КЫДЗ ПУ ДА ТӦВ (ЫВЛАВЫВ)

Шонді лэччис. Ывлавыв пемдіс. Енэжын ломзисны зарни кодзувъяс. Сэсся кыптіс мича эзысь тӧлысь. Вӧрыс вугралӧ, ваяс узьӧны. Муяс вылын шы ни тӧв, гӧгӧр быдӧн узьӧны. Сӧмын пӧрысь кыдз пу оз вермы онмовсьыны, мудзӧма, коньӧр, копыртӧма коръяссӧ, мыйкӧ мӧвпалӧ. Сы бердын том кыдз пуяс важӧн нин узьӧны, налы шог ни маета, вӧталӧны бур вӧтъяс. Друг шур-шармуні, кыськӧ воис небыдик тӧв веськыда пӧрысь кыдз дінӧ, юасьӧ: «Мый нӧ пӧ тэ ӧтнад он узь?»

— Мыйкӧ тай оз узьсьы, — шуӧ кыдз пу: — кысь тэ воин татчӧ?

Тӧв шуӧ: «Ме пӧ ӧні вадорын вӧлі, отсалі катны чери кыйысьяслы; луннас пӧ уналы отсаси. Со эстӧн ань пожъясис, ӧшлысис, ме сылысь косьті кӧлуйсӧ. Ывлавыв чышки, став ёгсӧ ӧтчукӧрӧ чукӧрті. Сэсся мельнича дорын важӧн нин вӧлі виччысьӧ мельник, сылы бергӧдлі мельнича бордсӧ; сэк кості сійӧ пызь изӧдіс, быдӧн мудзи сэні. Татчӧ локтігӧн пыралі ӧти пач трубаӧ, кылі кага бӧрдӧм шы. Кагаыс тшӧктӧ мамсӧ сьывны. Мамыс мудзӧма, — кывзы пӧ, со тӧв сьылӧ трубаын. Ме пыри да дыркодь сьылі, кытчӧдз эз онмовсьы кагаыс. Сэсся со татчӧ локті тэ дінӧ.

— Шань тай тэ, тӧв, талун быдӧнлы бур вӧчӧмыд. Сӧмын мукӧд лунӧ тэ уна омӧльтор вӧчан. Со тӧрыт мый вӧчыштін? Тані то вӧлі сулалӧ кузь пипу, талун со йывтӧм гӧрбыльтчӧма, пӧчӧ кодь сулалӧ. Со вӧлӧсьтысь ӧшинь дзольгӧмыд, дзирсӧ чегӧмыд. Сэсся со видзӧд кутшӧма дзугӧмыд зӧр, пӧрӧдӧмыд сю. Менӧ, пӧрысьӧс, мыйысь сэтшӧма тогйин, коръясӧс нетшкин, разӧдін, лапъясӧс чегъялін? Быдӧнлы тӧрыт сюри. Том кыдзьяс, коньӧръяс, ӧтарӧ-мӧдарӧ этша нюклясисны. Став вӧрыс тӧрыт тірзис, бӧрдіс, дыр эз узь.

Ичӧт тӧв шуӧ: «Ен могысь пӧ эн вид, мыжа нин эськӧ да. Тӧрыт менам ыджыд вын кыптыліс, ёнмылі, талун пӧ со ачым вися, став эбӧсӧй бырӧма. Сэсся пӧ яндзим да тась водзӧ муна, йӧз син водзсьыс». Лэбзис тӧв кытчӧкӧ, некодӧс эз вӧрзьӧд, гашкӧ, матӧ и онмовсис да.