КОМИ ВЕЖЛӦГЫД — ЙӦЗКОСТСА СЬЫЛАНКЫВ
Перым эмакывъяслысь вежлӧгъяс туялӧмӧн диссертация дасьтӧма Коми наука шӧринса Кыв, литература да история институтысь учёнӧй Галина Некрасова. Тайӧ уджсӧ видлалӧмаӧсь-донъялӧмаӧсь тавося ода-кора 27 лунӧ Ижевскын Удмурт университетса учёнӧй сӧвет вылын, кӧні ставӧн сійӧс ошкӧмаӧсь да сетӧмаӧсь гижысьыслы филологияса доктор ним.
Тайӧ уджас Галина Александровна пыдісянь видлалӧма коми да удмурт эмакывъясысь вежлӧгъяс артмӧм-сӧвмӧм. Аслас темалы сійӧ сиӧма олӧмыслысь тӧдчана юкӧн — нелямын сайӧ во.
Коми кыв тӧдчана велӧдысь, Венгрияса профессор Давид-Рафаэль Фокош-Фукс 1959 воын Будапештын петӧм
Галина Александровна сы моз жӧ ассьыс том вояссӧ сиӧма коми эмакывъяслысь вежлӧгъяс (падежъяс) туялӧмлы. Зэв пыдісянь видлалӧма абу сӧмын литературнӧй кывйын бергалысь вежлӧгъяс, но и сёрнисикасъясын (диалектъясын) паныдасьлысьяссӧ. А ӧд зырана коми кывйын сёрнисикасыс дас да перым-комиын на нёль! Зырана да перым-коми эмакывъяслысь вежлӧгъяссӧ автор ӧткодялӧ и удмурт сёрниын вӧдитчанаясӧн.
Галина Некрасовалӧн син улысь оз вошны орччӧн сулалысь кык вежлӧг суффикса кывъяс, кодъяс отсӧгӧн юӧртӧмыс артмӧ вежӧрӧ мӧрччанаӧн асланыс дженьыдлуннас. Со, шуам, Иван Тороповлӧн романысь видлӧг: «Менам пасекаӧй вӧлі Македонлӧнсянь неылын». Тані -лӧн да -сянь вежлӧгъяс ӧтлаӧ сувтӧдӧмӧн висьталысьыс оз мӧдпӧвъёвт «пасека» кыв, коді эськӧ вӧчис юӧртӧмсӧ кузьджыкӧн дай гажтӧмджыкӧн.
Автор тӧдчӧдӧ, мый коми эмакывъясын тшӧкыда матыстчан -лань вежлӧг дорӧ содтысьӧны пыран, петан, ина, вуджан, ылыстчан, воан вежлӧг суффиксъяс: керкаланьӧ, керкаланьысь, керкаланьті да с.в., кодъяс вӧчӧны юӧртӧмсӧ лыддьысьысь вежӧрӧ колянаӧн.
Кыдзи тыдовтчӧ, Галина Некрасовалӧн артмӧма сэтшӧм удж, коді инмӧ оз сӧмын коми, но и удмурт, а сідзжӧ став финн-угор кывъяслы.
* * *
Ми, коми газет лыддьысьяс, сьӧлӧмсянь чолӧмалам Галина Александровна Некрасоваӧс тӧдчана вермӧмӧн — филологияса доктор нимӧн! Сиам сылы дзоньвидзалун, шуд да радейтана уджас — чужан кывлысь гусяторъяс эрдӧдӧмын — выль вермӧмъяс!
Владимир Дёминлысь «Коми поэма» йылысь диссертациясӧ лыддьӧм бӧрын Илля Вась вӧлі тӧдчӧдӧма:
— Коми поэма йылысь автор гижӧма поэма!
Сэтшӧма кажитчӧма нималана профессорлы том авторлӧн туялан темаас пырӧдчӧмыс да сійӧс сьӧлӧмсянь видлалӧмыс.
Галина Некрасовалысь коми вежлӧгъяс йылысь уджсӧ видлалӧм-донъялӧм бӧрын окота шуны Илля Вась моз жӧ:
— Коми вежлӧгъясыд вежӧрӧ кольӧны йӧзкостса сьыланкыв моз!
