МЫЙЛА СӦВЕТ ВЛАСЬТ ЛӦСЬӦДАЛІС ДЕНЬГАА НАЛОГЪЯС

Бура унаысь нин эськӧ ми гижлім газетӧ та йылысь, да пыр на жӧ кылан йӧзсянь шуасьӧм Сӧвет власьт вылӧ: «вывті пӧ топӧдӧ тайӧ власьтыд йӧзӧс», «сизим кучик пӧ ӧні власьтыд йӧзыдлысь кульӧ» да мукӧдтор.

Та серти ми думайтам: коми йӧзыд оз на прамӧя гӧгӧрво налогъяс йывсьыд. Колӧ эськӧ, мед ставныс тӧдісны та йылысь. Сы вӧсна дзик ми и гижам бара со деньгаа налогъяс йывсьыд, комиӧн.

Тӧлысь сайын Мӧскуаын вӧлі Ставроссияса съезд уджалысь чукӧрлӧн (профсоюзов). Тайӧ съездыслы Ленин мӧдӧдліс письмӧ; сэтчӧ со мый вӧлі сійӧ гижӧма:

«Миян Россияын ӧні олӧмыс вывті на сьӧкыд. Оз судзсьы деньганым кыпӧдны кӧзяйствонымӧс, овмӧснымӧс. Миянлы мукӧд государствояс деньга оз удждыны, кытчӧдз ми бӧр огӧ сетӧ гырысь озыръяслы да помещикъяслы важ овмӧсъяссӧ, — мӧд ногӧн кӧ шуны: кытчӧдз ми бӧр огӧ лэдзӧй озыръясӧс ыджыдавны важ моз миян вылын. Некор оз ло на ногӧн, озыръяс кипод улӧ уджалысь йӧзӧс некор ми бӧр огӧ сюйӧй. Кольӧ миянлы зэв сьӧкыд туй: ковмас ичӧтикаӧн деньга чукӧртны Россияпытшса учрежденньӧясысь да босьтны асланым йӧзсянь налогъяс, мед ми вочасӧн вермам кыпӧдны кӧзяйство. Став мирас ми ӧні ӧтнаным, став сьӧкыдыс-дзескыдыс мунӧ ӧні крестьянаа-рабочӧя вывті. Колӧ зэв на ёна миянлы нюжӧдчыны, мед регыдджык лӧсьӧдны уджалысь йӧзлы бурджык олӧм. Быд ногӧн колӧ тӧждысьны кӧзяйство кыпӧдӧм дор, став выннымӧс колӧ пуктыны тайӧ удж вылӧ».

Тадзи гижліс т. Ленин. Та серти позьӧ нин гӧгӧрвоны, мыйла лӧсьӧдӧма налогъяс.

Миян Россияын войдӧр некутшӧм уджалан сям эз вӧв. Бумага деньга лэдзӧма вывті уна. Сы вӧсна быд тӧвар вывті дона лои. Зӧлӧта деньгалӧн доныс уси.

Ӧні Россия кутіс бӧр чукӧртны бумага деньгасӧ, водзӧ оз кут лэдзны сэтшӧм уна. Учрежденньӧясысь служащӧйясӧс чинтіс. Уна учрежденньӧлы казнаысь эз кут сетны деньгасӧ, мед найӧ корсясны деньга места вылысь.

Кымын этша лоӧ бокын (йӧзын) бумага деньга, сымын ёнджык лоӧ миян Россия, сымын донаджык лоӧ зӧлӧта деньга дон (курс золотого рубля), сымын донтӧммас быдсяма тӧвар.

Медгырысь налогъяс мынтӧны пабрикаяс, заводъяс, тӧргуйтысь учрежденньӧяс да кӧзяйственнӧй организацияяс.

Дерт, уна пӧлӧс налог пырӧ и крестьянаа-рабочӧя костӧ.

Ӧні ми неуна тӧдмасим, мыйла лӧсьӧдалӧма деньгаа налогъяс. Мӧд газетъясын ми висьталам, кыдзи колӧ сійӧ налогъяссӧ перйыны, код вылӧ пуктыны унджык, код вылӧ этшаджык.