НЕБЫЛИЧА
Олісны-вылісны гозъя. Налӧн вӧлі куим пи: Педӧр, Василей да Иван. Ӧтчыд батьныс ыстіс вокъясӧс вӧрӧ кыйсьыны... Кайисны вокъяс вӧрӧ, а истӧгсӧ босьтны вунӧдӧмаӧсь. Мый вӧчны? Педӧр сэк шуӧ Иванлы:
— Кайлы мун пу йылӧ да видзӧдлы, кӧнкӧ тшын ли би оз-ӧ тыдав?
Кайис Иван пу йылӧ да аддзӧ: кӧнкӧ ылын-ылын би югъялӧ да тшын тшынасьӧ. Би корсьны первой муніс Педӧр. Матысмис сійӧ бипур дінӧ да аддзӧ: би дорын ыджыд тошка скӧр старик пукалӧ.
— Дедӧ, дедӧ, вай мем битӧ!
— Небылича кӧ висьталан, сета.
— Ог куж и ог висьтав.
Старик уськӧдчис Педӧр вылӧ, дубитіс да дубитіс. Педӧр сэсся ӧдва и ловйӧн мыніс.
Сэк муніс би корсьны шӧркост вок, Василей. Матысмис сійӧ бипур дінӧ да аддзӧ: би дорын ыджыд тошка скӧр старик пукалӧ.
— Дедӧ, дедӧ, вай мем битӧ!
— Небылича кӧ висьталан, сета.
— Ог куж и ог висьтав.
Старик уськӧдчис Василей вылӧ, дубитіс да дубитіс. Василей ӧдва-ӧдва и ловйӧн мыніс.
Вот мӧдӧдчис би корсьны медічӧт вок — Иван. Локтіс сійӧ бипур дінӧ да аддзӧ: ыджыд тошка скӧр старик сэн пукалӧ.
— Дедӧ, дедӧ, вай мем битӧ!
— Небылича кӧ висьталан, сета, а он кӧ висьтав — мышку кучиктӧ куля.
— Висьтала, — шуӧ Иван, — но сӧмын помӧдз кывзыны да не торкавны.
И пондіс Иван небылича висьтавны:
— Пуи ме ӧтчыд чужва. Чужва тшаныд пӧри да пондіс ойдӧдны миянлысь керканымӧс. Сэк локтіс вӧв да юис став чужвасӧ и потіс. Вӧчи ме кыдз пуысь асык, асыкалі кынӧм весьттіыс и ставыс лои лючки. Асык вӧчигас пу йывсӧ вунӧдсьӧма менам керыштнысӧ да кыдз пуыд быдмыны пондіс. Быдмис да быдмис — енэжӧдз быдмис. Кавшаси ме кыдз пу кузя енэжӧ, а сэні гутъяс вылӧ ӧшъясӧс вежлалӧны. Лэччылі муӧ, куталі зэв уна гутъяс да вежлалі сэні ӧшъяс вылӧ. Кӧсъя нин вӧлі бӧр гортӧ лэччыны, а вӧлӧй менам пунас и быдсӧн кытчӧкӧ мунӧма. Мый жӧ мем керны? Начкалі ме став ӧшъясӧс, кучиксьыс ременьяс шӧралі да вурлі и зэв кузь ремень артмис. Понді ме тайӧ ремень кузяыс муӧ лэччыны. Лэччи да лэччи, и ременьӧй менам помасис, а муӧдз век на ылын. Гыжйышті ме мышкуӧс и сэсь пытш сюри. Кули ме сылысь кучиксӧ, ременьясӧ шӧралі и понді лэччыны и бара на муӧдз эг во.
Аддза сэк: мужик аслас гумла вылын ид тӧлӧдӧ. Куталі да куталі ме тӧлӧдӧм йикисӧ, кыи сэсь гез и водзӧ мӧді лэччыны. Но йики гезйыд, вӧлӧмкӧ, омӧль — ори, да ме лэбовті муӧ и нюр шӧрӧ шнёпкыси. Мый меным керны? Пукала нюр шӧрын — сӧмын юрӧй тыдалӧ. Сэки локтіс кыськӧ тури да ме юр вылӧ аслыс поз лӧсьӧдчӧ вӧчны. Ме кватиті туриӧс кокӧдыс, чайті мый тури кыпӧдас менӧ нюрысь. Туриыд нетшыштчис да орӧдчис, сӧмын кок пӧлыс коли менам киӧ. Мый сэсся вӧчны? Буретш сэк вӧлі нюр вывті ыджыд тошка старик мунӧ. Старикыс сійӧ вӧлі тэ. Ме кватиті тэнӧ тошкӧдыд, и тэ кыскин менӧ нюрысь.
— Пӧръясян, — горӧдіс старик, — ме тэнӧ нюрысь эг кыскыв, тайӧ абу збыль!
— Вот именнӧ, — шуӧ Иван, — тайӧ абу збыль, а небылича! А ӧні вай меным битӧ!
Сетіс скӧр старик Иванлы би и лэдзис сійӧс гортас.
