МЫЙ ПОНДА КОЛӦ РАЙОНИРОВАННЬӦ

1775 воын Роч му вӧлі юкӧма губерняяс, уездъяс, вӧлӧсьтъяс вылӧ. Сэтшӧм система кыссис колян воӧдз.

Важ права дырйи губерняяс, уездъяс лӧсьӧдӧма вӧлі сідзи, мед эськӧ помещикъяслы, чиновникъяслы, полицейскӧйяслы лӧсьыдджыка позис бергӧдлыны, кыдз налы колӧ, йӧзӧн, перйыны вот да с. в. Экономика боксяньыс эз лыддьысьлыны. Сідз жӧ эз лыддьысьлыны торъя национальносьтъяскӧд. Нарошнӧ вӧлі сюйӧны найӧс унджык губерняӧ, мед найӧ торйӧдавны да ньӧжйӧникӧн пӧртны рочӧ. Ас кывъя йӧз вылӧ видзӧдісны зэв лёка.

Колян восянь став ССРС-сӧ районируйтӧма. Районируйттӧдз ёна уджаліс Госплан, тӧдмаліс став ССРС-сӧ экономика боксянь, мед эськӧ торъя крайӧ ӧтувтны ӧткодь овмӧса районъяс. Сідзи и лои лӧсьӧдӧма. Шуам: Войвыв край озыр вӧрӧн, ёна позьӧ паськӧдны вӧр промышленносьт. Сэтчӧ пырӧны вӧраинъяс Печӧра, Мезень да Вой Двина юяс пӧлӧнысь. Иваново-Вознесенскӧй районын ёна паськалӧма текстильнӧй промышленносьт, Мӧскуа гӧгӧрын — гырысь уна пӧлӧс промышленносьт, медъёна — электрическӧй. Центрально-Черноземнӧй районын — нянь уджалӧм, важ Уральскӧй обласьтын — кӧрт-чугун вӧчӧм, с. в.

Важ опытъяс петкӧдлӧны, мый абу выгӧднӧ стрӧитны пабрик-заводъяс кытчӧ веськалӧ. Абу выгӧднӧ, шуам, вӧчны кӧрт да чугун уралса рудаысь Войвыв крайын, а Эжва–Печӧраын лэдзӧм вӧр пилитӧдны Урал обласьтын.

Ӧні, кор ССРС пасьта стрӧитӧны гырысь пабрик-заводъяс, планъястӧг уджавны оз позь. Экономика да культура торъя крайясын вермасны кыптыны сӧмын сэки, кор ставсӧ лоӧ вӧчӧма водзвыв бура арталӧмӧн, план серти.

Районируйтӧм крайяслӧн (гырысь обласьтъяслӧн) — оз ков дзугны автономнӧй национальнӧй обласьтъяс экономическӧй обласьтъяскӧд — планъяс вӧчӧм да на серти экономика да культура кыпӧдӧм — медыджыд удж.

Районированньӧ нуӧдӧма со кутшӧм системаӧн: 1) край, обласьт, 2) округ, 3) район, 4) сиктсӧвет. Миян Войвыв край пырӧ РСФСР-ӧ. Крайын округъяс: Кардор (Архангельскӧй), Вой Двина (Устюж.), Вӧлӧгда, Няндомскӧй, Ненец (яранъяслӧн) да Коми обласьт.

Войвыв крайӧ пырӧм понда Коми обласьтлӧн автономнӧй праваясыс эз чинны. Экономика боксяньыс обласьт век ӧтарӧ ёнмӧ. Культура боксянь — сідз жӧ. Коми обласьтлӧн аслас торъя бюджет.

Коммунист партиялӧн центральнӧй комитет неважӧн шуис бӧр бырӧдны округъяссӧ, на пыдди ёнмӧдны уджалысьясӧн районъяс, сиктсӧветъяс: ӧд районъясын да сиктъясын мунӧ медыджыд экономика, культура да кӧзяйство нуӧдан уджыс. ВКП(б)-лӧн 16ʼ съезд ЦК-лысь шуӧмсӧ вынсьӧдіс. Округъяс ӧні быдлаын нин бырӧдӧма.