КОДІ МЫЖА
Коми йӧз пӧвстын унаӧн на шуӧны: «Став гӧльлуныс пӧ да став лёк олӧмыс лои коммунистъяс вӧсна. Найӧ вӧчисны революция; на вӧсна пӧ и мынтыны лоӧ став налогсӧ».
Збыль-ӧ эськӧ сідз? — Абу. Мый вӧсна нӧ эськӧ татшӧм лёк олӧмыс? Ставыс война вӧсна. Быд война дырйи колӧ воюйтны медбур (верстьӧ) йӧзлы. Налы колӧ паськӧм, сёйны, юны; колӧ пушкаяс, снарадъяс, пищальяс, пуляяс; сы вӧсна нуӧны крестьяналысь скӧт, нянь да мукӧдтор. Война пӧраӧ став пабрик-заводыс уджалӧ фронт вылӧ. Война дырйи ставыс сотчӧ, жугласьӧ, киссьӧ да бырӧ; став йӧзыс гӧльмӧ.
Мыйла нӧ эськӧ воюйтӧны? Война панӧны капиталистъяс (озыръяс). Войнатӧг налы овны оз позь. Быд капиталист ас вылас ачыс ыджыд: мыйта вермӧ — сы мында и тӧвар базар вылӧ лэдзӧ. Налӧн лыд ни тшӧт абу. Колян ыджыд война кежлӧ тӧварыс вӧлі сы мында, весиг ньӧбнысӧ лои некодлы. Сэки капиталистъяс мӧдісны тӧвар донсӧ чинтыны. Мыйӧн доныс неуна лэччис — ньӧбысьыд содлі, а бӧрвылас бара быри. Тӧварыс мӧдіс сісьмыны, пабрикъясыс-заводъясыс сувталісны. Барыш воӧмыс капиталистъяслӧн пондіс помасьны. Капиталистъяс мӧдісны корсьны ньӧбасьысьяссӧ йӧз муысь, мукӧд сарствоысь. А сэні тӧварыс сідзжӧ вӧлі вывті уна. Йӧз муса капиталистъясыд бурнад эз кутны лэдзны. Сэки вот и пансис кось-война. Со коді ставсьыс мыжа!
Капиталистъяс, мися, войнатӧг оз вермыны овны. Воддза «Югыд туй» газетъясын вӧлі гижӧма, мый ӧні уджалӧны капиталистъясыд. Америка вӧчӧ гырысь пушкаяс, Англия еропланъяс дзебанін, Франция уна ероплан, — шуны кӧ, бара став капиталистыс да озыр йӧзыс лӧсьӧдчӧны воюйтны, уджалысь йӧзлысь вир кисьтны да яйсӧ орйӧдлыны.
Кутчысьӧй, вокъяс, Сӧвет власьт бердӧ да Коммунист партия бердӧ! Сӧмын найӧ вермасны войнаяслы пуктыны пом! Сӧмын найӧ уджалысь йӧзлы, крестьяналы да рабочӧйлы, вермасны лӧсьӧдны бур олӧм!
М. Торлопов.