ТӦВРУ

Пуктылӧй жӧ кинытӧ сиська би весьтӧ, сэсся би улас, бокъясас да. Вылысас, би весьтас медся шоныд киыдлы. Бисьыс шоналӧм воздукыд кокнялӧ, качӧ вылӧджык кӧдзыд дорсьыд.

Шоныд керка ӧдзӧс кӧ восьтам посводзӧ, кӧдзыдыс кутас тӧв моз пӧльтны — пырны.

Босьтӧ жӧ сиська битӧ да лэптӧ восьса ӧдзӧс весьтӧ, биыд пырысь-пыр пӧлыньтчас кӧдзыд посводзланьӧ шоныд керкасьыд. Улӧ кӧ лэдзам, би пӧлыньтчас керкаланьӧ. Шоныд воздукыд пыр вылӧ качӧ, кӧдзыдыд улӧ лэччӧ, дугдывлытӧг найӧ вежсьӧны, вӧрӧны.

Мутӧ шондіыд оз быдлаті ӧткодя шонты. Мукӧдлаті во гӧгӧр шондіыс шонтӧ. Мукӧдлаас гоз-мӧд вежонӧн оз шондіыс мыччысьлы. Шоныда-кӧдзыда воздуксьыс лоӧ тӧлыд.

Тӧлыд вайӧ миянлы кымӧр. Кымӧрыс усьӧ му вылӧ зэрӧн, лымйӧн. Ва быдӧнлы зэв колантор: пемӧслы, быдманторлы, мортлы. Кымӧрыд юкталӧ мутӧ.

Тӧв бергӧдлӧ мельнича бордъяс, кӧльӧсаяс, изкисӧ и. Изкиыс изӧ пызь. Тӧв нӧбӧдӧ паруса пыжъяс, карабъяс.

Лолалӧмысь, сісьторйысь да мукӧдторйысь воздукыд тшыкӧ. Тӧв нуӧ тшыкӧм воздуксӧ, вайӧ сы пыдди бур, сӧстӧм воздук миянлы. Жар дырйи ыркӧдӧ. Кӧлуйнымӧс миянлысь косьтӧ, тӧлӧдӧ няньнымӧс гумла вылысь, дзоридзысь дзоридзӧ новлӧдлӧ дзоридз бус, — кӧйдысалӧ быдманторъяс.

Уна бур вӧчӧ мортыдлы тӧлыд. Омӧльсӧ ӧд уна жӧ вочӧ, медзэвсӧ, он кӧ видзчысьнытӧ куж. Гырысь ваясын кымын пыж, караб жугавлӧ, мыйта йӧз вӧйӧ. Тӧв керка вевтъяс косявлӧ, пуяс пӧрлӧдлӧ; ветлысь-мунысьӧс лымйӧн, лыаӧн тыртӧ; пӧжаръяс дырйи бисӧ паськӧдӧ, уна мукӧд омӧльтор вӧчӧ и.