НИМ СЕТӦМЫД АБУ ТШАКВА

Бӧръя воясӧ тшӧкыда позьӧ казявны ӧти мисьтӧмтор — оз тыр-бура мӧвпыштны йӧзыс, гижысь-сёрнитысьыс кыв бӧрйӧм йылысь, торйӧн нин нимъяс пукталігӧн.

Тайӧ инмӧ медводз роч кывйӧн вӧдитчысьяслы. Шуам, Сӧвет кадӧ весигтӧ эз позь чайтлыны, мый пондасны татшӧм паськыда вӧдитчыны мукӧд кывйысь босьтӧм кывворӧн. Шуам, «ТУ» выль самолётлы нимсӧ сетӧмаӧсь «Суперджет», весиг гижӧны нимсӧ латин шыпасӧн. Тані, дерт, тыдалӧ суйӧрсайсалы миян торъя войтырлӧн копрасьӧмыс. Сыктывкарын дай мукӧдлаын уна вузасянінлы, котыр-фирмалы сетӧмаӧсь англия кывйысь босьтӧм нимъяс: «Халло», «Фаст Фуд» да мукӧд. Такӧд тшӧтш коми дай корсюрӧ роч нимъяссӧ мыйлакӧ дзикӧдз кедзовтӧны. Мунан мукӧддырйи кар кузя да шензян: кутшӧм жеб ӧнія капиталистъяслӧн, ыджыд веськӧдлысьяслӧн вежӧрыс.

Неважӧн Сыктывкарӧ воліс Суомиысь коми кыв туялысь Паула Кокконен. Сійӧ шемӧсмӧма Сыктывкарын вежсьӧмъясысь. Ӧти-кӧ, шуӧ, юркарыд пӧ вель ёна сӧвмӧма, бурлань вежсьӧма (туйяс, выль мича керкаяс, озыр вузасянінъяс). Мӧд-кӧ, сійӧс шогӧдӧма, мый коми кыв юркарын тыдалӧ омӧля. Квайт во сайын пӧ улича нимъяс да ӧшлӧгъяс вӧліны нин кык кывъяӧсь, а сэксянь нинӧм выльыс абу содӧма. Паула веськыда шуис, Комиын капитализмыслӧн чужӧмыс пӧ ӧти кывъя — роч кывъя.

И тайӧ шуӧмыслы паныд нинӧм вочавидзны. Юркарын кӧть мукӧдлаын, роч кӧть коми мортлӧн вузасянін ли котыр, став ортсыса да пытшкӧсса гижӧдыс роч кывъя. Дерт, эмӧсь кӧнсюрӧ и коми нима лавка-фирмаяс: «Мича», «Югӧр», «Шонді», «Миян кыв». Сӧмын татшӧмыс зэв этша. Гашкӧ, коми капиталистъяслы сьӧмыс вежӧма нин шондісӧ, чужан кыв да войтыр дорӧ муслунсӧ?

Республикаса юркарын абу коми сёян-юана торъя ресторан ни кафе, абу и коми нимыс, сідзкӧ. Бӧръя каднас весиг коми нимыс чинӧ. Со, шуам, сійӧ жӧ Паула Кокконен шемӧсмӧма, мыйла пӧ кисьтӧмаӧсь «Парма» кинотеатрсӧ? Сы пыдди мисьтӧм тыртӧмин. Воштіс юркарыс тшӧтш коми нимсӧ. Вина-водка вӧчан завод ошйысьӧ аслас курыдторъяснас, ёна пӧ ньӧбалӧны Россия пасьтала. Сӧмын мыйла эновтчисны этшаник коми нима вузӧсысь — «Зарни ёль», «Асъя кыа», «Олӧм вын» нимъяссӧ гижӧмаӧсь сэтшӧм посньыда, мый ыджыд лупаӧн сӧмын позьӧ лыддьыны. Та пыдди быдсяма мисьтӧм да гажтӧм нимыс тыр. Босьтам кӧть «Грошик», «Дешевизна», «Эконом» да мукӧд.

Лыддьӧдлыны татшӧм сяма гажтӧмторсӧ позьӧ помтӧг. Майшӧдлӧ медводз ӧтитор: а кыдзи водзӧ сӧвмӧдны миянлысь йӧзкотырса олӧмсӧ? Гашкӧ, эновтчыны, мед ставыс мунас водзӧ аслас туйӧд. Чайта, тані колӧ республикаса веськӧдлысьяссянь ыджыд зільӧм сы могысь, медым ӧдйӧджык пыртны гижӧдъясын коми кывсӧ медводз культура керкаясӧ, театръясӧ, школаясӧ, бурдӧдчанінъясӧ. А заводитны позьӧ «виж керкасянь», лӧсьӧдны «Коми Республикаса Юралысь» гижӧд роч кывъяскӧд орччӧн. Тайӧс кӧ лоӧ вӧчӧма, сэки, гашкӧ, тшӧтш мукӧд йӧз садьмасны да пуктасны коми кыв паськӧдӧмӧ да сӧвмӧдӧмӧ ассьыныс пай.

Сэки сэсся, вермас лоны, суйӧрсайса гӧсьтъяслы синмас пырас бурланьӧ унджык вежсьӧм. И миян юркарлӧн дай республикалӧн вӧлисти лоас аслас чужӧмбан.