КАТША ДА РАКА
Ӧтчыд пӧрысь пӧль пыжсянь чери вуграліс. Зэв гырысь чери шедӧ: сынъяс, ёдіяс, ёкышъяс. Мыш саяс пыжӧ лӧдӧ. Рака аддзис, гусьӧн пыж бӧжӧ пуксис, ӧти чери кватитіс да маті вӧрӧ лэбӧдіс. Пуктіс черисӧ пожӧм вож костӧ да бара пыжӧ чери гусявны лэбӧ. Зэв уна гусявліс. Пукалӧ, чериӧн чӧсмасьӧ. Кыськӧ-мыйкӧ катша лэбӧ:
— Кысь нӧ та мында чериыс?
— Со тай сьӧд кымӧр мунӧ, сэсь став черисӧ ӧкті.
— Збыль ӧмӧй?
— Видзӧд, со бара сьӧд кымӧр локтӧ. Ӧшиньясыс дзирдалӧны. Пытшкас тыр чери.
— Позьӧ, ме тшӧтш чериысла кымӧр пытшкас пырала? — юалӧ катша.
— Пырав, ме ог кут, ме талун пӧт нин.
Лэбис катша. Кымӧр дорӧ воис. Котш-котш — кымӧрӧ йиркӧдчӧ. Кымӧрыд зарни биӧн резыштіс. Катша зэв ёна повзис, рака дорӧ лэбис.
— Мыйла менӧ кымӧрыс эз лэдз?
— Эг ӧмӧй тэд висьтав, колӧ сылы козин.
— Кутшӧм козин?
— Сёянтор да юантор.
— Кысь ме сійӧс босьта?
— Ветлы ош дорӧ.
Лэбис катша ош дорӧ, пуксис ныр водзас.
— Вай мем сёянтор да юантор.
— Мун татысь, — шуӧ ош, — бадь ньӧр тэд колӧ.
Повзис катша, бара рака дорӧ лэбис. Ракаыд пӧтӧма, вугралӧ, черисӧ борд улас дзебӧма. Катша шуӧ:
— Ошкыд мем нинӧм эз сет.
— Со тай бара мунӧ мӧд кымӧр, сэн бара чериыд эм. Сӧмын зэв пемыд, босьт биа сюмӧд.
Катша босьтіс биа сюмӧд, кымӧр дінӧ лэбис. Друг чардби швачкис, катшалӧн бордсьыс гӧныс чишкасис да шмот-усис веськыда рака вылӧ.
— Коді татшӧмыс, борд ни гӧн?
— Эн ӧмӧй тӧд, ме тайӧ — катша.
— Кӧн нӧ бордйыд?
— Кымӧрӧ коли, сэні вурдысь аски мем зарни бордъяс вурас, сылӧн ӧні сӧмын ӧти гоз. Аски водзджык чечча, зарни бордъясӧн вӧчча.
— Аттӧ, — мӧвпалӧ рака, — зарни бордйыд мен эськӧ колӧ жӧ.
Асывнас муртса шонді петіс, рака биа сюмӧд босьтіс, сьӧд кымӧрлань лэбис.
Чур-чар, швуч-швач, — сьӧд кымӧрсьыс чардби чепӧсйыліс. Ракалӧн бордйыс ӧзйис-чишкасис. Уси сійӧ катша дорӧ. Ӧта-мӧд вылас видзӧдӧны. Ӧта-мӧдсӧ оз тӧдны. Гӧнтӧмӧсь, бордтӧмӧсь. Ӧтиыс шуӧ:
— Тайӧ тэ?
— Абу, — шуӧ, — тайӧ ме.
— Тэ тайӧ али ме?
— Ог тӧд, ме, гашкӧ, и тэ.
— Абу ме, тайӧ тэ.
— Абу тэ, тайӧ ме.
— Эн китшкы, тайӧ тэ!
— Эн кравзы ачыд, тайӧ ме!
Косьӧ воисны, ӧнӧдз косясьӧны.
Вот вед, пӧръясян кӧ — гӧнтӧм колян.
