ЧУРКА-КӦИНПИ
Вӧрын, ю дорын оліс-выліс кӧин. Вӧр пасьтасьыс корсис аслыс верӧсӧс, да ӧд эз и сюр. Эз лоны сылӧн и пиян. Мунӧ вӧрӧд, аддзӧ: Марья ошлӧн кык пи.
«Чӧвлы, — мӧвпыштіс кӧин, — гашкӧ, ӧти писӧ мен сетас Марья ошкыд?»
— Видза олан, Марья тьӧт, тэнад тай кык пи вӧлӧма, он-ӧ меным ӧтисӧ сет? Тэд кокньыдджык быдтысьны лоӧ, а меным гажаджык.
— Эг на ме йӧймы, некодсӧ ог сет. Кыкыд абу на уна. Ачым быдта.
Муніс кӧин руч ордӧ. Ручлӧн нёль пи, вильшасьӧны-курччасьӧны.
— Чолӧм тэд, Ӧгаш тьӧт, быдтысьныд абу деливӧ, зэв нин вильышӧсь тэнад пияныд. Вай меным юкышт ӧти гоз, ме найӧс велӧда, мед вильшасьнысӧ. вунӧдасны. Тэнад тӧждысьӧм чинас, менам содас.
— Мун татысь, кӧин тьӧт, найӧ вильшасигас пиньсӧ кеслӧны, збойджыкӧсь лоӧны.
Муніс кӧин кӧч дінӧ. Сылӧн сизим кӧчпи.
— Олан-вылан, кӧч вежань. Зэв нин тэнад уна пиыд.
Потанад оз тӧрны. Мыйӧн нӧ найӧс вердан, нянь шомӧсыд дзоля, йӧв кринчаыд потӧма. Вай меным кык-куимӧс. Отсышта быдтынытӧ. Менам сёяныд тырмас.
— Ме вӧсна эн тӧждысь, кыдзкӧ быдта. Регыд гожӧм, асьнысӧ велӧда йирсьыны. Некодӧс бара ог сет.
Муніс кӧин аслас оланінӧ. Яндзим быдӧнысь, мый ставныс быдтысьӧны, а сійӧ оз. Босьтіс пес чурка, гаровтіс рузумӧ, пуктіс потанӧ, сьылӧ-ӧввӧдӧ:
Ӧв-вӧ, пиукӧй,
Ӧв-вӧ, чурукӧй.
Быдмы, донаӧй,
Пельтӧ чошкӧд,
Синтӧ восьты.
Пиньясыд мед ёсьмӧны,
Тушаыд мед быдмӧ
Куыд мед гӧнсялӧ,
Бӧжыд мед чурвидзӧ,
Кокъясыд мед котралӧ.
Гожӧм воис, ошлӧн пиян асьныс нин вуграсьӧны. Ручлӧн пияныс асьныс нин шыр кыйӧны, кӧчлӧн пияныс асьныс йирсьӧны. Сӧмын кӧин век потан ӧввӧдӧ-лайкйӧдлӧ.
— Мый нӧ, кӧин, пиыд сы дыра оз быдмы, век на тай потан кузя? — юалісны вӧрса пемӧсъяс.
— Коркӧ быдмас, — вочавидзӧ кӧин. Ачыс мӧвпалӧ: «Муна юӧ шыбита да кута бӧрдны, быттьӧ вӧйи».
Гаровтіс рузумӧ чуркасӧ и шуӧ: «Муна пиӧс вадорын мыссьӧдышта».
Ачыс шыбитіс чуркасӧ ю шӧрас.
— Ой-ой! Пиӧй вӧйис! — горзӧ.
Чеччыштісны ваӧ руч, ош да кӧч, кутісны ӧти чурка, вайисны кӧинлы, юасьӧны:
— Тайӧ?
— Абу. Менам кӧинпилӧн
Юрыс пельяса,
Плешкыс синъяса,
Вомыс пиньяса,
Бӧжыс чурвидзӧ,
Кокыс гыжъяса,
Куыс сук гӧна.
Бара чеччыштісны ставӧн юӧ, кыскисны краж пом.
— Этайӧ абу тэнад кӧинпиыд?
— Абу, — сыркъялӧмӧн бӧрддзис кӧин:
Менам чурка пилӧн
Ю-ю-юрыс бӧжъяса,
Пи-пи-пиньыс вомъяса,
Ны-ны-нырыс синъяса,
Гӧ-гӧ-гӧныс чурвидзӧ,
Ко-ко-кокыс пельяса,
Бӧ-бӧ-бӧжыс гыжъяса.
— Сэтшӧмыс оз овлы.
— У-у-у, — ӧнӧдз бӧрдӧ-сыркъялӧ кӧин.