Л = В, Ы, У, О, Ӧ, Й
Согласнӧй л кыв помын да кыв шӧрын мӧд согласнӧй водзын вуджӧ в-ӧ: тӧв, тӧвнас, но тӧлын. Татшӧм вежсьӧмыс кутӧма мунны сӧмын на XVІІ нэмсянь, кыдзи чайтӧны учёнӧйяс. Важъя коми гижӧда памятникъясын, кодъясӧс вӧлі вӧчӧма XІV нэмын Пермскӧй Стефан кадӧ на, паныдасьӧны на л вылӧ помасьысь кывъяс: кыл, лолъя, зэл, чӧл, пул, пел, а ӧні Эжва горувса сиктъясын, кӧні 600 во сайын служитліс Пермскӧй Стефан, кыв помын да кыв шӧрын мӧд согласнӧй водзын шуӧны в: кыв, ловъя, зэв,чӧв, пув, пев...
Колӧ шуны, мый емватас да изьватас сёрнисикасъясын л согласнӧйыс кыв помас да кывшӧрса согласнӧй водзын вуджис... воддза гласнӧйӧ: кыы, лооя, чӧӧ, пуу, да й-ӧ: пей, зэй (зэв)...
Лунвывса коми-пермяцкӧй сёрнисикасын л согласнӧйыс дзикӧдз бырӧма — вуджӧма в-ӧ весиг кыв водзас; сэні шуӧны лов пыдди вов; лыс пыдди выс; локтӧ пыдди воктӧ...
Но л согласнӧй оз вудж в-ӧ некутшӧм условиеын Сыктыв вожса, леткаса коми войтыр сёрниын, войвывса коми-пермякъяс сёрнисикасын, удмуртскӧй, марийскӧй, мордовскӧй, финскӧй да мукӧд рӧдвуж кывйын, шуам: ньӧв — ньӧл, удмуртскӧй ньӧл, марийскӧй нӧлӧ, мордовскӧй нал, финскӧй nuolі, венгерскӧй nуіl.
Сідзкӧ, збыльысь в да л согласнӧйяслӧн вежласьӧмыс артмӧма коми кывйын миян пӧльяслӧн да пӧчьяслӧн рӧдвуж кывъя йӧзысь торъялӧм мысти нин.
Согласнӧй в-лӧн сӧвмӧмын эм жӧ гуся ордым: кывводзса о гласнӧй дінын сійӧ оз ӧтмоз паныдасьлы коми сёрнисикасъясын. Литературнӧй кывйын вой, а Удораын, Койгортын да коми-пермякъяслӧн ой, а ворсны, вороп, водз пыдди Койгортын шуӧны: орсны, ороп, одз. И язьваса комияслӧн, кодъяс олӧны Пермскӧй область асыввылын, в-ыс тайӧ кывъясас абу, а о пыдди сэні нин шуӧны у: удз (водз), урсны (ворсны), утир (войтыр)...
Миян матыса рӧдвужъяс — удмуртъяс — вой пыдди шуӧны уй, венгръяс — эй, финнъяс — уӧ, эстонецъяс — ӧӧ.
Татшӧм ногӧн, ми воам кывкӧртӧдӧ, мый кыв водзын войдӧр коми йӧз во-сӧ эз шулыны, и сійӧс кутісны шуны сёрӧнджык нин, дай оз на быдлаын шуны. Татшӧмтор жӧ аддзам и роч кывйысь, кӧні кыв водзын о дінӧ кутіс содтысьны в: осьмушка, но восемь. Рочьяс XІX нэмын на шулісны осемь, А. С. Грибоедовлӧн «Горе от ума»-ын, лыддям: седьмой, осьмой, девятый; осток-ысь лои восток (немецкӧйын — Оst).
Видзӧдлам коми кывлӧн мӧд аслыссикаслун вылӧ.
Синмӧ шыбитчӧ сійӧтор, мый коми кыввужъяс дженьыдӧсь, на пиын уна ӧти слогаыс. Кутам кӧ ми найӧс ӧткодявны рӧдвуж кывъясысь босьтӧм примеръясӧн, аддзам, мый сэні вужъясыс кузьджыкӧсь:
коми | удмурт | мордва | манси | венгр | финн |
ва | ву | ведь | вит | vіz | vesі |
гы | гы | комбо | хумп | hab | kоbe |
йи | йӧ | эй | яанк | jég | jää |
ма | му | медь | — | méz | mesі |
ки | ки | кедь | каят | kéz | käsі |
му | му | мода | маа | — | maa |
сё | сю | сяда | саат | száz | sata |
ю | ю-шур | ёв | йӧӧ | folyó | jokі |
Тыртӧм местаясас абуӧсь важъя финн-угор кадся кывъяс, на пыдди лоӧмаӧсь выль заимствованиеяс — орччӧн олысь йӧз сёрниысь.
Коми да удмуртскӧй примеръясыс мукӧд кывъяс дорысь дженьыдджыкӧсь. Тайӧ лоӧма сы вӧсна, мый кыв помысь гласнӧйяс усьӧмаӧсь, и на бӧрысь тшӧтш усьӧмаӧсь согласнӧйяс. Но сэк, кор кыввуж дорас содтысьӧ гласнӧйсянь заводитчысь суффикс, сэки важӧн усьлӧм согласнӧйыс бӧр сувтӧ вӧвлӧм местаас.
Видзӧдлам син кыв вылӧ. Содтам кӧ сы дінӧ -ысь суффикс, синысь пыдди шусяс: синмысь. Виччысьтӧг содіс м согласнӧй шы. Шыӧдчам кӧ мордовскӧй кыв дінӧ, сэні син пыдди шуӧны: сельме, а финскӧйын — sіlmä. Кыдзи тыдовтчӧ, рӧдвуж йӧз сёрниын син тӧдчӧдысь кывъясын м согласнӧйыс и ӧні на эм. Сӧмын сэні коми н пыдди шуӧны л. Коми кывйын тайӧ л-ыс аскодясьӧм вӧсна вуджӧма н-ӧ; м вӧчӧма ас кодьӧн жӧ ныр пыр шусянаӧн л-сӧ. Нимтан падежлӧн формаыс вӧвлӧма коркӧ синмӧ, сэсся кыв помсьыс гласнӧй ӧ-ыс усьӧма, и кыв помас орччӧн веськалӧмаӧсь кык согласнӧй нм, кодъясӧс ӧтув шуны абу кокни. Та вӧсна бӧръя согласнӧйыс усяс — сюрс во сайын нин, но кутам кӧ содтыны кыввуж дінас гласнӧйсянь заводитчысь слог, сэки усьлӧм м согласнӧйыс бӧр воӧ вӧвлӧминас.
И татшӧм кывйыс комиын абу этша. Босьтам ен кыв (важ вежӧртасыс — небеса). Шуам: шондіа енмӧн воим гортӧ (югыднас на). Ен кывлы лӧсялӧны: удмуртскӧй инмар (небеса), финскӧй іlma (сынӧд). Бара жӧ аддзам содтысян шы м, коді сувтӧдсьӧ гласнӧйсянь заводитчысь суффикс да кыввуж костас.
Содтысьны вермӧ оз сӧмын м шы, но и т. Шуам: локны, но локта, локтан, локтысь. Гласнӧйсянь заводитчысь суффикс водзын содтысьӧ т. Ӧткодялам: марийскӧй глагол лякташ (петны), финскӧй lähteä (мӧдӧдчыны), кӧні т шыыс сідзжӧ эм. Содтысьны вермӧ и к шы: кос, но коскӧй мудзис. Тайӧ к шыыс тыдовтчӧ и мордовскӧй кескя, финскӧй keskі (’шӧр’ вежӧртаса) кывъясын. Сэні к-ыс абу усьӧма, ӧд сы бӧрын эмӧсь гласнӧйяс, а комиын кыв помас оз вермы ӧшйыны кык согласнӧй орччӧн, ӧтиыс быть усьӧ. Татшӧм жӧ серпас аддзам, босьтам кӧ кыв гозъяс: мус — мускыс, сос — соскӧн, юсь — юськыс, тош — тошка... Рӧдвуж финн-угор кывъясын вайӧдӧм примеръяслы весьтас сулалысь кывъясыс кык слогаӧсь, помасьӧны гласнӧйяс вылӧ да кутӧны к шысӧ.
Кыввуж дінӧ содтысян шыяс лыдын эм и й, видзӧдӧй: гоз — гозйыс, джадж — джаджйын, пон — понйӧн... Ӧткодялам кӧ тайӧ примеръяссӧ удмурт кывъяскӧд, казялам, мый сэні кыввужйыс помасьӧ гласнӧйӧн: гоз — гузы, джадж — ӝажы, пон — пуны.
Учёнӧйяс лыддьӧны, мый коми кывйын содтысян й-ыс артмис и-ысь, кодӧн вӧлі войдӧр помасьӧны татшӧм кывъясыс. Комиын сійӧ усьӧма, а удмурт кывйын вуджӧма ы-ӧ. Важъя кывпомса и вылас индӧ финскӧй: penі (пон) кыв.
Оз став согласнӧйыс, коді усьлі кыв помсьыс, бӧр содтысь. Ӧткымын согласнӧй дзикӧдз усис кыв помысь да некор оз содтысьлы, кӧть и кыввуж бердас сувтӧдам гласнӧйсянь заводитчысь суффикс. Шуам, коми йир (джуджыдін) кывлы весьтас сулалӧны: эстонскӧй järve, финскӧй järvі (ты). Ми артмӧдам йирӧ, йирысь формаяс, но вӧвлӧм в согласнӧйыс, коді усьлӧма тайӧ кывсьыс (та вылӧ индӧны эстонскӧй да финскӧй примеръяс), бӧр оз содтысь гласнӧйсянь заводитчысь суффикс водзын.
Либӧ босьтам мӧд кыв: пур. Сылы весьтас сулалӧны: финскӧй parvі (чукӧр, кельӧб), эстонскӧй раrv (паром). Вежӧртас боксянь ’пур’, ’паром’ да ’стая’ матынӧсь. Коми примерас в-ыс усьӧма да бӧр оз и содтысь некор, йир кывйын моз жӧ.
Татшӧм сикас вежсьӧмъяс лоисны коми кывлӧн асшӧр олігӧн, найӧ вӧчисны аслыспӧлӧсӧн коми горсӧ, та вӧсна и рӧдвуж финн-угор кывъя йӧзлы миян сёрниным гӧгӧрвотӧм, кӧть и коркӧ миян пӧльяс-пӧчьяс сёрнитлывлӧмаӧсь накӧд ӧтласа кывйӧн.