ВАЛӦН КЫТШЛАЛӦМ

Турунлы и, пемӧслы и, пӧткалы и, мортлы и, быдсӧнлы колӧ ваыд. Ватӧг некод оз вермы овны. Медуна ваыс океанъясын да саридзьясын. Сэні ваыс сола, юны шогмытӧм. Океанса, саридзса ваыс вочасӧн пӧрӧ руӧ. Солыс сэтчӧ кольӧ. Руыс качӧ вылӧ. Сэні сійӧ чукӧртчӧ кымӧрӧ. Тӧв кымӧръяссӧ разӧдӧ быдлаӧ енкӧла гӧгӧрыс.

Кымӧръясысь ваыс усьӧ бӧр му вылӧ: кор лымйӧн, кор зэрӧн, поводдя серти. Киссяс зэр му вылӧ, видз вылӧ, быдлаӧ. Ловзьӧдас быдӧнӧс. Сэсся пыдӧ, му пытшкӧ сӧдзтысяс. Му пытшкын ва войтъяс чукӧрмасны вӧснидик визьӧ. Ва визьяс бара асьныс ӧтлаасясны — ыдждасны, ёнмасны, сэсся кыткӧ писькӧдчасны му пытшсьыс визув ключӧн. Дзольгӧ ключ му пытшкысь шор бокӧд либӧ чой горулӧд, визувтӧ шорӧн. Шорыс кодйӧ аслыс визувтанін, дай жургӧ, югъялӧ изъяс вывті. Сэтшӧм шоръясыс ӧтлаасьӧны мӧда-мӧдыскӧд, паськалӧны, ыдждӧны пыр ӧтарӧ. Накӧд ӧтлаасьӧ мӧд, сэтшӧм жӧ, шор, сэсся коймӧд, нёльӧд, зэв уна, лыдтӧм тшӧттӧм. Видзӧдан да, шоръясыд юӧ нин пӧрӧмаӧсь. Юыс мортӧс и, пемӧсъясӧс и, пуясӧс и, турун и, быд ловъяторсӧ юкталӧ. Бергӧдлӧ ва кӧлесаяс, кылӧдӧ пуръяс, пыжъяс. Ва пиас олӧны черияс, мича дырйи гыбалӧны, дзирдалӧны югыд сьӧмнаныс. Юяс визувтӧны пыр водзӧ да ӧтлаасьӧны мукӧд юяскӧд. Медбӧрын артмӧны зэв ыджыд, паськыд уна вожа юяс.

Сэтшӧм юяс кузяыс кывтӧны гырысь баркаяс, паракодъяс. Юяс пӧлӧныс сулалӧны сиктъяс да каръяс. Ю мореӧ усянінъясӧд ветлӧны нин карабъяс. Юяс дугдывтӧг кисьтӧны ассьыныс васӧ мореӧ. Моресьыс дугдывтӧг жӧ ваыс бӧр кайӧ руӧн да разалӧ кымӧрӧн енъюгыд пасьталаыс.