«СО КОЛӦКӦ И УДЖАВ» НИМА КВАЙТА ПИ ВИСЬТ ВЫЛӦ
Ме ог тӧд, кодкӧ мӧд босьтчыліс эз на кокньыд серамбана гижӧдӧн петкӧдлыны поп-дяклысь олӧм-вылӧмсӧ. Роч литератураын „Безбожник“ журналын да газетын петкӧдлӧны поп-дяклысь пӧшти став сикас ылӧдчӧмсӧ. Гижӧд серыс „Со колӧкӧ и уджавлӧн“ ёна матысмӧ „Лапоть“, „Крокодил“ журналъясӧ гижӧмлань, а медся „Лапотьлань“. Квайта пи медводз на песовтіс тайӧ помсӧ да буракодь сюрӧсалӧмӧн. Попыд наян — сійӧс быдӧн тӧдам. Наянысь ӧтар найӧ кужӧны олӧм серти лӧсьӧдчыны, йӧз дінӧ матыстчыны да налысь зепнысӧ личӧдыштны. Оз нин найӧ религия удж сӧмын нуӧдны, найӧ тшӧтш политикасӧ религия кӧртӧднас гартӧны да сідзи йӧзтӧ пемдӧдӧны:
„...Тырмас миян вичкоясын нывбабаясӧс местаясӧн увтыртны. Тырмас нывбабаяслы шуйга бокын сулавны. Ӧнісянь ме шуа, коді кӧні кӧсйӧ сулавны, сэні сылы и позьӧ,“ — проповедь помалӧ отеч Соломон. Религия аддзӧ, мый „ыжъяс“ омӧля пондісны сетчыны шырнысӧ да босьтӧ „агитация“ пыр шырны. Йӧзтӧ чуксалӧ: „...Православнӧйяс!.. Локтӧ кӧдза кад, думыштлӧй водзвыв урожай понда... Став кӧйдыснымӧс вежӧдны... Тайӧ вежонсӧ шуам урожай кыпӧдан вежонӧн... Сьывны....молибенъяс...“
Куш ӧти кывйыд чайтӧны этша да, гижӧны лозунгъяс:
„Енлы эскысьяс, юрбитамӧй ӧтвылысь урожай кыпӧдӧм вӧсна“.
„Таво кежлӧ заданньӧ сетӧма вежӧдны кӧйдыс 100% вылӧ“.
„Некод эн кӧдзӧй вежӧдтӧм кӧйдысӧн.“
„Молитватӧг оз кыпты овмӧс.“
Миян сиктса организацияяс медгырысь уджъяссӧ нуӧны чунь пырыс. Сы кості дась нянь сёйысьяс оз узьны — молибенъяс сьылӧны, „урожай содтӧны“, „енлы сетӧны.“ Поп-дяклӧн уджыс миян сиктъясын оз вермы кусны сэтчӧдз, кытчӧдз оз гымӧд сиктъяс кузя трактор, кытчӧдз сійӧ оз чуксав крестьянаӧс аслас выль горӧн узянінсьыс. Ӧні кӧть йӧзыд полӧны тракторсьыд (абу на да) „антикристысь“ моз, а мыйӧн локтас сійӧ, сы бӧрся петасны став йӧзыс. Мӧд ног кӧ шуны, трактор ас бердас кыскас, ӧтувтас сиктса олӧм, мырддяс поп-дяклысь медбӧръя грӧш вайысьяссӧ — пӧрысь нывбабаясӧс. Сэки „отеч“ Соломонъяс матӧ воасны, шыблаласны кадилӧсӧ да ризісӧ, мед эськӧ тшыглы эз кувны. Квайта пи кужӧмӧн серпасалӧма да петкӧдлӧма „Со колӧкӧ и уджав“ гижӧдын поп-дяклысь религия нуӧдӧмсӧ, политика сорӧн гудралӧмсӧ. Отеч Соломон сьывтӧг ӧти сӧвет праздник оз коль. Кысь нӧ колян — зептыд ӧд кушмас, кынӧмыд нитшкасьны пондас. Попъяс ассьыныс „активлунсӧ“ ёнджыка пондісны петкӧдлыны медся тайӧ кадӧ, кор Сӧвет правительство да партия босьтчисны гырысь уджъясӧ — сиктса овмӧс кыпӧдны, коллективъяс лӧсьӧдны, гырысь пабрик-заводъяс вӧчны да с. в. Попъяс тӧдӧны, мый тайӧ гырысь уджъяссӧ вӧчӧм бӧрас сиктлӧн чужӧмыс вежсяс. Сиктлӧн кӧ чужӧмыс вежсяс, сэки чинӧ докодыс поп-дяклӧн. Найӧ кӧсйӧны политикаас кӧртасьӧмӧн падмӧдны правительстволысь да партиялысь сувтӧдӧм уджъяссӧ. Ичӧтик гижӧдӧн Квайта пи кужӧма петкӧдлыны религиялысь ӧнія чужӧмбансӧ. Религия аслас попъяс „активӧн“ зільӧ дзугны-падмӧдны йӧзӧс. Религия „активлы“ колӧ воча дорышӧн сувтӧдны сиктса активӧс — со кутшӧм вывод тайӧ гижӧдысь петӧ. Чайтам, Квайта пи нӧшта на бурджык серпасъяс петкӧдлас тайӧ фронт вылас.
