МЫЙ СЕТӦ КРЕСТЬЯНАЛЫ СЕЛЬСКОКӦЗЯЙСТВЕННӦЙ КООПЕРАТИВ
Быдӧн тӧдӧны: ыджыдджык кӧзяйство кӧ — кокньыдджык овны: уджыд ӧдйӧджык мунӧ, да-й пӧльза унджык воӧ.
А мый вермас вӧчны гӧлиник ӧтка крестьянин? Муыс сылӧн ки пыдӧс пасьта, ӧтик мӧс, ӧтик вӧв (мукӧдыслӧн и вӧлыс абу), жытник йӧртӧдыс пыр тыртӧм. Гӧрныыд нинӧмӧн, кӧдзныыд нинӧм — кӧйдысыд абу. Кысь нин сылы ӧткӧн кыпӧдны овмӧс! Сідзи и пессьӧ, коньӧр, нэмыс, кок йылӧ сувтны оз вермы.
Миян коми деревняын кызвыныс татшӧм гӧль крестьяна. Кор пикӧ найӧ воасны — сирасьны лоӧ озыръяс (кулакъяс) бердӧ.
Вот сэтшӧм пиксьыс и вермас видзны мужикӧс кооперация.
Ӧткӧн вермасьны кулакъяскӧд он вермы, овмӧстӧ кыпӧдны выныд оз судзсьы ни. А морт дас кӧ ӧтувтчасны — шуны кӧ, пырасны кооперативӧ — сэки ставыс мӧд ногӧн кутас мунны.
Повны сэки нинӧмысь: быд пикысь кооператив мездас. Кӧдзигкежлӧ судзӧдас бур кӧйдыс; гӧръяс, пиняяс лӧсьӧдас; страдна кежлӧ косаяс, ытшкан машинаяс, мукӧд пӧлӧс колан кӧлуй судзӧдас; отсалас уджӧн ньӧбны бурджык пӧлӧс скӧт, матерйӧяс, кӧрта кӧлуй — быдтор. Велӧдас да отсалас кутшӧмсюрӧ заводъяс вӧчны (сир вӧчан, вый вӧчан и мукӧд пӧлӧс), мельничаяс, быдсяма мастерскӧйяс, нюръяс косьтас, видз-му вынсьӧдны велӧдас, школаяс восьталас и мукӧдтор. Эм кӧ крестьяналӧн лишнӧй нянь ли, шабді ли, вый ли — кооператив вузалас барышӧнджык, пӧльзаӧнджык, оз сет кутшӧмсюрӧ спекулянтлы донтӧг.
Ставсӧ он вермы висьтавны, мыйта бур сетӧ крестьяналы сельскокӧзяйственнӧй кооперация.
Сэсся кооперациялы казна быд ногӧн отсалӧ (ӧтка мортлы — оз): сетӧ деньга (ссуда), медводз ыстӧ машинаяс, тӧвар, уна пӧлӧс кокньӧд налогъяс мынтігӧн.
Та серти колӧ гӧгӧрвоны: пыран кӧ кооперативӧ — ачыд лоан ыджыд кӧзяин, эмбурыд содны кутас, овмӧсыд кыптас.
Миян Россияын выль во кежлӧ (1 январ 1923 воӧ) вӧлі нин 25.000 (кызь вит сюрс) татшӧм крестьянскӧй кооперацияыс, сэні вӧлі ӧтувтчӧма 3.000.000 (куим миллион) кӧзяйство.
Коми муын татшӧм кооперацияыс абу на.
Колӧ, важӧн нин кад коми крестьяналы ӧтувтчыны сельскокӧзяйственнӧй кооперация гӧгӧр.
Кывзӧй!
Мӧда-мӧд кӧ крестьяна топыда кутчысьӧмӧн оласны, повны сэк некодысь; сэки кооперация пыр вочасӧн кутас ёнмыны; сэки ён лоӧ и став Республикалӧн кӧзяйствоыс.
