм выль кывъяс пиысь уна пырис талунъя олӧмӧ: сёрникузя, кывсикас, сёрнисикас, кывбур...
Г. С. Лыткин, А. А. Чеусов, кипомса роча-комиа кывкуд лӧсьӧдысь Н. П. Попов да мукӧд коми интеллигент зілисны комиӧдны терминъяс, кодъясӧн быд лун ми вӧдитчам велӧдан уджын, овмӧс пыкигӧн, ӧтувъя олӧм йылысь сёрнитігӧн. Ӧткымын комиӧдӧмыс зэв лӧсялана, и ӧні на эськӧ наӧн позис мичмӧдны кывнымӧс: айму — отчизна, мусай — зарубежье, тырлыд — комплект, уджмог — должность да с. в.
Видлалӧй улын сетӧм выль кывъяссӧ, тӧдмалӧй налысь вежӧртаснысӧ:
1. Бӧжа кодзув
2. Беслысь кулан лун тӧдысь
3. Гажпетӧм
4. Гижансер
5. Гудрас
6. Гӧгӧрсудзӧм
7. Ен кок сёйысь
8. Инманног
9. Зэвтчанног
10. Кизертас
11. Ловсер
12. Мортстав
13. Мортсерру
14. Ӧтпомлун
15. Сьӧктас
16. Сынӧдру
17. Юра
18. Ютыр
Вочакывъяс: 1. Комета, 2. Всезнайка, 3. Удовольствие, 4. Почерк, 5. Раствор, 6. Объём, 7. Бездельник, 8. Отношение, 9. Упругость, 10 Жидкость, 11. Характер, натура, 12. Человечество, 13. Темперамент, 14. Цельность, 15. Давление, 16. Температура, 17. Начальник, хозяин, 18. Артель.
