ТАР КЫЙӦМ
Тулыс. Ёльяс тырисны ваӧн. Лымйыс ягын этша нин колис, позьӧ нин кытчӧ колӧ мунны лызьтӧг. Асывъясыс зэв шоныдӧсь, лӧньӧсь, весиг юрси сітӧ оз вӧрӧд. Асывводзын кӧ водзджык чеччан, сиктад гӧгӧр шы ни тӧв. Сӧмын ракаяс кӧнкӧ кваркнитласны.
Мыйӧн татшӧм лунъясыд кутасны воны, Арсей Вань пыр мӧвпалӧ тар да дозмӧр кыйӧм йылысь. Ӧтчыд рытын водігас Вань мамыслы гусьӧника шуӧ:
— Мамӧ, аски асыв менӧ водз, йӧз узигас и чуксав. Кӧсъя ветлыны яг дорӧ...
Мам асывнас рӧмыднас на Ваньӧс чуксаліс. Вань зэв ӧдйӧ чеччис. Кӧмаліс выль бакилӧ, лазъясис, лаз мышкӧ чер пуктіс, лаз пиӧ тар лэчьяс сюйис, бокӧ пищаль ӧшӧдіс да мӧдӧдчис. Сиктын ставыс на узьӧны, Зӧтя Васьлӧн сӧмын понйыс казялӧма да увтыштіс, сиктын некод эз и тӧдлы Ваньӧлысь вӧрӧ мунӧмсӧ.
Вит километр нин Вань муніс, а век на рӧмыд. Гӧгӧр шы ни тӧв. Пуяслӧн лыс ни рой оз вӧрзьы, ставыс крепыда узьӧны.
Матӧдчыны кутіс Вань кам дорӧ^Кам — тар койтанін./^. Зэв тшӧкыда сувтлӧ, ёна кывзӧ, кылӧ оз нин таръяслӧн шумитӧмыс.
Воис кам вылӧ. Пуксис куритчыны да мӧвпалӧ:
— Оз жӧ ӧд кӧнкӧ мӧдлаын таво таръясыс койтны. Час, пукалышта, гашкӧ, водз на да сійӧн таръясыс абуӧсь да.
Пельяссӧ Ваньӧ торгӧдӧма, кывзӧ. Друг быттьӧ кутіс кывны шувгӧм шы. Видзӧдӧ пуяс вылӧ, да пуяс йылын сьӧд ай таръяс пукалӧны. Мыйӧн аддзис найӧс, Вань пырысь-пыр бокӧджык муніс, пу сайӧ дзебсис.
Таръяс кутісны шыасьны.
Кот, кот, кот, нярр.р.р.... Лэччисны сэсся му вылӧ, заводитісны кургыны. Ёна и койтӧны.
А Вань пу сайсянь зэв ёна видзӧдӧ таръяс вылӧ. Сьӧлӧмыс сідзи и быттьӧ чеччалӧ. Тар сё кымын кам вылын пукалӧны.
Вань босьтіс киас пищальсӧ да и видзӧдӧ, кӧсйӧ таръясыслы лыйны. Друг думыштіс:
— Лыян кӧ кам вывсьыд, сэсся оз кутны таръясыд волыны. Ог лый, а кор лэбаласны ставыс, пукта лэчьястӧ, сэк небось лыйӧмсьыд бураджык сюрас...
Сідз и вӧчис.
Шонді вылӧ нин кайис, таръяслӧн кутіс койтсьыны. Ӧткӧн да кыкӧн кутісны лэбзявны. Мыйӧн ставыс лэбзисны, Ваньӧ лэч ветымын кымын пуктіс.
Кутіс шувгыны тӧв, пуяслысь лысъяс вӧрӧдны. Вань ньӧжйӧникӧн муніс гортӧ.
Ӧні Ваньӧс мамлы оз нин ков чуксавны, ачыс зэв водз пыр чеччӧ.
Быд асыв, йӧз узигкостіыс, Вань ветлӧ тар кам вылӧ, быд ветлӧмӧ вайӧ мамлы свежӧй пӧтка яй.
