ВАРТӦМ

Буракӧ ар нин воӧма. Быд асывводз садьман вартан шыӧ. Петан кильчӧ вылӧ мыссьыны, быдласянь кылӧ: «ті-ки, та-ки, ті-ки, та-ки!» Гӧгӧр видзӧдлан — вартанъяс вылӧ-вылӧ качлӧны, югнитлӧны ӧтилаын, мӧдлаын, коймӧдлаын. Радейта ме вартӧм, нянь дук, рыныш тшын дук. Рыныш дінад матысмыны на кутан, сьӧлӧмыд долыдмӧ, кыпыдмӧ нин. Зэра аръясын эськӧ абу зэв гажа да лӧсьыд вартӧмыд да. Мукӧддырйи арбыд мырсясны, кӧдзыд тӧлӧдз оз вермыны вартантӧ эштӧдны. Этша кыйӧдласны кобӧм костъястӧ. Мед жӧ машинаясыд миян мукӧдлаын моз унджык вӧлі. Ӧні тай эськӧ миян коми йӧз кодсюрӧ кутісны кокньӧдчыны машинанад уджалӧмӧн да.

Со босьтам миян вичкодорсаӧс. Ӧти водзмӧстчысьджык вежӧра мортыд мыйта бур вӧчис аслыс дай мукӧдыслы. Опонь Иван войнаӧдзыс на чуймӧдіс-ыштӧдіс гоз-мӧд мортӧс, суседъяссӧ. Морт квайт ӧтувтчисны дай судзӧдісны куим машина: ытшкан, вартан, тӧлӧдчан. Кымын во нин красуйтчӧны весиг став вӧлӧсьтсаыс. Вежыд петас найӧ вартанінӧ кӧ ветлан. Ӧтувйӧннад рыныштӧ вӧчӧмаӧсь ыджыдӧс, витсё кольта сю тӧрӧ. Гумланыс вевта, гӧгӧр топыд, зэр войт оз письт, тьӧска джоджын ӧти кост абу. Мича, кос дырйи эськӧ весиг рынышыс налы оз ковлы да... Зэригкежлад тай вӧчӧмаӧсь жӧ-а. Гумла шӧраныс сулалӧ машина. Ӧти морт кольтаяссӧ сюялӧ машина водзӧдыс, кык бокӧдыс бергӧдлӧны кыкӧн (позьӧ лӧсьӧдны вӧлӧн бергӧдлан), машина бӧрӧдыс петӧ вартсьӧм идзасыс тусьыскӧд, нёльӧд морт куртӧ, янсӧдӧ идзассӧ туссьыс да идралӧ. Сы мында став уджыс и эм. Кос поводдяӧ шӧтлытӧг позьӧ вартны луннад рыныш дас. Тӧлӧдны бара жӧ оз ков налы виччысьны тӧвзьысьӧм. Машинанад кӧть кор тӧлӧд. Ӧти лунӧ крестьянин вермас став няньсӧ ассьыс вартны, мӧд лун тӧлӧдны. Тайӧ квайт крестьяниныс моз кӧ быдӧн ӧтув лӧсьӧдасны видз-му уджалан машинаястӧ, эськӧ оз ков повны зэра арысь да виччысьны тӧв петӧмтӧ, оз таскайтчы арбыд зэр улын да кок улын няньыд.