БАБӦ УЛЬӦ ДА ЮЛЯ
Ті кӧть мый шуӧ, а Юля тӧдӧ: сылӧн Ульӧ бабыс абу мукӧд баб кодь. Кодлы, шуам, град йӧрын асывбыд ноксьӧм бӧрын окота лоӧ сьылыштны? А Ульӧ баб, пуксьыштлас кӧ звӧз вылас, быть нин лывкйӧдлыштас. Пуксьытӧдзыс упкайтыштас, дзеналӧм коссӧ малалыштас, а пуксяс да, вунӧдӧма быттьӧ мудзсӧ. Чатӧртчӧмӧн лӧз енэж вылас видзӧдыштас, сэсся кималаснас лӧсьӧдыштас юр вывсьыс чышъянсӧ дай нюркнитӧ:
Рыт нин кутіс воны-ы-ы...
Гӧлӧсыс сылӧн ньӧжйӧникӧн гораммӧ и гораммӧ, да со нин мыла шыыс разалӧ ӧшинь ув пасьталаыс:
...Став йӧзыс узьӧны-ы-ы...
Нучкаыс, ичӧтик Юля, ас кежсьыс котралӧ град йӧртіыс, тушмылясьӧ, дзоридз ӧктӧ. Кылас мыла шыястӧ, уськӧдчӧ бабыс дінӧ. Ситурун ли бобӧнянь дзоридз быть мыччӧ бабыслы:
— А менам со мый эм!
— Но-о, козин, инӧ, бабыслы вайин? Аттьӧ, дитюк! Мун, котрав...
Но нывкалы абу нин окота баб дорсьыс мунны, пуксьӧ орччӧн, дзоргӧ-видзӧдӧ бабыслы вомас да кывзӧ сьылӧмсӧ.
А сы коста и пӧльыс сарай ӧдзӧсӧдыс мыччысьӧ. Шмонитӧмпырысь кыз, киргана гӧлӧснас тшӧтш суитчӧ сьывны:
Эз лок, эз лок милӧйӧй,
Пета ачым дінас...
Пӧльыслӧн киас куран. Индӧ сы вылӧ да кайтыштӧ:
— Премия, Ульӧ, тэныд мичаа сьылӧмсьыд. Вежи куран пиньяссӧ, выльӧс тэчи.
Ульӧ пӧч индӧ аскӧдыс орччӧн да чукӧстӧ пӧльсӧ:
— Лок, дедук, лок, шойччышт! Сьылыштам ӧтлаын. Юлик со вомсӧ тяпкӧдӧ, тшӧтш сьывны кӧсйӧ и.
И со куим вожӧн нин сьыланкывйыс киссьӧ:
Муна ме, тӧлыс жургӧ,
Муртса туйыс тӧдчӧ...
Дедыслӧн гӧлӧсыс брунгӧ, бабыслӧн тувсов шоныдыс моз лыньгӧ, а Юлялӧн вӧсни кӧлӧкӧльчикӧн тільгӧ.
— О, быттьӧ вичко клирос вылын! — пасйыштӧ бабыс да друг чеччӧ места вывсьыс:
— Но, ылалі тай ме тіянкӧд! Град помсӧ эстысь помавны колӧ да сэсся пажнайтыштны, буди.
Тадзи кымын и прӧйдитліс налӧн тулыс-гожӧм-арыс, горт дор да град дор удж вӧчӧмын. А кыдзи лым усяс да тӧв пуксяс, Ульӧ баб пасясяс, кузь сыръя мича шальсӧ юр вылас плавгас, нучкасӧ вӧччӧдас дай петас грездӧ. Восьлалӧны клублань.
— Но-о, ветеранъяслӧн корыс таво уджалӧ оз нин? — клуб ӧдзӧс восьтӧмӧн тшӧтш юалӧ Ульӧ пӧч. — Ми нучкакӧд артиставны локтам-а!
— Кыдзи нӧ оз, ті кӧ локтанныд?! — вочаалӧ найӧс гажа гӧлӧс. — Локтӧй, локтӧй! Пӧрччысьӧй, шонтысьӧй! Час, ми чай пуктам!
Клубса нывъяслӧн радыс! Ызбыльтӧ серамныс. Зільӧны. Ӧтиыс чайникӧн котралӧ, мӧдыс Юляӧс пӧрччӧдӧ да варовитӧ:
— Со и выль, томиник артистъяс кутісны воны! Юлик, пӧдикӧ, бабыс дорын быдтор сьывны велаліс?
Юля дзӧръялӧ, оз кыв юасьӧмсӧ. Выль местаад окота пыр жӧ ставсӧ аддзывны да тӧдмавны. Сы пыдди воча кыв сетӧ бабыс:
— Чӧлӧ юасьнытӧ! Мед дзӧръялыштас. Бурджык, юалӧй, мый оз куж! Ме мый тӧда, сійӧс жӧ и дзольгӧ-сьылӧ. Комиӧн и рочӧн. Эсійӧстӧ... «Мисеч на ніботӧ» и «Чорны очитӧ» весиг.
— Да-а? — паськыда нюмдӧ Юляӧс пӧрччӧдысь. — Сьылыштан, инӧ, миянлы мыйкӧ?
— Чайтӧ юам, дай сьылышта! — сӧглас сетӧ Юля. — «Коля-Николаша» ме сьыла. Сӧмын колӧ юрӧ эзысьӧн дзирдалысь шапка. Дай нӧшта мед восьса ӧшинь дорын вӧлі. Мед занавесъяссӧ тӧвруыс пӧльтӧ, менсьым чужӧмӧс тупкылӧ да видзӧдысьяссӧ дэльӧдӧ.
Татшӧм кыв-вортӧ ичӧт нывкасяньыд некод эз виччысь, да ставӧн лапкучкысисны, гажаа серӧктісны. Весиг и Ульӧ бабыс чуймис.
— Нучкаӧ! — сӧмын и артмис бабыслӧн.
А клубса нывъяс окайтӧны да акайтӧны, но пӧ и Надежда Бабкина быдмӧ миян грездын! Эзысь кокошникыд пӧ эськӧ миян эм, дай кумач сарапанӧн на вӧччӧдам! Но кытысь пӧ думыштін восьса ӧшиньсӧ да тӧв йылас дӧлалысь занавессӧ?
— Ой, оз тӧдны! — нывка чеччыштіс улӧс вывсьыс, муніс джодж шӧрас да кияссӧ паськыда шевгӧдӧмӧн горӧдіс:
— Теликсьыс эн ли мый аддзылӧй? Ичӧтик нывка тай сьыліс. Ӧшиньыс восьса, а сійӧ занавес саяс чужӧмсӧ дзебыштас да вильшасьӧмӧн бара мыччӧ. Ме сідз жӧ кӧсъя. Чайтанныд, ог куж?
Юля тшапа ворсӧдчыштіс юрнас, горӧдіс:
Ой, Коля-Николаша, на край света я с тобой!
Туп-топ вӧчыштіс кокъяснас, босьтчис бергавны да водзӧ сьывны:
Ди-линь, ди-линь, линь-линь-линь-линь...
Сьылысьӧс ошкигтыр клубса нывъяс гораа кекӧначасисны. А Ульӧ бабыс дӧвӧля видзӧдӧ нучка вылас да кайтӧ:
— Видзӧдлӧй, мый чудитӧ! Кытысь и велалӧма тадзсӧ?
— Тэ вылысь, дерт, Ульӧ баб! Зэв бур! Миян асланым нималана артистка быдмӧ! Да ӧд, Юля?
Шызьӧм лола нывка уськӧдчис бабыс дорӧ, сывъяліс сылысь пидзӧссӧ. Тадз найӧ, баба-нучкаа, сулалыштісны недыр, сэсся олӧма ань малыштіс нывкалысь юрсӧ, серӧктіс:
— Ошкыштӧм бӧрад тай яндысьыштіс жӧ. Ме дорӧ ляскысис. А, бобӧясӧ, код тӧдас на... Ен кӧ шуӧма... лоӧ, гашкӧ. Вай жӧ «Кывта-кывта Эжва вывтітӧ» горӧдлам. Мед чайникыслы пуны гажаджык лоӧ! Сьывны да чай юны ӧд и воим. Гаж пестанінад и чайыс чӧскыдджык, дай гӧлӧсыд гораджык...
