ГЕРМАНИЯЫН

Германияын мый вӧчсьӧ, сы йылысь ми неважӧн гижлім нин газетӧ комиӧн. Бӧръявылыс со кутшӧм сэні олӧмыс:

Нималӧ власьт вежсьӧм.

Сэні власьтыс социал-демократъяс киын. Юраыс сэні ӧні Штреземан. Сылӧн бӧръявылыс чиныс усьны нин кутіс. Оз нин став демократъясыс Штреземан дор сулавны. Тайӧ лунъясӧ Германияса Государственнӧй Думаын (шусьӧ «рейхстаг») ӧти делегат — социал-демократ шуис: «Ми пӧ огӧ сэсся пондӧ веритны Штреземанлы».

Сёрнитӧны, Штреземан пӧ отставка сетас.

Коді лоӧ сы местаӧ юралысьын — огӧ на тӧдӧ. Германияын ӧні мунӧ власьт вылын мырддьысьӧм; кутшӧм партия вермас — оз позь водзвыв висьтавны. Мырддьысьӧм сэні лоӧ на, кытчӧдз власьтсӧ оз босьтны, миян моз жӧ, уджалысь йӧз.

Уджтӧмъяслӧн пӧличакӧд косьяс.

Германияын зэв уна уджтӧм йӧз (безработные). Найӧ ёна тшыгъялӧны. Тшыглун вӧснаыс петӧны ывла вылӧ (демонстрация), корӧны удж да нянь. Пӧлича найӧс разӧдалӧ. Сэки пыр лыбӧны косьяс. Мукӧддырйи весиг уна мортӧс виласны. Эссен карын тайӧ лунъясӧ на виӧмаӧсь куим уджтӧм мортӧс, ранитӧмаӧсь комын ӧтикӧс. Уна карын тшыгъялысь уджтӧм йӧз лэптылӧны бунтъяс, жугӧдалӧны нянь вузалан лавкаяс. Сэки бара жӧ пӧличакӧд овлӧны гырысь косьяс.

Омӧлик лад быдлаын.

Баварияын (эм сэтшӧм обласьт Германияын) фашистъяс киын силаыс. Найӧ неважӧн кӧсйисны став власьтсӧ босьтны, да эз удайтчы. Баварияа-Германияа костын мунӧ спор. Бавария ньӧти оз лыддьысь Германияса правительствокӧд — оз вӧч нинӧм сы ногӧн, нуӧдӧ ассьыс ныр. Кывсьӧ, быттьӧкӧ Баварияӧ кӧсйӧны лӧсьӧдны сарӧс — Вильгельмлысь писӧ (кронпринц Рупрехт); мукӧдыс шуӧны — пуксьӧдны сійӧс став Германия вылас сарӧ.

Прансузъяс крӧшитӧны Германиятӧ.

Горш озыр прансузъяс сідзи-й видзӧдӧны Германиятӧ юкны разі-пельӧ, мед дзик нинӧмӧ воштыны сійӧс да Германияса йӧзсӧ кабыртны аслыныс кипод улӧ. Найӧ мырддисны Германиялысь Рурскӧй Обласьт. Неважӧн найӧ отсалісны торйӧдны Германияысь бара ӧтик Обласьт — Рейнскӧй. Ӧні отсалӧны Баварияса фашистъяслы. Германиялы мырдӧн вӧзйӧны «сарпу» — кронпринцӧс.