АС КАР ВЫЛЫН АЧЫМ ЫДЖЫД

Ӧтчыд грездын, ывла вылын зэв ёна челядьяс ворсӧны, котралӧны, горзӧны. Кодкӧ на пытшкысь кайис мыльк вылӧ да горӧдіс: «Ас кар вылын ачым ыджыд!» Сэтчӧ уськӧдчисны мукӧд, тойлалӧны сійӧс, кыскӧны мыльк вылысь. Сійӧ эршасьӧ, чужъясьӧ, тойлалӧ кайысьясӧс бӧр. Ставныс горзӧны, сералӧны, усьласьӧны, туплясьӧны. Кар вылын ыджыдалысьыс пыр вежласьӧ. Неылын гырысьджыкъяс видзӧдӧны челядьлысь вермасьӧмтӧ, кар босьтӧмтӧ.

— Важӧн ӧд, — шуӧ кодкӧ на пиысь: — тадз жӧ миянлысь каръястӧ мукӧд йӧзыд мырддьылісны.

— Зэв уна кар ӧд миян абу на. Ӧти Сыктывдінкарыд эм татчӧс комиыдлӧн да.

— Гашкӧ, важӧн карыс эз ӧнія кодь вӧв да. Ӧні ӧд карад уна каменнӧй керкаяс-а, важӧн пӧ карыд грезд кодь вӧлӧма.

— Грезд кодь карыд сійӧ абу жӧ нин кар, — серӧктіс кодкӧ.

— Мый нӧ абуыс. Тӧндзи тай нӧ чудь оланінъястӧ корсьысьясыд висьтавлісны: важӧн пӧ, гашкӧ, быд сикт кар вӧлі да. Важ йӧзыд пӧ овмӧдчылӧмаӧсь джуджыдінъясӧ, шор коластъясӧ. Оланінсӧ ассьыныс нимтылӧмаӧсь карӧн. «Ас кар вылын пӧ асьным медыджыдӧсь». Ёна найӧ местаяснас бӧрйысьлӧмаӧсь, мед эськӧ водзсасьны лёк йӧзкӧд кокниджык вӧлі. Нӧшта пышйӧм йылысь, буракӧ, тӧждысьлӧмаӧсь и. Унджыксьыс найӧ овмӧдчанінсянь лэччылӧма бужӧд: ӧти — юлань, мӧд — шорлань. Коймӧдладорсяньыс сук вӧр либӧ лёк нюр вӧвлӧма. Бужӧд пӧлӧныс сюралӧны важ бипуръяс да из чукӧръяс. Лёк йӧзсьыд мездысигад, вӧлӧмкӧ, найӧ изсӧ донӧдасны да сир сы вылын пузьӧдӧны. Сэсся пуан сирнад коялӧны кар вылад уськӧдчысьястӧ. Сэсся, вӧлӧмкӧ, керъяс на вылӧ тювйӧдлӧны. Важӧн ӧд коми муад рӧзбойникысь мат вӧлӧма: коми йӧзыдлысь дона звер куяссӧ мырддьыны волӧмаӧсь. Сы вӧснаджык ӧд коми йӧзыд и овмӧдчылӧмаӧсь кар вывъясад. Ӧні на ӧд со уналаын важ нимыс кольӧма: Кар мыльк, Кар шор, Кар туй да, мый да.

— Кӧнкӧ картӧ босьтігад горзӧмыд! Оз ӧд весь шуны: «зычитӧны пӧ, быттьӧ кар босьтӧны».