АДАСАЛӦМ КЫВКУД

Коми Республикаса велӧдчӧм сӧвмӧдан да велӧданног бурмӧдан институтлӧн небӧг лэдзанінын неважӧн петіс выль йӧзӧдӧмтор — «Системно-тематический русско-удмуртско-коми словарь».

Дасьтӧмаӧсь сійӧс кыв туялысьяс — Удмуртияысь Р. Ш. Насибуллин, В. Г. Семёнов да Комиысь филологияса доктор Е. А. Игушев, коді ӧні уджалӧ Йӧгра университетса профессорӧн Ханты-Мансийск карын.

Татшӧм кывчукӧрыс перым кывъяс туялысьяслӧн эз на петав, сійӧ аслыспӧлӧс. Став кывсӧ сетӧма торъя адасъяс (отрасльяс) серти, медводз вайӧдӧма роч кыв, сэсся сылы удмурт да коми весьтасъяс. Шуам, клубок — удм. бугор, коми тупыль, тарелка — удм. тэркы, коми тасьті. Став кывворсӧ тайӧ небӧгас юклӧма да сетӧма абу анбур серти, кыдзи вӧчӧны унджык кывкудйын, а торйӧдӧма темаяс вылӧ.

Евгений Александрович Игушев небӧгыслы сетӧма и аслыспӧлӧс коми ним — «Адасалӧм роч-удмурт-коми кывкуд». Адасалӧм кывйыс артмӧ важ коми адас кывйысь, сылы удмурт кывйын лӧсялӧ удыс (отрасль). Сыктыв вожын олысьяс адаснас шуӧны мортӧн ытшкигӧн либӧ вундігӧн босьтӧм паськыдін, мыйта сійӧ идралас-вундас. Адасалӧм кывйыс вежӧртӧ торъя юкӧнъяс, отрасльяс вылӧ торйӧдӧмтор.

Татшӧм небӧгыс миян эз на вӧвлы, позьӧ шуны, тайӧ аслыспӧлӧс удж. Сыӧн вермасны вӧдитчыны унаӧн — кыв туялысьяс да этнографъяс, вузъясын велӧдысьяс да студентъяс, мукӧд. Дерт, кывчукӧрын тыдовтчӧны и тырмытӧмторъяс. Коми кывъя материалыс корсюрӧ этшакодь сетӧма. Шуам, забавный бӧрын сетӧма серам петкӧдлана кывтэчас, кӧть татчӧ ачыс вӧзйысьӧ и тешкодь кыв, коми-пермяк кывлы бурджыка лӧсялӧ перым-коми, коми-зырянинлы — зырян-коми. Ӧд дзик роч ног шуӧмыс оз лӧсяв коми мӧвпаланногыслы, кор гӧгӧрвоӧдысь кывйыс быть овлӧ гӧгӧрвоӧдана кыв водзвылас. Ми ӧд шуам удораса коми, изьватас коми, а огӧ коми-удораса да коми-изьватаса.

Та вылӧ видзӧдтӧг видлалана кывчукӧрыслӧн тӧдчанлуныс ыджыд, сійӧ петкӧдлӧ, мый позьӧ и колӧ лӧсьӧдавны выль сикас, вӧвлытӧм на кывкудъяс, коми йӧзлы колана небӧгъяс.