ВАЖ ОЛӦМ ЙЫЛЫСЬ ВИСЬТАСЪЯС

І. Помещик дырйи

Неважӧн на роч крестьянаыд помещикъяс ордад кывтӧм пемӧсъяс пыдди олісны, уджалісны. Роч пӧльяс-пӧчьясыд ӧні на ловъяӧсь, висьтавлӧны ассьыныс шуштӧм олӧмнысӧ вир юысьяс ордад.

— Прудъяд купайтчӧмтӧ пӧ, — висьтавлӧ пӧч: — менсьым бариныд аддзис, да лунтыр, вӧрзьӧдчытӧг, тшӧктіс ваас овны: мӧдысь пӧ сэсся васӧ эн гудырт.

Пӧрысь-пӧрысь нин пӧчыд, а век на важсӧ оз вунӧд: висьтавлӧ помещик улад пеж олӧмтӧ.

ІІ. Кӧзяин ордын

Коли ме бать-мам сьӧрысь 7 арӧсӧн. Дядь менӧ сетіс сапӧг вурысьлы. Олӧм жӧ менам сэні вӧлі! Лун и вой нартитісны. Тшыгсӧ мый пыки. Вӧлі шуасны: «кор, пон моз, ачыд корсян, сэки пӧт лоан». 14 арӧсӧдз сідзи менӧ видзисны. Дас нёль арсянь ас кодь зон посникӧд пышйи кынӧм вердны.

ІІІ. Гортын

Мам менам вӧлі зэв рам, мелі. Олӧм миян эськӧ зэв гӧль, дзескыд, пемыд вӧлі да. Шонді пыддиыс миянӧс шонтіс мамным. Асъя кыаыскӧд чеччас, чышкас, мыськас; чӧскыд кусӧк миянлы лӧсьӧдас, ачыс оз сёй. Быдмыштім мыйӧн, батькӧд миян вӧсна пыр воюйтіс.

Быд лёкыс, омӧльыс, сьӧкыдыс сы вывті муні. Миянӧс велӧдіс, бур йӧзӧ воштіс. Дерт, оз позь и батьнымӧс ёна мыжавны лёкалӧмысь. Уджалас-уджалас ныр вылас усьтӧдзыс, судзчана олӧм оз тӧдлы. Челядьыд тшыгъялӧмысла висьлӧсӧсь, гӧтырыд сьӧкыд олӧмысла косьмӧма, кӧкакань кодь. Тшыг кынӧмыд аслад нюкыртӧ. Кысь сэсся он лёкав?