СИПСИК — ЛОВЪЯ АКАНЬ

Татшӧм ним улын петіс челядьлы висьт-куд, кытчӧ чукӧртӧма эст кывйысь вуджӧдӧм гижӧдъяс. Коми челядьлы козьналӧм тайӧ небӧгас висьтавсьӧ рӧдвуж эст челядь да налӧн быд лунъя нимкодясьӧм-майшасьӧм йылысь. Сипсикыс — эст ног — нускысь, ичӧтик горӧн сёрнитысь кага.

Небӧгын сёрниыс мунӧ Март нима детинка йылысь, коді ас киӧн вӧчӧ ичӧтик чойыслы, Анулы, чужан лун кежлас козин пыдди акань. Зонка сэтшӧм ёна зільӧма, мый сылӧн вӧчӧмторйыс заводитӧма сёрнитны.

— Кыдзи нӧ тэ кужан сёрнитнысӧ? — чуймӧма Март.

— Тэ сэтшӧм ёна кӧсйин вӧчны Анулы буртор, вӧчин менӧ сэтшӧм радейтӧмӧн, мый ме збыльысь ловзи, — шуис акань.

— Тэ ӧд ачыд сетін меным тайӧ нимсӧ.

Висьт-кудйын лыддьысьысьӧс виччысьӧ уна тешкодьтор, гаж петкӧдантор. На йылысь юӧртӧны татшӧм юрнимъяс: Сипсик гольгӧ таксиӧн; Сипсик уялӧ саридзын; Тӧлысь вылӧ Сипсиклӧн кайлӧм; Сипсик тшак вотӧ; Сипсик тышкасьӧ чушканъяскӧд да с.в.

Эст кывйысь висьтъяссӧ комиӧдӧма Цыпанов Йӧлгинь. Филологияса доктор Е. А. Цыпанов оз сӧмын пыдісянь туяв чужан коми кывсӧ. Сійӧ став сьӧлӧмсяньыс паськӧдӧ йӧз пӧвстын коми кыв йылысь тӧдӧмлун. Учёнӧй зільӧ вӧчны гижӧда кывсӧ сьӧлӧм вылӧ воанаӧн, коми кӧраӧн. Та могысь сійӧ рочысь пырӧм торъякывъяс пыдди вайӧдӧ сёрнисикасъясысь босьтӧмаясӧс, а сідзжӧ выльясӧс. Сідз, телевизор пыдди гижӧ — серпаскуд, антенна пыдди — гыкутан. Тайӧ кывйыс дженьыд, кокниа пырӧ вежӧрӧ: и антенна, и гыкутан кывъясын — квайт шы, куим слог (кывпель). Бать пыдди — ай, ужын пыдди — рытъя нур, ножич пыдди — шыран. Гижысь активизируйтӧ грамматикаысь мӧвп тӧдчӧдан позянлунъяс: «Пыста лэбзис ӧшиньӧд, тангысис сэтчӧ нырнас коранмоз, мед сетасны сылы сёйыштны». Тані коранмоз формаа деепричастие вӧчӧ юӧртӧмсӧ дженьыдджыкӧн да стӧчджыкӧн. «Эн кынмӧдчы» эн кынмы пыдди да с. в.

Видлалан небӧгын эмӧсь ӧшыбкаяс. 6-ӧд лист бокын вайис пыдди гижӧма ваис; 7-ӧд лист бокын муас уси лым — му вылас пыдди; джаджъяс пыдди — джаджас. Кӧнсюрӧ дзугӧма кыв артсӧ: «Козинъяс лыдын вӧлі ӧти визя гача зэв тешкодь акань». Сёрниыс мунӧ оз сы йылысь, мый гачас вӧлӧма сӧмын ӧти визь, а сы йылысь, мый вӧлӧма визя гача ӧти акань. Но татшӧм шыбӧльыс выль небӧгас абу уна. Найӧ оз дӧзмӧдны лыддьысьысьӧс.

Кыдзи и Илля Вась — став финн-йӧгра мирын нималана профессор, коді гижис тшӧтш челядьлы уна кывбур да висьт, сэтшӧмъясӧс, кыдзи «Илля Васьлӧн мойданкывъяс», «Пипилисты Сӧкӧл», «Дарья тьӧтлӧн шог» да мукӧдӧс, кодъясӧс тӧдӧ быд коми морт, сідзи и филологияса доктор Е. А. Цыпанов оз сӧмын пыдісянь туяв коми кыв, но и зільӧ быдмысь войтырлы кыдз позьӧ унджык гижны комиӧн, петкӧдлыны, мый рӧдвуж войтырным сэтшӧмӧсь жӧ, кутшӧмӧсь и ми. Налӧн челядьыс сідз жӧ нимкодясьӧны да майшасьӧны асланыс быд лунъя олӧманыс, кыдзи и коми ныв-зон.

* * *

Татшӧм мӧвпъяс воӧны юрад, кор лыддян Е. А. Цыпановлысь «Сипсик — ловъя акань» висьт-кудсӧ, кодӧс йӧзӧдӧма «Рытыв-войвыв телеком» восьса акционер котырлӧн «Коми Республикаса связь» юкӧнӧн сетӧм сьӧм вылӧ.

Сиам Е. А. Цыпановлы коми кыв туялӧмын да йӧз пӧвстын сійӧс нимӧдӧмын выль вермӧмъяс.