ВӦР ПРАЗДНИК ЛУН

Миян школа бердын эм вель ыджыд (кык га пасьта) пожӧм вӧра общественнӧй сад. Сійӧ вӧрсӧ школа керкасӧ вӧчигӧн на сиктса крестьяна сетлісны школалы. Школа дӧзьӧритліс вӧрсӧ: потшліс мый вермыліс ас выннас. Но война воясӧ сійӧ дзоньнас пазавлі. „Белӧй“ локлан воӧ (1919-ӧ) сэтчӧ, садъяс, окопъяс кодйывлісны, унджык гырысь пусӧ керавлісны, потшӧссӧ разялісны. Война помасьӧм бӧрас школа пӧв-мӧдысь босьтчывліс садсӧ весавны: окопъяссӧ тырталіс, шыльӧдіс; лӧпсӧ весаліс. Но потшны выльысь эз вермы. Скӧт пыр таляліс да чегъяліс пуяссӧ.

Крестьяна нин отсалісны: вайисны потш. Тулыснас и арнас сӧветскӧй служащӧйяс вӧчлісны пӧв-мӧдысь потшсян субӧтник. Но потшны этша вермисны. Мӧд вонас грездувса профсоюз шуис вӧр праздник лун сы вылӧ пуктыны: потшсьӧдны йӧрсӧ, весавны сэті мичаа да садитны содтӧд коръя пуяс.

Шуӧма — вӧчӧма! Май 17-ӧд лунӧ 8 час асылын чукӧртчисны лыддьысян керкаӧ: школаясын велӧдчысьяс да велӧдысьяс, леснӧй стража, став грездса служащӧйяс да сиктса крестьяна, морт 300. Флагъясӧн, кӧрт зырйӧн троньӧдчигтырйи, мунісны садйӧ. Сэні юклісны, кодлы мый керны. Пырысьтӧм-пыр жӧ босьтчисны уджавны: кодыс — гырысь лӧп чукӧртны, кодыс — посни ёгсӧ чышкыны, кодыс — сюръя вӧчны, коді — потшсьыны, кодыс — сад пуясла вӧлӧн гӧнитіс, — быдӧнлы удж эм, сӧмын пуӧ. Кузь тувсов лун мырсисны. Медся нин ёна школьникъяс зілисны. Мудзӧмаӧсь нин дзикӧдз, кынӧмныс сюмалӧ, а удж век на оз помась. Ӧти пӧлӧс удж эштас, лолыштасны да урра-а-а! — горӧдасны, мӧд удж вылӧ уськӧдчасны.

Нинӧм шуны, уджалісны уна. Йӧрсӧ гӧгӧрыс дзоньнас потшисны, ёгсӧ весалісны да чышкисны; ворсан площадка шыльӧдісны, качай сюръя сувтӧдісны да выль пуяс содтӧд садитісны, кык сус пу, нёль ниа пу, квайт льӧм пу, ӧтик сӧспу, кык кыдз пу, куим ньыв пу да коз пуяс вель уна. Сус пуяссӧ крестьяна вайисны асланыс ӧшинь ув садсьыныс. Ловзьӧны. Коръя пуясыс ставыс ловъяӧсь и.

Сэсся рытнас школаын вӧлі митинг да пионеръяслӧн пельклун петкӧдлӧм.

Аттьӧ сад лӧсьӧдысьяслы. Ӧні ми быд рыт сэні ворсам-гажӧдчам. Волӧны тшӧтш и гырысь ныв-зон.

Гажа овлӧ рытъясын, гораа юръялӧ гӧлӧсъяс гулыд ягын...

Пионеръяс босьтісны садсӧ видзны асланыс кипод улӧ (шефство).

____________

Кыдзи коли тіян вӧр праздник лунныд?

Мый вӧчинныд? Эм-абу тіян садныд?

Эм-абу сярйӧн-мачӧн ворсанін?