ЛЫМ ВЫВТІ

Уси лым. Мусӧ вевттис. Ваяс (юяс, тыяс, шоръяс) кынмисны.

Пуксис тӧв. Видзӧдлыны кӧ керкасянь, быттьӧ став олӧмыс помасис ывлавылас.

Ставыс-ӧ? Дерт, абу гожся кодь.

Лэбалан пӧткаяс абуӧсь. Гутъяс, гагъяс дзебсьӧмаӧсь. Пуяс узьӧны кыз унмӧн. Но сувтлӧй лямпа вылӧ да ветлӧй вӧрӧ ылӧджык сиктсяньныд. Выль лым усьӧм бӧрын унатор аддзанныд вӧрысь. Выль усьӧм лымйыс быттьӧ выль печатайтӧм нига, нимкодь лыддьыныд.

Некыт абу ляксьӧма, сьӧдасьӧма, а мича серӧн серлӧдлӧма.

— Коді? — юаланныд ті.

— Вот ветлӧй дай тӧданныд.

Сиктсьыд петігӧн рынышъяс дорсянь на и заводитанныд сійӧ ыджыд ывлавыв нигасӧ лыддьыны. Но, ветламӧй!

— Со тонӧ сёрӧм дорӧ кытысянькӧ шыр тірӧдӧма-локтӧма, зэв посньыдика гижӧма, омӧлик синмӧн кӧ, он вермы и лыддьыныс сылысь гижӧдсӧ.

— Мый нӧ гижӧма? — ті бара юаланныд.

— Асьныд лыддьӧй. Туялӧй дай гӧгӧрвоанныд, кысянь-мый сійӧ локтӧма сёрӧм дорас, мыйла... А со тонӧ шыркӧд орччӧн моз зэв пелька тивксьӧдӧма-чеччалӧма сьӧдбӧж.

— Кытчӧ?

— Сэтчӧ жӧ, сёрӧмас.

— Мыйла?

— Тӧдӧй асьныд. Гашкӧ, сьӧдбӧжыслӧн шыркӧд дружба да.

Но, водзӧ мӧдлам. Ыб сайӧ воим. Татчӧ кӧч пасйысьӧма-гижсьӧма. Зэв лӧсьыда, мичаа личкалӧма шыпасъяссӧ, быттьӧ „чистописанньӧ“ тетрадь вылӧ, абу тэрмасьӧма... Сэсся друг зэв лёка тэрмасигтыр шавкйӧма, графасӧ весиг абу аддзывлӧма, ылысь-ылӧ чеччалӧма.

Водзӧ. Со тонӧ кӧин собитӧма.

Пӧрӧм пипу дорын мыйкӧ ёна гындысьӧмаӧсь кодъяскӧ, весь южмӧма. Кодйысьлӧмаӧсь и быдтор. Кӧчьяс тай войнас олӧмаӧсь. Асывнас руч найӧс туялӧма, кысянькӧ дуксӧ кылӧма да, веськыда труньгӧма-мунӧма, кузь бӧжнас кок туйсӧ ассьыс лыскӧн моз чышкӧма, сэсся кӧч трӧпа вылӧ сетчӧма, да оз и тӧдчы мунӧмыс.

— Наян! Мед. Морт тэысь на наян. Тонӧ тэныд кӧч трӧпаӧ капкан мортыд пуктӧма, эн ветлӧдлы йӧз туйӧд.

Тусяпуяс дорын ёна серлӧдлӧма лымсӧ. Матыник муныштім, да лым письыс тӧдтӧмашӧр друг лэбзисны таръяс. А, тані репасныс. Со кыдз пу вылас гарйысьӧмаӧсь да шонтысьны пырӧмаӧсь лым пиас.

Бадь куст пӧлӧн байдӧгъяс шлапъялӧмаӧсь, лым пиас кык вома гуяс вӧчалӧмаӧсь. Кӧнкӧ абу на ылын и асьныс, да он казяв, еджыд лымйыс кодь паськӧмаӧсь да.

Сьӧла коз пу улӧ собитӧма, пув кор аддзӧма да. А коз пу гӧгӧрыс кольпаньыс мыйтӧм! Ур затрекайтны волӧма пуысь пуӧ чеччалігтыр.

„Стук, стук!“ — кылӧ вӧрса дорччысь.

Джиянъяс ӧшӧдчӧмаӧсь улӧ юрӧн коз пу увъясӧ; мукӧдыс кырсь костсьыс мыйкӧ корсьӧны, чипсӧны. Мый бара сэсь корсьӧны-а?

Ноко видлӧй! Кеня кӧнкӧ, кылӧ, никсӧ... да мыйыс на абу вӧрад!

____________

Рисуйтӧй мичаа бумага вылӧ вӧрса пӧткаяслысь да зверъяслысь кок туйяссӧ. Ӧшӧдӧй музеяныд.