ЧУРКА НИМ ЧЕЛЯДЬЛӦН БЫРӦМА

Нывбабаяс, велӧдчӧй выль ногӧн овны!

Неважӧн Межадорса нылӧс судитӧмаӧсь ассьыс кагасӧ (дитясӧ) виӧмысь (начкӧмысь). Со ӧд миян мамъяслӧн пемыдлуныд велӧдчытӧм вӧснаыд та выйӧ воштӧ челядьтӧ! Суд судитӧма 4 во кежлӧ пукавны, судитлӧмаӧсь эськӧ 8 во кежлӧ на да, джынсӧ чинтӧмаӧсь ныв пемыдлун кузяыс (Видзӧд № 202 «Югыд туй»).

Войдӧр кӧ ӧд эз вӧв и дивӧ кагатӧ виӧмыд. Сэки нӧ нывбабаӧс морт пыдди эз пуктывны. Ныв кӧ вӧлі ваяс кага — мыжмас нэм кежлас ӧтнас: вичко водзын, закон водзын, медъёна общество водзын. Нэм кежлас бур ним сылӧн вошӧ. Быд морт сійӧс омӧльтысь, янӧдысь. Верман кӧть он — быдты ӧтнад челядьтӧ. Кагаыд сылӧн быдӧнлы мустӧм, ковтӧмтор, сералӧны, чуньӧн индӧны — чурка пӧ сійӧ. Быттьӧ нывлӧн кагаыд ӧтнаслӧн артмӧма: батьӧс оз тӧдны, некод оз юав ни: вичко ни, закон ни, общество ни. Мужик бокын, гашкӧ, медъёна омӧльтӧ, сералӧ нылӧс. (Межадорад, гашкӧ, ӧні на сідзи да?) Дерт, сэсся сідзитӧ нывъяслы лоӧ вӧлі кынӧмнысӧ перйыны, каганысӧ вины, весиг чорыд судсьыс омӧльджыка вӧлі полӧны.

Ӧні нӧ, ӧні мыйла кагатӧ вины, кынӧмтӧ вӧтлыны? Ӧні ӧд нывбабаяс мужикъяскӧд ӧткодьӧсь Сӧветскӧй закон водзын!

Та серти кӧ тай, миян коми деревняясас абу на весиг ӧти югӧртор Сӧветскӧй власьтыдлӧн вӧлӧма, век на важ моз узьӧны кыз унмӧн. Тыдалӧ, коми нывбаба ӧнӧдз на абу кывлӧма выль законъяс йывсьыс, нывбаба праваяс йывсьыс.

Коми нывбаба, босьтлы кырымад газет, нига да лыддьышт! Тэнад ӧд олӧмыд вежсьӧма, тэ орччӧн мужиккӧд ӧтыджда сулалан закон водзын. Тэнӧ воддза моз некод оз лысьт омӧльтны, видны, нӧйтны! Куж асьтӧ морт пыдди пуктыны общество водзын, медъёна мужик водзын. Тӧд ассьыд донтӧ! Ас саяд ӧні мортногса олӧмтӧ лӧсьӧдӧмыд.

Коми ныв, тэ кӧ быдмин нин, тэныд кӧ ковмис зонкӧд, мужиккӧд ӧтлаасьны, овны, войдӧр думышт гӧгӧр: кодкӧд ӧтлаасьны кӧсъян, кутшӧм сійӧ морт. Ӧнія закон серти челядьӧс быдтыны ӧткодя лоӧ батьлы и мамлы. Кӧть сэсся кыдз и мый дыра кежлӧ ӧтлаасьлӧма: гижсьӧмӧн, гижсьытӧг, венчайтчӧмӧн, венчайтчытӧг, дыр кежлӧ ли регыд кежлӧ, — дзик ӧткодь. Бать кӧ бурӧн оз босьтчы быдтыны — судӧн тшӧктасны. Ӧні став челядьыс закон водзын ӧткодьӧсь — чурка ним бырӧдіс Сӧветскӧй власьт. Челядь вайысь нывбабаӧс уналаті кокньӧдіс, ёна отсалӧ сьӧкыд дырйиыс на, челядясигас, челядьтӧ быдтігас, велӧдігас.

Татшӧм закон дырйиыд оз жӧ нин сэсся ков кагатӧ вины ни кынӧмтӧ перйыны, ичӧтика кӧ вежӧрыд эм!

Гашкӧ нӧ яндзим йӧзсьыс челядьтӧ вайныд да? Мужиккӧд кӧ овны абу яндзим, дитясьыд оз нин ков яндысьны! Коми ныв, кытчӧдз тэ кагаысь яндысян, полан, — сэтчӧдз тэ эн матӧ сибӧд ӧти мужикӧс! Кор тэд челядь мусмасны, ковны кутасны — вӧлись ӧтлаась, овмӧдчы мужиккӧд!

Велӧдчӧй, нывбабаяс, выль ногӧн овны! Став лёкыс ӧні тіян велӧдчытӧм понда.

Коми нывбаба