ВОЙПЕЛЬ

Йӧзкостса коми поэзияысь миянлы ичӧтсянь тӧдса Войпель, кодӧн нимтылӧмаӧсь миян войтыр кӧдзыдсӧ. Войпель вайлӧма му вылас тӧв, лым, турӧб.

Иван Торопов «Арся сьыланкыв» повестьын гижӧ:

— Войпель нырсӧ мыччалӧ, вермас лым вайны,- шуис Питирим, кымӧръяслань чатрасиг.

— А Войпельыс сійӧ вой тӧв, да? — сынігмоз водзӧ юасис Райда.

— Да-а, — нюжӧдіс Питирим. — Кага дырсянь сы вылӧ менам лӧгӧй петӧ. Няньнымӧс век вӧлі кынтӧ. Тӧвнас мунан-мунан даддьын еджыд тундраӧд, кынӧмыд пондас сюмавны. Коран мамыдлысь нянь, а сійӧ — йизьӧма, пиньыд оз мӧрччы... Войпель пӧ кынтӧма.

Войпель нимын воддза слогыс гӧгӧрвоана — сійӧ тӧдчӧдӧ ’войвыв/войвывса’, и ньӧти абу гӧгӧрвоана мӧд юкӧныс — мыйла пель, а абу ныр, либӧ вом, либӧ пинь, кыв да с. в.?

Тайӧ кывсӧ видлалігӧн колӧ тӧд вылын кутны, мый сійӧ ӧні абу нин сложнӧй кыв, а прӧстӧй — мифса геройлӧн ним.

Коми сёрнисикасъясын (Изьва вожын, Эжва йылын) кывлӧн бӧръя слогъясас ӧ пыдди век шуӧны э: мунӧ пыдди мунэ, рочӧн пыдди рочен... А Эжва горулын да Удораын небыд согласнӧйяскӧд орччӧн сулалысь ӧ вуджӧ э-ӧ: сэні шуӧны сотчем, а оз сотчӧм, сёредз, а оз сёрӧдз.

Весиг морт нимъясын артмӧ татшӧм вежсьӧмыс: Як Ӧль (Алексей Яковлевич) пыдди шуӧны Якель...

Войпель важысянь нималӧ коми йӧз сёрниын кыдзи мифса геройлӧн ним, коді артмӧма кык слогысь. Бӧръя слогас — небыд л согласнӧйкӧд орччӧн — вӧлӧма ӧ шы, коді вуджӧма э-ӧ. Сідзкӧ, ёна важӧн Войпель пыдди шулӧмаӧсь Вой пӧль — ’пӧрысь морт, коді вайӧ кӧдзыдсӧ войвывсянь’... Кыдзи Дед Мороз рочьяслӧн, кыдзи Тол бабай — удмуртъяслӧн (Тол — тӧв, бабай — пӧль); кыдзи тэл аno — венгръяслӧн (тэл — тӧв, ano — пӧль).

Тадзикӧн, Выль вося кыпыд руа Дед Морозӧс комиӧн ми вермам нимтыны ог нин Мороз пӧльӧн либӧ Кӧдзыд пӧльӧн, коді оз мичаа юргы комиӧн, а мыла Войпель кывйӧн, кодӧн уна нэм сайын нин коми войтыр шулӧмаӧсь войвывсянь кӧдзыдӧн лолалысь тӧвсӧ.

Кӧть и кӧдзыд йылысь юӧртӧ тайӧ нимыс, но юргӧ сійӧ век жӧ меліа, да оз ков вунӧдны тайӧ важысянь кыссьысь коми кывсӧ.