ПАРТИЯСА ЯЧЕЙКАЯСЛӦН МОГЪЯСЫС ТУВСОВ ГӦРА-КӦДЗА УДЖЫН

Партиялӧн 15-ӧд съезд шуис: видз-му овмӧсным миян омӧль на. Сиктса овмӧслӧн кыптӧмыс мунӧ, миянлы колӧм серти, ньӧжйӧ на, вель ёна кольччӧ промышленносьт кыптӧмлӧн мунӧм серти. Сэсся миян видз-му овмӧсад этша на вузӧсыс, вузӧс вылӧ вӧдитанторъясыс.

Видз-му овмӧслысь ӧдйӧджыка кыптӧмсӧ пыкӧны унаторъяс. На пиын гырысьджык помкаясыс со кутшӧмъяс: ӧти-кӧ, вывті посни да разалӧм овмӧсъясыс крестьяналӧн; мӧд-кӧ, омӧль текникаыс видз-му уджалӧмлӧн дай сы вӧсна ичӧт урожайяс воӧны. Сэсся торкӧ бур ногӧн нуӧдны видз-му уджалӧмтӧ видз-муяс лӧсьӧдлытӧм, мукӧдторъяс.

15-ӧд съезд партиялӧн тшӧктіс видз-му овмӧс кыпӧдӧмсӧ ӧддзӧдны, да бурджык ногӧн босьтчӧдны уджавны. Медыджыд могнас съезд индіс: ӧтка-ӧтка посни крестьяна овмӧсъясӧс ӧтувтавны гырысь ӧтувъя овмӧсъясӧ.

Тувсов гӧра-кӧдза удж нуӧдӧмын ячейкаяслы колӧ зільны кыдзи вермам паськыдджыка пӧртны олӧмӧ партияса съездлысь шуӧмъяссӧ.

Миян обласьтын тувсов гӧра-кӧдза нуӧдӧмын индӧма со кутшӧм могъяс: содтыны кӧдза муяс; кӧдзны унджык шабді; картупель, скӧт кӧрым; кӧдзны весалӧм кӧйдысӧн, бурмӧдны мусинсӧ, бурджык кӧлуйӧн да машинаясӧн уджавны; куйӧд кындзи сюйны муӧ иза вынсьӧданъяс; отсавны судзсьытӧм крестьяналы кӧйдысӧн, уджалан кӧлуйӧн; зільны ӧтувтавны гӧля да шӧркоддьӧма олысь крестьянаӧс видз-му уджалан кооперацияӧ, тӧвариществоясӧ, артельясӧ; бурмӧдны уджсӧ да отсавны войдӧрджык нин ӧтувтчӧмъяслы.

Ӧткымынлаын миян обласьтын кутасны нуӧдны контрактация. Та вылӧ партияса ячейкаяслы нӧшта нин ёна ковмас видзӧдлыны.

Ми тані торйӧн-торйӧн быд мог йылысь тувсов гӧра-кӧдза нуӧдӧмын огӧ кутӧй висьтавлыны. Сы йылысь гижӧма торъя статтяясӧн тайӧ нумерын, «Миян сиктъяс» юкӧдын. Вӧліны статтяяс «Ордымын», март тӧлысся нумерын («Гӧран-кӧдзан удж кежлӧ лӧсьӧдчӧм» да «Бур абу му вынсьӧдан»).

Кыдзи партияса ячейкаяслы нуӧдны тайӧ тувсовъя гӧра-кӧдза уджсӧ? Медвойдӧр колӧ зільны лӧсьӧдны план тайӧ уджыслы вӧлӧсьтад, сюйны планас ставсӧ мый позьӧ вӧчны вӧлӧсьтад партия тшӧктӧмъяс серти.

Планыд кӧ ӧд оз ло, сэки спутю он вермы уджтӧ нуӧдны, уджсӧ нуӧдігӧн нин верман мыйкӧ вунӧдны либӧ нелючки вӧчны. Планас сюйӧм кӧсйӧмъяссӧ колӧ ставсӧ вӧчны.

Колӧ бура тӧдмасьны ячейкаяслы могъяснас, сёрнитны ас чукӧртчылӧмъяс вылын гӧра-кӧдза нуӧдӧм йылысь, сетавны индӧдъяс.

Миян обласьтын коммунистъяс пӧшти ставныс ассьыныс овмӧснысӧ нуӧны важ ногӧн на. Ячейкаяслы колӧ сетавны индӧдъяс, мед коммунистъяс босьтчасны бурджык ногӧн овмӧссӧ нуӧдны, водзмӧстчасны ӧтувтчӧмӧн уджалӧмын.

Паськыда колӧ ячейкаяслы босьтчыны гӧра-кӧдзаын могъяс йылысь висьтавлан уджӧ крестьяна костын. Колӧ висьтавлыны кыдзи-мый кӧдзавны, кыдзи бурджык ногӧн уджавны. Ёна паськыда колӧ висьтавлыны: кытысь кутшӧм кӧйдыс позьӧ судзӧдны, кытысь ньӧбны машинаяс, кутшӧм кокньӧдъяс эмӧсь машинасӧ ньӧбигӧн гӧль да шӧркоддьӧма крестьяналы, кыдзи сетавлӧ уджавны кӧлуйсӧ прокатнӧй пункт, кыдзи удждыны сьӧм удждысян тӧвариществояс пыр. Партияса ячейкаяслы ковмас чуйдӧдны, мед эськӧ сьӧмыс удждысян тӧвариществояслӧн збыльысь муніс кодлы сійӧ колӧ, мед муніс гӧль да шӧркоддьӧма крестьяналы.

Крестьяна пӧвстын колӧ ёна нуӧдны сёрни ӧтувтчӧмъяс йылысь. Висьтавны, мый вӧсна бурджык уджавны ӧтувтчӧмӧн, мый сетас аслыс крестьянинлы ӧтувтчӧмыс, кутшӧм кокньӧдъяс сетӧ ӧтувтчӧм овмӧсъяслы государство, сідзи водзӧ. Медвойдӧр дай медрегыд позьӧ зільны ӧтувтавны крестьянаӧс машиннӧй тӧвариществоясӧ, либӧ видз-муяссӧ ӧтув уджалан тӧвариществоясӧ.

Контрактацияыд миян обласьтын таво первой на мунӧны. Крестьянаыд сы йылысь омӧля на тӧдӧны, оз гӧгӧрвоны сылысь бурлунсӧ. Сідзкӧ, партияса ячейкаяслы ковмас та понда ёна сёрнитны крестьянаыдкӧд.

Агитация нуӧдан уджӧ ячейкаяслы колӧ кыскыны став сиктса уджалысьяссӧ дай водзмӧстчысь крестьянаӧс. Мед лыддьысян керкаяс тшӧтш ёна босьтчисны тайӧ уджас. Сэні колӧ вӧчавлыны сёрнияс крестьянакӧд гӧрӧм-кӧдзӧм йылысь, нуӧдны гора лыддьӧмъяс, лӧсьӧдны быдсяма сикас справка сеталӧм гӧра-кӧдза удж йылысь. Оз жӧ ков бокӧ кольны тайӧ уджысь стенӧ ӧшӧдан газетъясӧс.

Быд коммунистлы, быд комсомолечлы, став сиктса уджалысь войтырлы колӧ тӧдны да гӧгӧрвоны: тувсов гӧра-кӧдза удж нуӧдӧм зэв ыджыд, зэв колана политика боксянь дай овмӧс боксянь. Сідзкӧ, тайӧ уджас колӧ ёна босьтчыны дай бура нуӧдны, мед партиялӧн да сӧвет правительстволӧн индӧдъясыс миян сиктъясын лои вӧчӧма.

Эн пӧ.