НЯНЬ КОРКА


Сереговад тайӧ ветлӧмыс, ме чайта, меным зэв уна сетіс да, буракӧ, и верстяммӧдыштіс. Тайӧ тӧвнас нин тай каникул дырйи менӧ ыстісны гырысьяскӧд радын турун катӧдны вӧрӧ, сортовитанінӧ.

Сійӧ воас мыйлакӧ миян колхоз сортовитіс зэв ылын, кӧнкӧ Койгорт вожын, Тыбъюын. Бӧрӧ-водзӧ сэтчӧдз турун катӧдысьыдлы колӧ воштыны нёль луна-воя. Коді и думыштӧма тадзсӧ изгаляйтчыны миян колхоз вылын. Сы ылнасӧ ӧд омӧля вердаса вӧвъяснад зэв делӧ кыскавны кӧрымсӧ, медым бура пӧткӧдны кер кыскалысь вӧвъяссӧ вӧр лэдзысьяслысь. Пока нуан Куратовосянь Тыбъюӧдз додь турунтӧ, джын кӧрымыс туй вылас бырӧ. Да и колхозыдлысь тай сійӧ каднад эз юавлыны, кивыв сылы ли абу уджавнысӧ.

И со ме, дас куим арӧсӧн-джынйӧна нывка, да нӧшта миян сиктса кык нывбаба, водз асывнас петім туйӧ. Поводдяыс турӧбаліс да туйсӧ пӧльтӧма. Мир туй кузяыс Чукаыбӧдз бура на гыйгим, а сэсся Чукаыбсянь Поёлӧдз, кыті вӧръясӧдыс писькӧдлӧмаӧсь турун кыскалысьяслы туйсӧ — собыштім жӧ! Поёлӧ локтім сёр рытнас, вӧвъяс и асьным сулик ваӧсь да мудзӧмӧсь. Кӧзяйкаыс, код ордӧ сувтім шойччынысӧ, лапкучкысис, аминь, аминь пӧ, мыйла энӧй Визин пыр кытшов вӧчӧй? Но сідзтӧ кӧ ӧд, кык пӧв туйыс кузьджык. А мортыд век нин зільӧ веськӧдыштны туйсӧ.

А Поёлыд ӧд абу на туй пом миянлы, водзын на туй помыс. Муртса сыркмунлім да шойччӧдыштім вӧвъясӧс, и бара туйӧ доддясьны колӧ.

Поёлсяньыд Койгорт тракт туйӧдыд вӧвъяслы кокниджык муннысӧ. «Но, батько-Воронко!» — горӧдан да вӧжжинад ӧвтыштан, и восьлалӧ батько-Воронкоыд, а ачыд, мед он гегды вӧв доддяд, бӧрсяньыс котӧртан да бара доддяс сӧвлан. Тадзи помтӧм-помтӧм кыссьӧ туйыс, юрын сӧмын ӧти мӧвп — кор нин воам? Ывлаыс бара нин со пемдӧ. Поёл, Бӧртӧм, Гагшор, Палаззя сиктъяс колины бӧрӧ, и со медбӧрын Тыбъю, миян вӧр лэдзысьяслӧн баракыс.

Воим! Пока лэдзасим да ректысим, сьӧд войнас нин баракас пырим. Барак — зэв ыджыд сарай сяма жыр, стен пӧлӧныс наръяс, а шӧрас ыджыд пач ломтысьӧ. Пытшсӧ муртса югдӧдӧ чусыда ломалысь лампа, кодӧс меститӧмаӧсь пач бокас кыдз пу чурка вылӧ. Пач гӧгӧрыс да весьтас ӧшалӧ, косьмӧ кер дорын уджалысьяслӧн ва паськӧмыс. Косьмысь нямӧдъяслӧн дукыс чапкӧ нырад. Пач дорын пӧсь плита вылын кодкӧ пусьӧ. Сэні жӧ лампа дорын матынджык кодкӧ дӧмсьӧ, кодъяскӧ тоясьӧны, кодкӧ зудъялӧ чер, кодкӧ чирейӧссьӧма да лекаритӧны сійӧс.

Со кодыр ме вунӧді и мудзӧм, и кынӧм сюмалӧм, и кынмӧм. Кытшалісны миянӧс сортовитысьясыд, шондібан, миян грездса нывъяс да бабаяс — кер лэдзысьяс. Юасьӧны, мый сиктын выльторйыс да синъяснас сёйӧны-виччысьӧны, эз-ӧ кодлыкӧ гӧснечтор гортсяньыс ыстыны — кынтӧм йӧв, яй кусӧк, картупель мешӧк. Дерт, унджыкыс сідз лэдзисны синнысӧ, ӧд гортас кольӧмаясыс асьныс сідз-тадз пӧткӧдӧны кынӧмсӧ.

Меным яндзим видзӧдны тайӧ синъясас, быттьӧкӧ ме мыжа мыйӧнкӧ, а, колӧкӧ, и мыжа, ме ӧд со тшӧкӧлдывайта каникул вылын, а найӧ меысь ар куимӧн и ыджыдӧсь, тӧвбыд кер дорынӧсь, лунтыр собалӧны.

Ме ог помнит, кор ставныс лӧнисны, пукси нар вылас дай унмовссьӧма ужынтӧг и быдӧн. Кор менӧ кутісны садьмӧдны, чайті ужнайтны катӧны. А, вӧлӧмкӧ, асыв нин. Вӧр лэдзысьяслӧн дукыс баракын эз вӧв, мунӧмаӧсь удж вылӧ.

Бӧрсӧ локны тыртӧм додьнад да нӧшта гортланьыд, долыдджык сьӧлӧм вылад. Вӧвъяс рӧдтӧны, ачыд пукалан додь нырад да баръялан-видзӧдан гӧгӧр, тӧдтӧм местаяссӧ, сиктса стрӧйбаяссӧ да думайтан-думайтан мыйкӧ. Тадзсӧ кадыс ӧдйӧджык кольӧ. Быттьӧкӧ и ставыс зэв бур, сӧмын вот яй мыйлакӧ ӧзйӧ-лудӧ, буракӧ, баракыд пытшӧсь да курччасьысьясыд вуджӧмаӧсь ме вылӧ да дӧзмӧдчӧны и дӧзмӧдчӧны, чӧртъясыд.

Тӧкӧтьӧ югыдкодь на вӧлі, кор пондім матыстчыны Поёл сиктӧ, ыджыд вичкоыс бура нин тыдаліс. И друг Воронко менам сувтіс. Мукӧдыс рӧдтісны водзӧ, а менам сувтіс да сулалӧ, оз вӧрзьы. Но, мый нӧ тайӧ? Гашкӧ, додь сювйыс чеги? Али гыжйыс чаштіс вӧлыслӧн? Али висьмис? Чеччи доддьысь, лажъяла, видзӧда быдлаті. Ставыс, быттьӧкӧ, ас местаас, а вӧв оз вӧрзьы. Сувтіс. А дыр кежлӧ кӧ? Мый ме кута керны? Ме весиг туйсӧ ог тӧд шойччан керка дорӧ, бокын кӧнкӧ вичко дорсянь ичӧтик грездтор да. Но бур кӧть нин сійӧ, мый эз вӧрӧ кытчӧкӧ сувт, а сикт дорӧ.

Сулала вӧвкӧд орччӧн, маитча да, мый верма, гыжъяся. Пемдыны ёнакодь нин кутіс. «Но мый, Воронко?» — сёрнита вӧвкӧд, малала юрсӧ, бокъяссӧ, а сійӧ чӧв олӧ, пельсӧ оз вӧрзьӧд.

Выльысь пытш курччӧм бӧрын ме киӧс сюйи пась зептӧ, медым сысянь бурджыка гыжйыштны бокӧс, и ки улӧ сюри нянь корка. Асывнас шӧрӧмтор сетыштлісны чай юны, небыдінсӧ пӧсь ваӧн кылӧді, а коркасӧ зептӧ сюйи, тэрмасьӧмӧн уськӧдчи бабаяс бӧрся доддясьны да. И мый ті чайтанныд, вӧрзис вӧлӧй! Зуйгӧ-мунӧ, но век нин оз сулав.

Бырсмуніс синмысь синва, эз ӧд, мися, гыж ыджда нянь корканад пӧт вӧлыс — менӧ аттьӧалӧм ради мӧдӧдчис. Бӧрда, восьлала вӧвкӧд орччӧн. Эз тай небось вӧлыдлы ков индӧм да веськӧдлӧм, ачыс и аддзис туйсӧ да вайӧдіс шойччан керка дорӧ.

Нывбабаяс повзьӧмаӧсь жӧ, меным паныд лӧсьӧдчӧны петны, доддялӧны вӧв. Аддзисны менӧ, ойӧстісны, ой пӧ, нылукӧ, локтан! Раднысла синъясыс вазьӧмны.

— Пыр мун, пыр керкаас, шонтысь. Ми вӧвтӧ лэдзалам и идралам, — вӧзйӧны найӧ, но меным мыйлакӧ лои сэтшӧм долыд, збодера шуа: — Ог. Ачым.


Гижӧд
Нянь корка
Йӧзӧдан во: 

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1