ВАЖВЫЛӦМСӦ ТУЯЛӦМӦН
Неважӧн киӧ веськавліс коми театр котыртӧм-артмӧдӧм йылысь ӧти зэв бур небӧг, да окота лои та йылысь пасйыштны.
Нимыс сылӧн «
Кӧть и Надежда Алексеевналысь нимсӧ «Коми Республика» куим тома энциклопедияысь он аддзы, сэтчӧ абу пасйӧма да, тайӧ аньыс миянлы паськыда тӧдса: уна во чӧж уджавліс республикаса музейын, зілис йӧзкотырса олӧмын, котыртліс «Доръям асьнымӧс» политикаа ютыр, лэдзліс сэтшӧм жӧ нима газет аслас да йӧзлысь чукӧртӧм сьӧм вылӧ, зілис пальӧдны коми войтырӧс узьӧмысь.
Ӧні Надежда Алексеевна пенсия вылын, но личӧдчывтӧг туялӧ ас мунымӧс, медводз коми театрлысь историясӧ. Дай асьсӧ позьӧ аддзывлыны Сыктывкарын матӧ став коми кывъя спектак да быдсяма чукӧртчылӧм вылас.
Небӧгыс артмӧма некымын серпаскывйысь, кытчӧ гижӧма, кыдзи коми театр чужӧма: тайӧ 1918-ӧд вося медводдза котыртлӧм спектак-ворсанторъяс, медводдза вуджӧдӧм да коми кывъя ворсанторъяс пуктӧм, «Сыковтемчук» театрлӧн чужӧм, Ленинградын велӧдчӧм медводдза коми труппаса артистъяс, медводдза коми опера пуктӧм да с.в.
«Пӧжасас» вель уна гижӧма коми театрлы панас пуктысьяс, торйӧн нин Агния Андреевна Суханова да Нёбдінса Виттор йылысь, кодъяс гижлӧмаӧсь да комиӧдӧмаӧсь театрын медводдза ворсанторъяссӧ. Надежда Митюшёва зэв зіля чукӧртӧма быдсикас гижӧдсӧ архивъясысь, йӧзӧдӧм небӧгъясысь, мудзлытӧг гижалӧма пӧрысь йӧзлысь казьтылӧмъяс. Найӧ восьтӧны миянлы кольӧм дасвоясся историясӧ, тӧдмӧдӧны аслыспӧлӧс коми артистъяскӧд, ӧтияс на пиысь кузя олӧмаӧсь, мукӧд усьӧмаӧсь Айму вӧсна Ыджыд тышын, кувсьӧмаӧсь мыжтӧг мыжалӧм бӧрын «Гулаг» дзескыдінъясын.
Позьӧ шуны, Надежда Алексеевна дасьтӧма важвылӧм туялан ыджыд удж, мыйӧдз киясыс оз судзсьыны миян историкъяслӧн. Дай ыджыд интересыс коми кывъя культура туялӧм дорас налӧн кыдзи эз вӧв, сідз абу на и ӧнӧдз.
Ӧнія кадся темаыс небӧгас сӧмын ӧти — «Куратов» мӧд коми опера гижӧм да шылада опера-балет театрын сійӧс неважӧн на быттьӧ пуктӧм да петкӧдлӧм. Жаль, но ӧні театрса посйӧд вылысь сійӧс он нин видзӧд, киритӧмаӧсь репертуарсьыс да.
Окота сины Надежда Алексеевналы водзӧ вылӧ крепыд дзоньвидзалун сы могысь, медым сійӧ водзӧ нуӧдас панӧм уджсӧ да гижас выль небӧг 60–90-ӧд воясся коми кывъя театрлӧн олӧм-сӧвмӧм йылысь да мытшӧдъяс йылысь. А найӧ эмӧсь. Тырмымӧн сӧмын син чӧвтлыны драма театрлӧн ӧнія репертуарӧ: таво сентябрын ни октябрын коми кывъя ни ӧти спектак сэні эз петкӧдлыны.
Гора юргана ним сертиыс тайӧ театрыс академическӧй пӧ, мӧд кывйӧн кӧ, традицияӧ кутчысьысь да сійӧс водзӧ сӧвмӧдысь. Сӧмын коми кывъя театрлӧн традицияыс сылӧн талунъя уджас оз тыдав. Со бара ӧти сотчана тема Надежда Алексеевналы.
