КОЛӦ, КОЛӦ БЫРӦДНЫ!
Коми йӧз лӧсьӧдчӧны выль ногӧн овны.
Мед олӧм лоас бур да шуда, колӧ первойсяньыс тӧждысьны коми йӧзлы ас вӧснаыс. Меддона быд олысь йӧзлӧн му вылын — здоровйӧ, дзоньвидзалун.
Важысянь коми йӧз нимавлісны ён йӧз пыдди, — дай, збыльысь шуны, татчӧс олӧмыс (природаыс) коми йӧзӧс бура калитліс; кӧдзыд климат, ӧти пӧлӧс жугыль, топыд, сьӧкыд удж коми мортӧс пыр нин чорзьӧдліс, ёнмӧдліс, вынсьӧдліс.
Сӧмын бӧръя воясӧ ёна кутіс разавны Коми му кузя быдсяма пӧлӧс висьӧм.
Мукӧд висьӧмсӧ позьӧ справитны, лечитны регыдӧн. Бурдӧм бӧрын — мортыд бӧр важ кодь здоров.
Эмӧсь и сэтшӧм висьӧмъяс, кодъясӧс он вермы регыдӧн бырӧдны.
Ме инда лёк (пеж) висьӧм вылӧ (сифилис).
Колян война дырйи зэв ёна лёквисьӧмыд разалі, ёна висялӧны сыӧн и Коми муын.
Тайӧ висьӧм зэв вуджысь мӧд вылӧ. Вермас вуджны, узьлӧм кындзи, нӧшта: окасигӧн, висьысь мортлысь чигарка пом куритігӧн, висьысь морткӧд киасигӧн (здоровайтчигӧн) да мукӧд дырйи.
Лёквисьӧм, вуджӧм кындзи, сетсьӧ весиг рӧдвуж вылӧ (наследство): лёквисьӧма батьсянь вуджӧ мамыслы, челядьыслы да-й водзӧ на рӧдвужас мунас (потомство).
Со кутшӧм страшнӧй тайӧ пеж висьӧмыд!
Мыйкӧ нӧ миян керӧны оз тайӧ висьӧмсӧ бырӧдӧм вӧсна?
Веськыда кӧ шуны — оз, либӧ вӧчӧны зэв этша.
Явитны нывъяс-зонъяс лёквисьӧм полӧны, яндысьӧны. Тадзи новлӧдлӧны ас пытшканыс пеж висьӧмсӧ, йӧз костын олӧны, ныла-зонма узьлӧны, быдтор вӧчӧны да ёнджыка паськӧдӧны висьӧмсӧ.
Кор нин лёквисьӧмӧн висьысьяслӧн ныръясыс кутас сісьмыны да нинӧм нин сэсся лоӧ вӧчныныс, сэки вӧлисьт кодсюрӧыс казяласны да мунасны больничаӧ, пельшӧр дінӧ.
Сэки сёр нин! Колӧ пырысь-пыр явитны лёквисьӧмтӧ!
А сэтчӧдз гашкӧ висьысьыд кымын здоров мортӧс пежаліс? Гашкӧ кымын ён мортлы кӧвъяліс пеж висьӧмсӧ? А найӧ бара асьныс мукӧдъясӧс тшыкӧдісны?
Колӧ та йылысь бура думыштны!
Кӧсъям кӧ бура, дзоньвидза овны ми, коми йӧз, колӧ бырӧдны тайӧ лёквисьӧмсӧ!
Коді висьӧ — колӧ больничаӧ пырны. Коді яндысьӧ висьӧмсӧ явитны да мукӧдӧс пежавлӧ — сэтшӧмсӧ судӧ сетны!
Водзӧ овны ланьтӧмӧн оз позь!
Ми огӧ кӧсйӧ Коми му кыпӧдны сы вылӧ, мед поздысьны вермас лёквисьӧм!
Коми йӧз, вокъяс, чойяс, кывзӧй! Видзчысьӧй лёквисьӧмысь! Зэв омӧль тайӧ висьӧмыд! Кодлыкӧ кӧ сюрас тайӧ — сійӧ вошӧм морт!
Лёквисьӧмӧн висьысьяс! Ӧдйӧджык пырӧ больничаӧ, висьталӧ докторлы ли пельшӧрлы ли асланыд висьӧм йылысь, лечиталӧ-бырӧдалӧ сійӧс! Энӧ разӧдалӧ здоров йӧзлы, энӧ паськӧдалӧ Коми му кузя, энӧ олӧй дзоньвидза йӧз пӧвстын ланьтӧмӧн, найӧӧс энӧ тшыкӧдалӧй! Думыштӧй, кутшӧм лёк ті вӧчад сідзи олігад асланыд чойяслы, вокъяслы, рӧдвужыдлы, став йӧзыдлы, став паськыд Коми муыслы!
Мывкыда коми войтыр, здоровйӧ вӧсна тӧждысьысьяс! Сюсьджыка видзӧдӧй ас горт гӧгӧрныд, ас сикт гӧгӧрныд, абу-ӧ кӧнкӧ ланьтӧма пеж висьӧма морт! Аддзанныд кӧ, энӧ яндысьӧй, энӧ пыдӧджык дзебӧй сэтшӧмсӧ, а босьтӧ шошаӧдыс да чужъялігтырйи нуӧдӧ больничаӧ!
Сэтшӧм омӧль мортсӧ колӧ вӧлӧсьт шӧрын петкӧдлыны, став йӧз син водзын колӧ янӧдны, уськӧдны (
Мича вира чужӧмаяс еджыд коми нывъяс, сӧстӧм ловъяс! Гажа том ныв кадад олӧй бура, видзчысьӧмӧн (
Коми том зонъяс, вына збой молодечьяс! Ті сідзжӧ кужӧй овнытӧ лӧсьыда! Видзӧй ассьыныд здоровйӧтӧ! Гӧтрасиганыд кужӧй бӧрйыны дзоньвидза, здоровӧй невестаясӧс! Лэччысьӧй, шеныштӧй бокӧ, мустӧмтӧй лёквисьӧма нывъясӧс: “Мун, — шуӧ, — син водзысь, пеж, сісь курва!”
Колӧ босьтчыны та йылысь чорыда быдӧнлы! Оз кӧ пемыд коми йӧзыс асьныс гӧгӧрвоны став омӧльлунсӧ лёквисьӧм помысь, колӧ власьт дорын сулалысьяслы кутчысьны татчӧ.
Ме ногӧн: мед гӧтрасьтӧдз войдӧр коми зонъясӧс (жӧникъясӧс) видлалас (свидетельствуйтас) доктор ли, пельшӧр ли; мед верӧс сайӧ мунтӧдз коми нывъясӧс (невестаясӧс) сідзжӧ видлалас доктор ли, бабка ли. (Кӧнсюрӧ, мукӧд государствоын, тадзи и вӧчсьӧ).
Сэки вӧлисьт вермам водзсасьны лёквисьӧмкӧд.
Сэки вӧлисьт Коми муын кутасны чужны-быдмыны ён йӧз, — Коми му сэки кыптас вылӧ, олӧм лоас шуда, гажа, долыд.
Кутчысьлӧй Коми му весавны, Коми му кыпӧдны!
