ӦТАРСЯНЬ И МӦДАРСЯНЬ ЮГЫД БИ


Водзӧ нюжалӧ Помӧсдін — Войвож 110 киловольта электролиния. Стрӧитӧ сійӧс Кировысь 24-ӧд мехколонна. Трассаыс кыкысь вуджӧ Эжва ю вомӧн — Помӧсдін дорын да Пузла сайын, а ставнас кузьтаыс 102 километр. Ю ӧтар-мӧдарас монтажникъяс сувтӧдалӧны кӧрт тэчаса 40 сайӧ метра мыджӧдъяс, а линия мунанінас — ПМ–110 маркаа сюръяяс. Тайӧ миянын выльтор на. Первой писькӧдӧны мусӧ 5 сайӧ метр джуджда, сэсся сюйӧны кӧрт подув, код вылӧ и пуктӧны 20 метра кӧрт сюръясӧ. Эжӧдыс абу стеклӧысь, а полимерысь, оз жуглась. Линиясӧ арталӧма ыджыдджык вынйӧр вылӧ жӧ — ковмас кӧ, позьӧ лэдзны 200 киловольтӧдз.

Ставнас электролинияыс сулалӧ 640 миллион шайт. «Комиэнерго» АЭК, та ыджыд стрӧйба панӧмӧн да Кировсянь пӧдрадчикъясӧс корӧмӧн, дерт, арталіс, кутшӧм выгӧда лоӧ республикалы. Гоз-мӧд воӧн линияыс асьсӧ вештас, ӧд Ухтакӧд йитчӧм бӧрын Комилӧн татчӧс юкӧнын артмас энергетическӧй кытш, коді сетас позянлун оръявтӧг могмӧдны йӧзӧс, предприятиеясӧс да организацияясӧс донтӧмджык электричествоӧн. Шуам, ковмас кӧ дзоньтавны Кулӧмдінсянь Помӧсдінӧ линиясӧ, сэки позяс Эжва йывса юрсиктӧ бисӧ сетны Сыктывкарсянь, а Помӧсдінӧ — Ухтасянь. Сэсся ВЛ–110-лӧн вынйӧрыс тырмас и выльӧн котыртан промышленнӧй предприятиеясӧс могмӧдӧм вылӧ. Сідз, кутасны кӧ Эжва йылын мупытшкӧсса озырлунъяс перйыны, та могысь лоӧ нин дась биыс. Государственнӧй электроэнергияӧн кивыв лоӧ вӧдитчыны и вӧр заптан да переработайтан предприятиеяслы, кодъяс лунысь-лун паськӧдчӧны. Кулӧмдін районын сӧмын пилорамаыс талун 60 гӧгӧр.

Кыдзи висьталӧ Лунвыв электрическӧй сетьяслӧн Кулӧмдінса участокӧн веськӧдлысь Алексей Михайлович Тарабукин, республикаын да электрическӧй компанияын бӧръя кадас ыджыдджык тӧдчанлун кутісны сетны ылі районъясын би овмӧс сӧвмӧдӧмлы. Наӧн торйӧдӧм сьӧмӧн, а сідзжӧ районса бюджет тшӧт весьтӧ лои унджык позянлун дзоньтасян удж нуӧдӧм вылӧ. Вель уна километр линия выльмӧдӧма Кулӧмдін да сы гӧгӧрса сикт-посёлокын. Помӧсдінса участокын стрӧитісны Кырнышасянь Скӧрӧдумӧ линия, нюжӧдісны выльӧс и Мӧдлапӧлӧ, дзоньтасисны Пожӧгдінын. Вель ёна отсалӧны пӧдрадчикъяс. АЭК-ысь 101-ӧд мехколонна водзтіджык вӧчис Кулӧмдін — Помӧсдін, Кулӧмдін — Керчомъя — Зимстан, Помӧсдін — Діасёръя участокъяс. Ӧні сэтчӧс специалистъяс, монтажникъяс помалісны Вӧльдінсянь Пузлаӧ электролиния.

Пузла талунӧдз, кыдзи и Канава, Дзоль, Габов, могмӧдіс асьсӧ дизельясӧн сетан биӧн. Электростанцияыс 1997 воын Лунвывса сетьяслы вуджис Помӧсдінса леспромхозсянь. Сы вӧсна, мый «дзуг» рынок кадас посёлок воліс тупкысян выйӧдз, татчӧ государственнӧй энергия вайӧдӧм йылысь «вылі тшупӧдъясын» эз весиг кӧсйыны сёрнитны. Но выльӧн котыртчӧм «Комилесбизнес» предприятиеӧн веськӧдлысь Александр Светозарович Игнатовлӧн, районса администрациялӧн зільӧмӧн мойвиис эскӧдны карсаясӧс стрӧитны выль электролиния. 35 километр трассасӧ кераліс ачыс «Комилесбизнес», сюръяяссӧ дасьтіс сійӧ жӧ да нӧшта торйӧдіс 3 миллион шайт найӧс сувтӧдӧм да сутуга нюжӧдӧм вылас. А нӧшта 14 миллион торйӧдісны республика да район.

— Станцияным важ нин да оз «кыскы», кор ӧтарӧ сӧвман предприятие уджӧдӧ став цехсӧ, — висьталіс машинист-дизелист Анатолий Петрович Игнатов. — Ми тані дежуритам нёльӧн. Меысь ӧтдор Андрей Александрович Квяткевич, Александр Анатольевич Герасимов да Николай Иванович Завьялов. Ӧти сменаын уджалӧ ӧти дизельыс, мӧдын — мӧдыс. Кӧть и куим во сайын на вежим движокъяссӧ, но кӧртыд кӧрт и эм, помся лоӧ дзоньтасьны. Сэсся и пыр колӧ вайны ломтас-мавтас, а тайӧ оз донтӧма бергӧдчы Лунвыв электрическӧй сетьяслы. И бур, мый воис государственнӧй би.

101-ӧд мехколонна сюръяяссӧ сюяліс да сутугасӧ нюжӧдіс 3 тӧлысьӧн кымын. Тӧдчис механизаторъяслӧн да монтажникъяслӧн киподтуйныс. Мусӧ писькӧдан машина да кран отсӧгӧн ӧти сюръясӧ сувтӧдісны шӧркодя 10 минут. Дерт, трассаыс кӧ бур, абу нюраинын.

Колоннаысь бригадиръяс Александр Афанасьевич Вьялков да Сергей Александрович Кузнецовлӧн висьталӧм серти, татшӧм линияяссӧ найӧ вӧчӧны республика пасьта. Таӧдз уджалісны Чилимдін районса Новый Борын, Сыктывкарса биологическӧй станцияын. Тіянлы пӧ важӧн нин коліс йитны татчӧс вожсӧ государственнӧй энергетическӧй тэчаскӧд, веськыда шуӧны найӧ. Дизельясыд — тӧрытъя лун нин, на помысь предприятиеясыд сӧвмыны оз вермыны. Тадзи жӧ шуисны монтажникъяс Владимир Афанасьевич Габов, Николай Валерьевич Плехов, Михаил Анатольевич Налимов, тракторист Серей Иванович Михайлов, кодъяс республикаса сикт-посёлокъясын стрӧитчигӧн казялӧмаӧсь, мый коді кӧсйӧ сӧвмӧдны-кыпӧдны ассьыс овмӧссӧ, медводз вайӧдӧ би. Кыдз пӧ сӧмын бергӧдчис 100 киловольта 2 дизельнас «Комилесбизнес» ООО, да нӧшта на вузӧссӧ вӧчӧмнас районын медводзын.

Войвож — Помӧсдін да Пузла — Вӧльдін выль линияяс пырасны Лунвыв электрическӧй сетьясысь Кулӧмдін юкӧнлӧн сойборд улӧ, дӧзьӧритны мӧдас Помӧсдінса участок.

— Дерт, оз ло кокни кутны син улын Ухта районкӧд ӧтлаасянінсянь Пожӧг сайӧдз став линиясӧ, — пасйӧ участокса мастер Олег Михайлович Дёмин, — но миян коллективын ставныс кывкутысь да бур специалистъяс. Мӧдам зільны, мед выль линияясті карса электроэнергия воис падмӧгъястӧг.


Гижӧд
Ӧтарсянь и мӧдарсянь югыд би

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1