КАРӦ ВЕЛӦДЧЫНЫ

Шондіыс тӧкӧтьӧ петӧма, мичаа разӧдӧ ассьыс югӧрсӧ. Луд вылын бисерӧн югъялӧ лысва. Воӧм нянь Ыб вылын ньывмунӧма, виччысьӧ вундысьясӧс. Мӧдлапӧлын пожӧмъяс быттьӧ измӧмаӧсь, оз вӧрзьӧдчывны увъяснас, оз шувгыны. Сиктын трубаяссянь летӧм вурун моз вывланьӧ кыпалӧ тшын. Гундыр моз дзӧвкъялӧ Сыктыв ю.

Талун ми куим ёрт пуксим пыжӧ да мӧдӧдчим Сыктыв кывтчӧс. Велӧдчыны мунам гортсянь кыксё километр сайӧ, карӧ. Слуда увсянь медбӧръяысь видзӧдлі аслам сикт вылӧ, гӧгӧрті синъясӧн ыбъясӧс...

Лётнадор видзьяс увті кывтам. Пӧльыштіс тӧвныр, вермыліс посни гыясӧн Сыктывлӧн морӧсыс. Лётнадор видз вылын сяльгисны коръяснас томиник кыдзьяс да сера дӧрӧма пипуяс. Копыртліс юрсӧ гӧрд пелысь — розъяснас сявкнитчис пелысь пу, быттьӧ кутшӧмкӧ юӧр миянлы висьталіс...

Дугдывтӧг пелысьяс тольскӧны ваӧ. Сыныштӧм бӧрын юмбырасьӧ ваыс. Пыж ызгӧмӧн тювыштлӧ водзӧ. Дзуртыштлӧ уключина. Рытыввывсянь кыпӧдчӧ кунӧр. Уркйӧдлӧ тӧвныр, каляяс лэбалӧны чивзӧмӧн.

— Мед кӧть оз зэрмы, — висьталіс Паш.

— Оз, тӧлыс паныдалас кымӧрсӧ, — воча шуыштіс Митрей.

Водзланьті Сыктылыс чукыльтӧ. Шуйгавылын лыа, ваыс сэт сералӧ. Веськыдвылын кырӧм берег, сы увті ваыс мурквидзӧ — лӧнин. Кык ичӧтик детина вуграсьӧны берег дорас.

— Чериыд шедӧ оз? — юалі ме детинаяслысь.

— Омӧля, — вочавидзисны найӧ.

Чукыль прӧйдитӧм бӧрын кывтім нин лыа нёль кымын. Ывлаыс лун шӧр кад.

— Тонӧ Карвуджӧм нин тыдалӧ! — горӧдіс Паш. Ми Митрейкӧд юрнымӧс лэптыштлім да гажпырысь горӧдім тшӧтш:

— Збыль тай!

Карвуджӧм сикт пуксьӧма джуджыд нӧрыс йылӧ, гӧгӧрыс муяс. Сыктыв дорсянь керӧсӧд ыб пыр кайӧ сиктас туй. Ыб вылӧ быдӧн сиктысь петӧмаӧсь вундыны. Саридз моз гыалӧ, зарни рӧмӧн югъялігтыр, шонді улын кузь сю. Чошкӧдӧма шепъяссӧ кузь уска ид.

Карвуджӧм коли.

— Вайӧ шойччыны петаламӧй тайӧ лыа юрас, — шыасис Митрей.

— Петалам, — шуис Паш да веськӧдіс пыж нырсӧ береглань.

Бура дыр нин шойччим ытшкӧм видз вылын, тусяпуяс дорын. Шонді водзын Сыктылыс быттьӧ уна рӧма биясӧн ломзьӧ.

— Локтӧй нин, мӧдламӧй водзӧ! — горӧдіс берег увсянь Павел.

Мӧдім водзӧ. Ньӧжйӧнджык нин пелысъяс сыныштлӧны: тыдалӧ, миян мудзсьӧма лунтыръя сынӧмсьыд. Шондіыс улысмыны кутіс. Ывлаыс лӧньӧ, шочиника ыркыд тӧвру чужӧмтӧ шылькнитлӧ. Вӧрлӧн шувгӧмыс ньӧжйӧникӧн ланьтӧ. Юр вывті, дышиника бордъяснас шавкйӧдлӧмӧн, нюрланьӧ лэбӧны турияс...

Тӧв лӧнис, Сыктыв шыльӧдчис, лӧня зэв шлывгӧ. Аръявыв шондіыд регыдӧн и воис вӧр йылад. Шочиника кылыштлӧ истанъяслӧн шытӧвъяс — и-ис, и-ис, ис, ис. Вадор нёрӧм бадьяс ӧшӧдісны коръяссӧ, быттьӧ кодкӧ найӧс сыналӧма. Лыадоръясын, вылӧ чеччыштлӧмӧн, ворсӧ ком.

Медбӧръя югӧртор тыдалӧ шонділӧн вӧр йылысь. Лӧсьыд лолавны ыркыд сӧстӧм сынӧдӧн. Сыктыв вылӧ ньӧжйӧник чукӧрмӧ ру. Пывсянъяс нин видзӧдлам видзьяс вылысь, кытчӧ эськӧ узьны петны.

Веськыдвылын лыа бӧж видзьяс, улытіджык вадорсянь керӧс кайыштӧ. Керӧс йылын, пӧрысь кыдзьяс улын тыдалӧ пывсян.

— Петамӧй татчӧ, — висьталі ме ёртъяслы.

— Петам! — ӧти кывйӧ воим ставӧн.

Пыжӧс кыскыштім, нянь котӧняясӧс босьтім да кайим векньыдик ордымӧд пывсянӧ.

Сук еджыд руӧн пасьтасисны Сыктыв, видзьяс, тыяс, нюръяс. Ӧтар бокас, пывсянсянь воськов ветымын сайын, муртса тӧдчӧ ты, мӧдарын кыддза-пипуа рас. Рас вывті ру пыр тыдалӧ шобді блин кодь тӧлысь.

Пывсян ломтім, асьным ортсыас петім, пуксим би дорӧ чуркаяс вылӧ сёйыштны. Кытӧнкӧ кылыштіс жыдачлӧн герчнитӧмыс.

Утка чукӧр шувкнитісны пывсян дорті, ызгысьӧмӧн пуксисны тыӧ, вой кежлӧ узьны локтісны.

Ми пырим пывсянӧ узьны. Вель дыр на ме эг унмовссьы, кывзі лӧнь узян ывлаыслысь шытӧвъяссӧ. Кӧнкӧ гажтӧма кылӧ сюзь буксӧ. Коркӧ сэсся унмовссьысьӧма жӧ.

Лӧсьыда узим шоныд пывсянын. Аскинас, водз на вӧлі, чеччим да мӧдӧдчим бара кывтны Сыктывдінкарлань, велӧдчанінланьным, югыдлун корсьны.