КОПЫРТЧЫ ДА Ю
Кор висьталісны, мый миян ключысь сюрӧма стронций, эз весиг эскыссьы. Сэтшӧм аслыспӧлӧс сэні ваыс — горштӧ веськӧдас и мудзтӧ босьтас. Неуна солакодь да кутшӧмкӧ гуся кӧра, сійӧ мыйӧнкӧ муніс лавкаын вузавлан минералкаяс вылӧ. И дыр эз гудыртчы, дозмук пыдӧсад некутшӧм неджӧг эз пуксьы.
Но велӧдчӧм йӧзлы быть эскы: ва корсян экспедиция, коді туяліс матігӧгӧрса пӧтшвасӧ быдсяма приборӧн, босьтліс пробаяс да мӧдӧдліс карӧдз. Кывкӧртӧдыс повзьӧдіс: экспертиза дырйи пӧ сюрисны радиоактивнӧй элементъяс. Паськыд видзбокса лажмыдик сьӧртӧ дзебсьӧм тайӧ ключ дорас ордымыс некор эз нитшсявлы. Став сертиыс, аддзӧмаӧсь важ вӧралысьяс да сэсянь и кутӧмаӧсь вӧдитчыны. Киссьӧм вӧр керкаяслысь колясъяссӧ и ӧні на казялан матіникысь. Пӧльяс, тыдалӧ, гӧгӧрвотӧг эз кольны, кыдзи югыд сӧдз ваыс кыскис ас дорас и вӧрса олысьясӧс. Изъя-лыаа вывтасінас гӧгӧрбок сьӧла пуркъяс, турунаинас — тырыс кӧч трӧпа. Кежавлісны ключ дорӧ и йӧраяс.
30-ӧд воясӧ, кор татчӧс вӧръясӧ мырдӧн вайисны репрессируйтӧмаясӧс, ключыс лоис налӧн гӧран-кӧдзан муяскӧд орччӧн, сӧмын лэччышт сьӧртас. Комынӧс, кӧнкӧ, бӧр вайӧдіс эбӧсас, сувтӧдіс кокъяс вылас тӧдтӧм вына ваыс. Йӧз муысь ыстӧмаяс сійӧс лыддьӧмаӧсь вежаӧн, эскӧмаӧсь, мый бурдӧдӧ став висьӧмсьыс. Тшыг нисьӧ пӧт мырсьысьясӧс, кодъяс пӧвстысь быд лун некымынӧс нуисны матысса шойна вылӧ, лагерса начальство эз дзескӧд сӧмын тайӧн — мед юӧны, тӧрӧ кӧ. Майбыр, помтӧг дзулькйысь ключас ваыс оз бырлыв, локтӧ и локтӧ му пыдӧссьыс. Унджык юасны, ӧдйӧджык и пыкталасны сёйтӧгыд. Ӧтувъя гуясын уналы на тырмас местаыс. Чайтсьӧ, сэки кӧ тӧдса вӧлі, мый ваыс тані пеж, начальство эськӧ мырдӧн, скӧтӧс моз, юкталіс сійӧн коньӧр йӧзсӧ. Мед сӧмын мынтӧдчыны.
Ӧнія ветлысь-мунысьяс, вӧралысьяс, турун пуктысьяс век жӧ оз ставныс кӧсйыны кывзыны, мый татысь васӧ юны оз позь. Нэмъяс чӧж пӧ юлӧмаӧсь да миянлы нинӧмла на майшасьны. Кодсюрӧ, кӧнкӧ, кывлӧмаӧсь, мый Эжва йылын абу этша аслыспӧлӧс ваа ключыс. Шуам, Плесовка ты дорысь война кадӧ босьтлӧмаӧсь сола васӧ больничаын бурдӧдчысьяслы. Анализъяс серти, абу прӧстӧй ваыс и Парма грездса кодйысьӧминын, Пузла сайса ас вӧчӧм гейзерын. Бурджыка кӧ тӧдмавны, колӧкӧ, кутшӧм вын наын.
Коркӧ, гашкӧ, выль олӧм лоас и миян ключлы. А ӧні сійӧ гумыльгаӧн петӧ и петӧ ӧтарӧ-мӧдарӧ вешъялысь-туплясьысь лыа да посни изъяс пӧвстӧд, сьылӧ ассьыс нэмӧвӧйся сьыланкывсӧ выльӧн быдмӧм вӧр-пулы да быттьӧ виччысьӧ: кор нин йӧзыс пыдісяньджык донъяласны менсьым ваӧс?
