МАЙСЯ МЕДВОДДЗА ЛУН
1889ʼ воын Парижын чукӧртчис революция дор олысь ставмувывса рабочӧйяс представительяслӧн съезд. Съездыс шусис ставмувывса рабочӧйяс конгрессӧн. Конгресс шуис перйыны рабочӧйяслы 8 часа уджалан лун, удждон содтӧм, уджалысьяслы олӧм кокньӧд. Конгресс тшӧктіс пабрик-заводъясын уджалысь став му пасьтаса рабочӧйяслы майся медводдза лунӧ эновтны уджсӧ, петны знамяясӧн улич вылӧ, корны 8 часа уджалан лун. Тадзӧн рабочӧйяс велаласны ӧтвылысь сувтны асланыс кӧзяинъяслы воча, петкӧдласны, мый ставмувывса рабочӧйяс — мӧда-мӧдныслы вокъяс.
Мӧд воас Германияса рабочӧйяс кутшӧмсюрӧ заводъясысь майся медводдза луннад эз нин уджавны. Сэксянь быд во унджык и унджык рабочӧй быд государствоысь пондісны тайӧ лунӧ эновтлыны уджнысӧ, петны уличӧ гӧрд знамяясӧн.
„Ставмувывса пролетарийяс, ӧтувтчӧй!“ гижӧма рабочӧйяслӧн знамяясаныс. Тӧдӧмысь, заграницаса буржуазия оз лэдз рабочӧйясӧс ӧтувтчыны, знамяӧн ветлысь рабочӧйяс вылӧ ыстӧ войска да полиция. Сэтшӧм вӧлі и миянын сар дырйи: майся медводдза лунад гӧрд знамяясӧн ветлӧмысь уна сюрс рабочӧй да гӧгӧрвоысь крестьяна пукавлісны тюрмаясын, ветлісны ссылкаӧ. Сӧмын революция бӧрын тайӧ луныс миянлы лои праздник лунӧн, миян государствонас юрнуӧдысьыс лоины рабочӧй-крестьяна да.
Майся медводдза лунӧ ми ӧні празднуйтам ассьыным буржуазияӧс вермӧм. Сійӧ лунӧ ми чуксалам сӧвет союзса рабочӧй-крестьянаӧс водзӧ вӧчны социализм асланым государствоын. Асланым уджӧн ми босьтчӧдам ассьыным вокъяснымӧс — мукӧд муясса рабочӧй-крестьянаӧс — ӧтувтчыны да миян моз жӧ мездысьны буржуазияысь. Сійӧ лунӧ ми казьтывлам заграницаса революционеръясӧс, кодъясӧс буржуазияыс пукӧдӧ тюрмаясын капиталистъяскӧд вермасьӧм понда.
Ӧні революция дор олысь ставмувывса рабочӧйясыдлӧн представительясыс чукӧртчывлӧны жӧ съездъяс вылад. Коммунист-рабочӧйяслӧн съездыс ӧні шусьӧ Коммунист Интернационал конгрессӧн. Коммунист Интернационалсӧ чукӧртіс миян коммунист партия, Ленин туйдӧдӧмӧн.
___________
Гижӧй, кыдзи ті празднуйтінныд май воддза лун.