МАТЬЯШ КОРОЛЬ ДА ПӦРЫСЬ МОРТ

(Венгерскӧй мойд)

Ӧтчыд Матьяш король аслас вельможаяскӧд ветлӧдлас страна кузяыс. Гӧгӧрбок вӧлі лючки, быдӧн окотапырысь вочавидзис король юасьӧмъяс вылӧ. Сёрнитіс тшӧтш и пӧрысь крестьянин, коді коркӧ вӧвлӧма салдатӧн. Гоз-мӧд кыв шуӧм бӧрын сійӧ гӧгӧрвоис, мый Матьяш король бура на помнитӧ, коді кыдзи сылы служитлӧма, кӧть кадыс и коли уна нин.

— Сӧстӧмлунын, пӧрысь! — шуис король.

— Аттьӧ нывбабалы! — шыасис пӧрысь.

— Кымын шайтысь уджалан? — юаліс король.

— Квайтысь! — сетіс воча кыв крестьянин.

— Уна-ӧ видзан олӧм вылад?

— Кыкӧс.

— А нёльсӧ нӧ кытчӧ воштан?

— Няйтӧ шыблала.

— Век-ӧ на комын кык?

— Сӧмын дас кык нин.

— Слӧйман-ӧ лысьтыны ай кӧзаӧс?

— Слӧйма на.

Вельможаяс шӧйӧвошӧмӧн сулалісны. Найӧ нинӧм эз гӧгӧрвоны тайӧ сёрнисьыс. Казяліс тайӧс король, серӧктіс да шуис пӧрысь мортлы:

— Эн гӧгӧрвоӧд некодлы сёрнинымӧс, кытчӧдз чужӧмӧс он аддзы.

Король муніс водзӧ, вельможаяс бӧрсяньыс. Найӧ кутісны шӧпкӧдчыны ас костаныс:

— Мыйся кывъяс шуаліс миян господин тайӧ крестьяниныслы, нинӧм абу гӧгӧрвоана.

Матьяш король шыасис:

— А ті тӧдмалӧй! Коді гӧгӧрвоас, сылы ыджыд козин лоас!

Вельможаяс жуглісны юрнысӧ, но весьшӧрӧ. Регыд найӧ бергӧдчисны да локтісны пӧрысь морт дорӧ, кытшалісны сійӧс и кутісны юасьны, мый йылысь муніс сёрниыс.

— Кытчӧдз ог аддзы корольлысь чужӧмсӧ, сэтчӧдз некодлы нинӧм ог шу, — паныд сувтіс вӧвлӧм салдат.

— Кытысь? Кутшӧм чужӧм? — юасьӧны вельможаяс.

— Кодӧс тай зарни сьӧмӧ печатайтӧма! — содтіс пӧрысь.

Сетісны сылы озыръяс зарни сьӧм. Пӧрысь морт кутіс гӧгӧрвоӧдны:

— Сӧстӧмлунын, пӧрысь! — юӧртӧ, мый нывбаба мыськӧ менсьым паськӧмӧс, и менам кӧ вылысӧй сӧстӧм, таысь аттьӧала нывбабаӧс.

— Но мыйла шыблалан няйтӧ сьӧм? Квайт шайтысь нёльсӧ? — пычкӧны вельможаяс.

— Квайт шайт мынтӧны уджысь, кыкыс тырмӧ овнысӧ, а нёльсӧ видза пиӧй вылӧ, а тайӧ няйтӧ шыблалӧм кодь жӧ, — тӧдчӧдӧ пӧрысь.

— А мый сійӧ «век на комын кыкыс»?

— Висьтала зарни дас шайтысь.

Торйӧдісны вельможаяс пӧрысьлы зарни сьӧм да мыччисны.

— Том дырйи вомын вӧлі комын кык пинь, а ӧні сӧмын дас кык коли, — сьӧмсӧ идралігмоз гӧгӧрвоӧдіс крестьянин.

Нӧшта на ӧти юалӧм колис. Таысь озыръяс тшӧтш дас шайт нюжӧдісны.

— Кыдзи гӧгӧрвоны: слӧйман-ӧ лысьтыны ай кӧзаӧс?

— А кыдзи ог, ме жӧ тіянӧс, вельможаясӧс, лысьті...