А СІДЗСӦ МОРТЫС АБУ ЛЁК...
Мортыд оз тӧд, кыдзи вермас бергӧдчыны олӧмыс. Чайтліс-ӧ Иван Смелков, мый пӧрысьӧ-нэмӧ ковмас «бомжавны»? Дерт, эз. Ӧні сылы 80-ӧд арӧс. Уджавліс бурпӧт и нимавліс эз лёк боксянь. Лопъювадын мырсис вӧрса мастерӧн, новлӧдліс йӧзӧс автобусӧн, кодӧс выльвывсьыс ачыс на вайліс заводсьыс. А ӧд быдса участокӧн веськӧдлысьӧ либӧ миян туйясӧд йӧзӧс новлӧдлысьӧ оз быдӧнӧс индыны.
Белоборскӧ сійӧс вайӧдіс ёртыс, сэтчӧс вӧрпунктса вӧвлӧм начальник Николай Сметанин, кодкӧд ӧтлаын на мастеравлісны Лопъювадас. Тайӧ веськӧдлысьыс кужис бӧрйысьны йӧзад, сы дырйи Немса лесопункт вӧлі медся водзын мунысьӧн Немдін леспромхозын. Иван Алексеевич Смелков и выль уджаланінас лоис ёртыслы бур отсасьысьӧн. Кутшӧм удж вылӧ эз индывны, быдлаын петкӧдліс зільлун, писькӧслун. Бӧръя кадас стӧрӧжаліс. Но вочасӧн олан ладыс гудыртчис. И эз ӧтнаслӧн. Сійӧ кадас, кор йӧй рынок пузувтіс ставсӧ, унаӧн юсисны. Леспромхоз воис киссян выйӧдз, сьӧм эз сетавлыны тӧлысьясӧн. Чуктӧдыштлісны кӧ этшаника, весиг пызь мешӧк ньӧбны эз тырмыв. Та пыдди шедіс водка. Усьӧм лола рабочӧйяс, вӧр лэдзысьяс сійӧн и пальӧдлісны шогсӧ. Иван воис сы выйӧдз, мый веськаліс дзескыдінӧ. И дыр кежлӧ.
Смелков ачыс Череповецысь, но Сыктывкар дорса Заречьеын эм батьыслӧн керка. Сӧмын сэні юсьӧм морттӧ некод оз виччысь. Со и колис юр сюянінтӧг. Кутіс овны кӧні веськалӧ, шулӧны тай, «бичуйтны». Ӧти пӧрйӧ инасьліс эськӧ Югыдъягса индомӧ, но и сэні мыйыськӧ мыжмис, корисны мунны. Бӧр локтіс Белоборскӧ. Узьліс то ва сетан будкаын, то котельнӧйса трубаяс вылын.
Сідзсӧ мортыс абу лёк да, посёлоксаяс жалитӧны. Кодкӧ вердыштӧ, кодкӧ кӧм-пась сетӧ. Сэсся и пенсиятор воыштӧ, кык да джын сюрс шайт. Та вӧсна, гашкӧ и, збодера на кутчысьӧ, арлыд вылас видзӧдтӧг.
— Ме некодӧс ог вӧрӧд, и менӧ оз жӧ. Власьтъяслы да милициялы меӧдз мог абу. Сідзи и ола, — пасйӧ ачыс. — Юыштӧмнад гажаджык, кадыс ӧдйӧджык кольӧ. Но водкатӧ да нӧшта нин «Троятӧ» ог ю, на дорысь, бурджык, пызнита одеколон.
Тэрыб вӧраснас триньксьӧдӧ сійӧ посёлокса уличӧд. Важиник шабура, тешкодь кӧма, тыдалӧ, кутшӧмкӧ ань жаляддза сетӧма. Кытчӧ бара вайӧдасны сійӧс тайӧ вужинь-вежынь кӧмъясыс-а? Одеколонла?