СӦВЕТБЕРДСА СЕКЦИЯЯСЛӦН УДЖЫС

Сӧвет правительство да партия дугдывтӧг тӧждысьӧны, мед эськӧ крестьянаӧс ёнджыка сибӧдны общественнӧй удж бердас. Сытӧг ӧд сӧвет уджыд оз вермы шылявны да бурмыны.

Судъясын, кооперативъясын, сӧветъясын — быдлаын нин ӧтвылысь уджалӧны уджалысь войтыр. Найӧ отсасьӧны сӧвет удж бурмӧдны, овмӧс кыпӧдны.

Гражданскӧй война помалӧм бӧрын рабочӧйяслы да крестьяналы ёна крепыда лои кутчысьны овмӧс кыпӧдӧмӧ да югдӧдчан удж бердӧ. Быд уджын колӧ сӧглас да водзвыв тӧлкуйтӧм. Мед эськӧ унджык войтыр отсасисны, сӧветъяс бердӧ лои секцияяс лӧсьӧдны. Секцияясысь уджсӧ ӧні ковмас ёна шыльӧдны, — йитны став сӧветса уджыскӧд. Став уджыс налӧн ӧд мунӧ сӧветъяс пыр да исполком пыр. Общественнӧй организацияяслы колӧ быд ногӧн тшӧтш отсавны.

Секцияын колӧны водзмӧстчысьяс.

Медвойдӧр лоӧ сёрнитыштны уджсӧ туйдӧдӧм йылысь. Быдлунся уджсӧ секцияын нуӧдӧ бюро. Бюросӧ бӧрйӧны секция заседанньӧ вылын. Бюроӧ колӧ бӧрйыны сюсьджык йӧзӧс — сӧветса, либӧ исполкомса шленъясӧс, либӧ общественнӧй удж нуӧдысьясӧс (агрономӧс, учительӧс да мукӧдӧс). Бюро лӧсьӧдалӧ план — мый колӧ вӧчны секцияыслы. Тӧлысьын либӧ кык тӧлысьын ӧтчыд чукӧртавлӧ секцияса собранньӧ.

Комиссияяс йылысь.

Секцияяс водзын уна уджъяс сулалӧны. Куш заседанньӧяснад немтор оз артмы. Медым бурджыка пуктыны уджъяссӧ, секцияяс бердас лӧсьӧдалӧны комиссияяс. Босьтам кӧть сиктса овмӧс кыпӧдан секцияӧс. Сылӧн уджыс зэв уна. Татчӧ позьӧ лӧсьӧдны гоз-мӧд комиссия. Видз-му паськӧдӧм да дӧзьӧритӧм вӧсна тӧждысьысь комиссия, кӧйдыс вӧсна, бур карта лӧсьӧдӧм да скӧт дӧзьӧритӧм вӧсна, видлӧгӧн уджалӧм (опыты), град выв пуктас бурмӧдӧм да мукӧдторъяс вӧсна тӧждысьысь комиссияяс.

Секция заседанньӧ вылын нуӧдӧны сёрнияс став удж йывсьыс, тӧлкуйтӧны мыйяс колӧ вӧчны, вынсьӧдӧны бюролысь удж нуӧдан плансӧ, сэн жӧ бӧрйӧны комиссияясӧс. Комиссияясыд асланыс уджалӧм йылысь вӧчӧны доклад секцияса заседанньӧ вылын.

Секция отсалӧ сӧветъяслы.

Ӧні став уджыс секцияясас мунӧ водзвыв лӧсьӧдӧм план серти. Овмӧс бурмӧдӧм, войтырӧс велӧдӧм, дзоньвидзалун вӧсна тӧждысьӧм, тӧргуйтан удж да мукӧд уджъяс сиктын ладмӧдӧ меставывса сӧвет. Сӧветъясыслы уджсӧ нуӧдны отсалӧны секцияяс.

Босьтам кӧть кооператив удж вӧсна тӧждысьысь секцияӧс. Шуам, сы бердӧ лӧсьӧдӧмаӧсь комиссияяс (тӧвар дон лэдзны, рӧскодъяс чинтыны, вузасьӧм бурмӧдны да шленӧ унджык мортӧс пыртны). Сійӧ комиссияясыс, дерт, асьныс оз вермыны ассяньыс тшӧктыны ревизионнӧй комиссияяс моз правленньӧлы вӧчны кутшӧма удж. Найӧ сӧмын тӧдмасьӧны уджалӧмнас да сёрнитӧны, кыдзи эськӧ позьӧ уджсӧ бурджыка пуктыны. Гижӧны, пасъялӧны актӧ. Кор сійӧ актсӧ вынсьӧдасны сӧвет заседанньӧ вылын, Исполкомыс кутас тшӧктыны кооперативлы уджавны сійӧ акт сертиыс.

Коми обласьтын секцияяс содӧны.

Коми обласьтын секцияяс кутісны артмавны 1925 восянь. Тайӧ кадсяньыс секцияясыс пыр ӧтарӧ содісны.

1925-ӧд воын секцияяс вӧліны сӧмын вит вӧлӧсьтын. Сэні вӧлі 18 секция. 1927 воӧ секцияясыс уджалӧны 63 вӧлӧсьтын нин. Ставыс лои нин 142 секция.

Мукӧд секцияясас пырӧмаӧсь 33 шленӧдз.

Мылдін вӧлӧсьтувса (Кулӧмдін уездын) секцияяс кольӧм во буракодь нин уджалісны. Сэні вӧлӧма куим секция. 87 шлен пиысь вӧлӧма 12 нывбаба. Чукӧртчылӧмаӧсь дас ӧтиысь.

Сӧвет бердӧ ӧтувтчӧмӧн найӧ зэв ёна отсалӧны быдсяма пӧлӧс удж вылын. Став секцияясыс ӧні уджалӧны ӧти план серти.

Велӧдчам бурджыка уджавны.

Ӧні став СССР пасьтаыс мунӧ конкурс — секцияяслысь уджсӧ тӧдмалӧны. Карса да вӧлӧсьтувса секцияяслы колӧ ассяньыс став уджсӧ бура артыштлыны. Конкурс дырйиыс колӧ петкӧдлыны став уджсӧ секцияяслысь. Бура уджалысь секцияясӧс кутасны ошкыны дай сетасны премия. Конкурс бӧртиыс секцияяслы колӧ босьтчыны бурджыка уджавны, бырӧдны став нелючкиторъяссӧ уджсьыс.

Кымынкӧ вӧлӧсьтын секцияяслысь уджсӧ тӧдмаласны уездсянь мортӧс ыстылӧмӧн.

Быд вӧлӧсьтӧ сӧвет бердӧ конкурс кежлас колӧ лӧсьӧдны секцияяслысь уджсӧ тӧдмалан комиссия. Сійӧ кутас видлавны уджсӧ секцияясыслысь. Сэсся колӧ гижны газетъясӧ да уездувса исполкомӧ, кутшӧма уджалӧны секцияясыс.

Став Союз пасьтаса конкурс вылӧ секцияяс удж йылысь кутасны гижны: карса секцияяс уджалӧм йылысь «Известия» газетӧ, сиктса секцияяс йылысь «Крестьянскӧй газетӧ». Нӧшта таысь кындзи кутасны гижны «Власьт Советов» журналӧ. Миян сиктъяссянь колӧ сэтчӧ и гижны.

Мунӧ ӧні конкурсыс и миян Коми обласьт пытшкын. Сідзкӧ, секцияяс уджалӧм йылысь колӧ гижны (обласьтпытшса конкурс вылӧ) «Югыд туй» да «Коми сикт» газетъясӧ. Конкурс петкӧдас вӧля вылӧ став бурсӧ и омӧльсӧ секция уджысь. Индас, писькӧдас туйсӧ водзӧ вылӧ бурджыка секцияяслы уджсӧ пуктыны.

Коми Мишӧ.