ЕЛЬЦИНКӦД МУРТСА ЭГ КИАСЬ
Вель шоча вичмывлӧ ми воклы ныр на ныр паныдасьлыны канмуӧн юралысьяскӧд, сар-президентъяскӧд. Оз тшӧкыда волыны Сыктывкарад да. И чужӧм-мыгӧрнысӧ пырджык серпаскудйысь (телевизорысь) видзӧдам.
МЕ ЧУЖЛІ Никита Хрущев веськӧдлан кадӧ, сӧмын меным вит арӧс тыртӧдз на сійӧс чӧвтӧмаӧсь кывкутана удж вывсьыс. Леонид Брежнев эськӧ дыр сараліс, сідзсӧ шань морт вӧвлӧма: сы дырйи йӧзыс вель бура да кыпыда олісны, сиктъястӧ сэк збыльысь вӧлі сӧвмӧдӧны на. Но и сійӧ Коми муад эз кежавлы, векджык вӧлі Индияын либӧ Суомиын, кось ӧзтыны зільысьяслы паныд ыджыд тыш нуӧдіс. Сыктывкарса университет менам помалан воӧ, сьӧд арын грымӧбтісны-гуалісны сійӧс Кремль стен бердӧ. Тайӧс серпаскудйысь жӧ видзӧді. Сэсся Юрий Андропов да Константин Черненко эз жӧ дыр канавны: сідзи нин пӧрысьӧ-нэмӧ пуксьыштлісны сар пуклӧсад да ӧдйӧ и мӧдар югыдас мунісны ӧта-мӧд бӧрсяыс. Сэсся нин Михаил Горбачевлӧн кадыс пуксис. Гудыртіс ставсӧ, тӧрытъя сёрнисӧ он на вӧлі тырвыйӧ гӧгӧрво, а талун дзик мӧдтор нин больгӧ. Став мусярсӧ гӧгӧртіс, но Сыктывкарӧ эз кежавлы, кадыс, тыдалӧ, эз сюрлы тюрк кодь визув мортыдлӧн.
Сэсся пуксис вежласяна кад, гыаліс сэки став Сӧвет Ӧтувлуныс. Выль Россия дорысьӧ вӧлі асьсӧ пуктӧ сэк Борис Ельцин. Вына саридз моз шатлӧдліс-кисьтіс ӧтувъя ыджыд канмунымӧс да лӧсьӧдчис лоны асшӧр Россияса медводдза президентӧн. 1991 вося гожӧмӧ шутёвтліс-воліс ӧд сійӧ Коми муӧ — став саръясысь медводдзаӧн. Лӧддза-номъя 11 лунӧ ме паныдасьлі Ельцинкӧд ӧнія Степан изэрд вылын. Тайӧс казьтыштіг ӧнӧдз на ӧддзывлӧ сӧнъясам вирӧй...
ЮНЬ 10 лунӧ Ельцин буретш воӧма вӧлі «кӧрт лэбачӧн» Сыктывкарӧ, овмӧдӧмаӧсь сійӧс Льӧмъюӧ, шойччӧдӧмаӧсь. Сэки ӧд вӧлі мунӧ Россияӧ президентӧс бӧрйӧмводзвывса кампанньӧ. Сэки Сӧвет Ӧтувлунын унджыкыслы муссӧ зырттӧдз, ёна дӧнзьытӧдз нин лои Горбачевыдлӧн больгӧмыс да ӧтарӧ-мӧдарӧ шыбласьӧмыс. Россияын кызвын олысьыс, ме тшӧтш и, лачасӧ кутім Борис Ельцин вылӧ. Сэки уналы сійӧ вӧлі выль Исус кодь. Сыктывкар пасьтала сёрни ветліс, воторникӧ пӧ президентпуыс аддзысьлас юркарсакӧд. Шуи тшӧтш ветлыны. Лун шӧр гӧгӧр кад, поводдяыс шондіа, гажа, небыд тӧвру пӧльтӧ. Йӧзыс кокни гожся паськӧмаӧсь нин. Степан изэрд вылын чукӧртчис 600 гӧгӧр морт, а гашкӧ, и унджык. Ставыс виччысьӧны выль нырщикӧс. Регыд пӧ сійӧс бӧръясны ыджыд канмуса президентӧ да.
Йӧзаинъяссӧ ог радейт да петі изэрд шӧрас. Ылісяньыс, гашкӧ, артмас на мыйкӧ аддзывны, ачым ӧд мыгӧрӧн ньӧти абу гренадёр да. Ставыс виччысьӧны. Виччысьтӧг «Родина» кинотеатрладорсянь уличаӧд ӧдйӧкодь журкнитісны-матыстчисны кык сьӧд «Волга». Джӧм сувтісны изэрд шӧрланяс. И со мӧд машинасьыс петіс руд костюма Ельцин да паськыда нюмъялӧмӧн пондіс восьлавны веськыда... мелань. Шай-паймуні, весьӧпӧрлі нимкодьӧйла, а аскиа Борис сарным ме дорӧ пыр матыстчӧ... Друг пельӧ юрӧбтіс кутшӧмкӧ повзьӧдчана шы — быттьӧ вӧв табун мелань рӧдтӧ. Видзӧдлі шуйгавылӧ да тшӧкмунлі весиг: сэкся Совмин дорсянь миянлань котӧртісны радысла горзысь-увалысь йӧз, медводдзаясӧн варгыльтісны польдчӧм кучик сумкаяса фотокорреспондентъяс, Россияса дӧрапасӧн шенасьысь том йӧз, яр демократъяс. Тӧкӧтьӧ менӧ эз талявны, зырисны Ленинлы гранитысь сувтӧдӧм мыгӧр дорӧдз. Пельӧдз сӧмын воаліс «
КАДЫС лэбзьӧ ӧдйӧ, со и Владимир Путин во-мӧд мысти аслас ыджыдалан уджсьыс эновтчыны нин кӧсйӧ. Сыктывкарад сійӧ кольӧм квайт вонас эз и кежавлы, тані ӧд оз лыйсьыны, терроризмлы паныд тыш оз мун. Дай аддзысьлыны сыкӧд, веськыда кӧ, абу зэв и окота, гажӧй сыысь эз жӧ быр, сідзи нин быд рыт серпаскуд пыр сійӧс петкӧдлӧны.
Ӧтитор зумыда гӧгӧрвоа: ми вок да канмуӧн веськӧдлысь-юралысьяс костын адӧй ыджыд коластыс. Та вӧсна, тыдалӧ, и некыдз ныр на ныр огӧ вочаасьлӧй ми накӧд да огӧ нюжӧдӧй ёрта-ёртлы ки.
