АЙКУРӦГ АЙКАНЬКӦД


Оліс-выліс айкань айкурӧгкӧд, найӧ муса олісны. Айкань ветлыліс вӧрӧ сёян корсьны, тшӧктыліс айкурӧглы гортын пукавны, иган вылын ӧдзӧс кутны, ӧшинь пыр абу видзӧдны: мед эськӧ руч-гусясьысь оз ну сійӧс. Айкань муніс вӧрӧ, руч нӧ пырысь-пыр сэтӧн; ӧшинь дорӧ котӧрӧн воис, пондіс сьывны:


«Кукуреку, айкурӧг!

Зарни сорсӧй,

Выя юрӧй,

Небыд тошкӧй!

Ӧшинь пыр видзӧдлы:

Сета тэныд анькытш».


Айкурӧг ыштӧдчис видзӧдлыны, код сэтшӧм чӧскыда сьылӧ: видзӧдліс ӧшинь пыр, руч нӧ сійӧс кыйис, сэсся кыскис. Руч нуӧ айкурӧгӧс, айкурӧг нӧ чуксӧ:


«Менӧ руч нуӧ

Пемыд вӧр сайӧ,

Джуджыд керӧс сайӧ,

Ылі инъясӧ!

Айканьӧй, воканӧй,

Менӧ мезды!».


Айкань тӧдса кыв шы кыліс, вӧтӧдіс ручӧс, айкурӧгӧс мездіс, гортас бергӧдіс. «Видзӧд, курӧгӧй, айкань шуӧ, аски ме муна ылӧджык, тэ эн кывзы ручӧс, ӧшинь пыр эн видзӧд; он кӧ сідз кер, руч тэнӧ нуас-сёяс, лыястӧ оз коль»,

Айкань муніс, руч нӧ бара ӧшинь улын сьылӧ:


«Кукуреку, айкурӧг!

Зарни сорсӧй,

Выя юрӧй,

Небыд тошкӧй!

Ӧшинь пыр видзӧдлы:

Сета тэныд анькытш,

Бара сю тусь сета».


Дыр пыксис айкурӧг, сылӧн зэв петіс гажыс видзӧдлыны, сэтӧн кутшӧм сю тусьяс ручлӧн, сӧмын эз видзӧдлы. Руч аддзӧ, мый айкурӧг оз видзӧд, сійӧ бара пондіс сьывны:


«Кукуреку, айкурӧг!

Зарни сорсӧй,

Выя юрӧй,

Небыд тошкӧй!

Ӧксыяс мунісны,

Тэсь тусь гылӧдісны,

Ӧктыны абу кодлы».


Айкурӧг сэтӧн эз нин вермы пыксьыны; сылӧн гажыс петіс видзӧдлыны, кутшӧм тэсь тусь ӧксыяс гылӧдісны, видзӧдліс, руч нӧ кыйис айкурӧгӧс, сэсся кыскис. Айкурӧг бара чуксӧ:


«Менӧ руч нуӧ

Пемыд вӧр сайӧ,

Джуджыд керӧс сайӧ,

Ылі инъясӧ»

Айканьӧй, воканӧй,

Шогысь мезды!».


Айкань ылын вӧлі, тӧдса кыв шы дзик кыліс, сӧмын котӧртіс руч бӧрсянь, ручӧс вӧтӧдіс, айкурӧгӧс мездіс, гортас бергӧдіс. «Видзӧд, айкурӧг! Аски ме муна ылӧджык, ручӧс эн кывзы, ӧшинь пыр эн видзӧд; пондан кӧ горзыны, ме ог нин кывлы».

Айкань муніс, руч нӧ ӧшинь дорӧ, сьылӧ:


«Кукуреку, айкурӧг!

Зарни сорсӧй,

Выя юрӧй,

Небыд тошкӧй!

Ӧшинь пыр видзӧдлы,

Этшаник видзӧдлы:

Кыдзи Карп керка дорын

Ислалан керӧс быглялӧма.

Сулалӧны ас пыр быгыльтчан дадьяс,

Найӧ асьныс быгыльтчӧны,

Асьныс мунны кӧсйысьӧны».


Айкурӧглӧн гажыс петӧ ӧти синнас видзӧдлыны ас пыр быгыльтчан дадь вылӧ, сӧмын арталӧ: «Ог, ог видзӧдлы; руч мунас, сэк ме видзӧдла». Руч бара пондӧ вӧлі сьывны сьыланкывсӧ, айкурӧг нӧ шуӧ сылы: «Он, менӧ бара он ылӧд, ручӧй; ог видзӧдлы!» — «Меным мый тэнӧ ылӧдлыны? — руч воча шуис. — Колӧ кӧ, видзӧд, колӧ кӧ — эн. Дзоньвидза ов! Меным кад нин гортӧ мунны».

Руч котӧртіс, керка пельӧс сайӧ саймӧдчис. Айкурӧг ручлысь шысӧ оз кыв. Сылӧн гажыс петіс видзӧдлыны, муніс эз сійӧ, видзӧдліс. Руч нӧ чабыртіс сійӧс, кыскис.

Айкурӧг уна ёна горзіс, сӧмын айкань эз кывлы сійӧс, зэв нин ылын сійӧ вӧлі.


Вуджӧдысь: 
Гижӧд
Айкурӧг айканькӧд
Жанр: 
Йӧзӧдан во: 

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1