ВОШИС КОЛЬКА

Мамыс Колькалӧн локтіс удж вывсьыс мудз, шуӧ питорйыслы:

— Няньыд крӧшки абу гортын, котӧртлы жӧ, отсасьысьӧ, лавкаас. Ньӧб нянь тупӧсь да сдачасӧ лючки босьт, лыддьынысӧ ӧд кужан нин.

— Кужа, ме дасӧдз дай кызьӧдз нин кужа лыддьынытӧ, — кокас тэрыба сапӧгсӧ сюйигмоз вочавидзис Колька. Аслыс любӧ, мамыс отсасьысьнад шуис да.

Нянь лавка абу и ёна ылын гортсяньыс, пристаньӧ нуӧдан туй вылын.

Зэрыштӧма да туйыс няйт, ва гӧпъяс артмӧмаӧсь. Колькалы резина сапӧгнад веськодь няйт гӧптыд, веськыда и резӧ-мунӧ, кӧсйӧ ӧдйӧджык вайны мамыслы няньсӧ.

Лавка кильчӧ помын и бура ыджыд ва гӧптыс артмӧма, пырысь-петысь кокъяс улын валъялӧ няйт ваыс. Татшӧм ыджыд гӧптіыд и ыз-баз на позьӧ вильшасьыштӧмӧн прӧйдитны. Друг аддзис: плавъялӧ гӧптас крыса шой, чужйыштіс.

А сэні мужичӧйяс да зонъяс веськыда дозсьыс сур юӧны да гигзьӧны. Ӧти дядьӧ и шуӧ Колькалы, тайӧ пӧ тэ, буракӧ, крысасӧ виин. Вот чукӧстам милиционерӧс дай пуксьӧдас сійӧ тэнӧ тюрмаӧ.

Шмонитны, гашкӧ, кӧсйис дядьыд, но Колька сэтшӧма повзис, вунӧдіс и нянь йывсьыд, и мамыс йылысь. Ӧдйӧ ӧд котӧртіс бӧр гортас да дзебсис жытник дорас сувтӧдлӧм пес кражъяс пытшкӧ. Татысь пӧ корсяс кӧть милиционерыд, оз аддзы.

Кражъяс пытшкын шалашын кодь. Кылӧ, зэрмис ывлаас, а татчӧ весиг оз вияв. Куткырвидзыштіс Колька, а сэсся ас тӧдлытӧгыс и унмовсьӧма.

А мамыс виччысьӧ нянь. Виччысис-виччысис — оз лок питорйыс. Лешакпиыд пӧ тай ылаліс кытчӧкӧ зонпосниыскӧд. Ачыс котӧртіс лавкаӧ. Сэні шуӧны, эз пӧ волы тіян Колькаыд татчӧ.

— Кӧн нӧ инӧ?

Мамыс пыраліс нин писӧ юасьны кымынкӧ керкаӧ, быд паныдасьысьлысь юасьӧ и. Ставыс шуӧны: эг аддзылӧ.

Шогӧ уси мам — вошис пиыс. А пристаньӧ кӧ лэччис да вӧйи ваас? — югнитіс нин нывбабалӧн мисьтӧм мӧвп. Сельсӧветӧ, гашкӧ, колӧ явитны да?

Пристаньӧдз котӧртлӧм бӧрын мамыс кежис гортас. Верӧсыс пӧ пӧди кӧ воис нин, шор логӧ кольччыштлісны турунтор ытшкыштны да. Сылы кӧть шог юӧрсӧ ваяс.

Пырис керкаас. А Колькаыс пачводзас джоджас пукалӧ картупель чугун дорын да азыма сёйӧ картупельсӧ, кынӧмыс, буракӧ, ёна и сюмалӧ.

— Колька! — муртса оз бӧрд мамыс. — Тэ тай нӧ гортын! Менам тайкӧ сьӧлӧм оз пот. Ставнас то кӧтаси, быдлаысь тэнӧ корси. Кӧн нӧ вӧлін?

— Пес кражъяс саяд дзебси, мед милицияыс оз кут, — вочавидзӧ пиыс.

— Кутшӧм милиция? Пакӧститчин ли мый да дзебсясян?

— Ме эг. Ме эг ви крысасӧ, а дядьыс шуӧ: тэ пӧ виин, милиция тэнӧ тюрмаӧ пуксьӧдас.

— О господи... — лигышмуні мамыс ставнас. — Ме тэнӧ няньла ысті, чайті, тэ ыджыд нин, а тэ быд немторсӧ, вӧлӧмкӧ, пыдди пуктан.