ТРУДГУЖНАЛОГ ПОЗЬӦ ДЕНЬГАӦН МЫНТЫНЫ

Сьӧкыд вӧлі войдӧр крестьяналы трудгужповинносьт дырйи: крестьянин эз тӧдлы, кымын лун колӧ вӧлі уджавны во пытшкас, корджык сійӧс кутасны уджӧдны либӧ кытчӧ нуасны уджавны.

Гражданскӧй война помасьӧм бӧрын Сӧвет власьт трудгужповинносьт вежис трудгужналогӧн. Тайӧ закон серти, быд морт 18 арӧссянь 50 арӧдз да быд уджалысь вӧв 3 арӧссянь уджалӧ донтӧг (бесплатно) казналы квайт лун во пиын. Тайӧ налогыс перйыссьӧ сэки, кор крестьяналы эм унджык прӧст пӧраыс. Сэсся шуӧма, ылӧдз-ӧ позьӧ ыстыны уджавны, лӧсьӧдӧма быд удж вылӧ норма, уркӧвӧй.

Ыджыд кокньӧд трудгужналогын эм нин со мыйын: уджалан кӧ нормаысь унджык, верман мынтыны тайӧ налогтӧ квайт лунысь регыдджыкӧн.

Ӧні Сӧветскӧй власьт сетӧма ещӧ на ӧти кокньӧд: позьӧ трудгужналог мынтыны деньгаӧн, да-й зэв этша колӧ. Быд уджалӧм лунысь (морт лун) колӧ сетны казналы (исполкомӧ) сы мында деньга, уна-ӧ сулалӧ квайт пунт нянь рынок вылын. Быд вӧв лун вылӧ (гуждень или кондень) — уна-ӧ сулалӧ 6 пунт нянь, 24 пунт зӧр да 15 пунт турун (тайӧ лыдас пырӧ нин и ямщикыс тшӧтш).

Январсянь октябрӧдз колӧ мынтыны нёль лунысь.

Ӧтпырйӧ кӧ сьӧкыд, позьӧ срокъясӧн мынтыны; сетсьӧ куим срок: медводдзаыс — 15 март, медбӧръяыс — 15 август. Воддза срокӧдзыс колӧ мынтыны джынсӧ (кык лунысь).

Лучшӧ мынтыны нёльнан лунсьыс ӧтпырйӧ (сразу). Няньлӧн доныс пыр кыптӧ, а кымын вылын нянь дон — сымын унджык ковмас мынтыны деньгаӧн трудгужналогысь.

Ыджыд кокньӧд нин сетіс крестьяналы трудгужналогыс, а ещӧ ыджыдджыкӧс сетӧ деньгаӧн тайӧ налогсӧ вежӧмыс.

Та серти, быд мортлы колӧ ӧкуратнӧя мынтыны ассьыс пайсӧ Сӧветскӧй власьтлы.