МИРОН МЫЛЬКХVІІ-ӧд нэм помын миян Войвылын олісны 70 тысяча ненец, на лыдысь Гӧрд Октябрлысь кыасӧ аддзисны 5 тысяча морт...Тадзи висьталӧ история.Аргыш тӧвзьӧ тундра вывті, Море бердті. Брунган ^тадзи кӧр видзысьяс шуӧны жыннянсӧ/^ шыыс гора кывтӧ Лымъя эрдті. Дзор Ванюта мунӧ ылӧ, Ыджыд карӧ. Олӧ сылӧн муса нылыс Нарьян-Марын. Сотӧ кӧр видзысьлысь чужӧм Лэчыд тӧлыс. Енэж шӧрын дыша чужӧ Зарни тӧлысь; Лымъя эрдӧ сійӧ койӧ Кельыд югӧр, Ӧдва тӧдчӧ пемыд войӧ Кӧрлӧн вуджӧр. Эз, Ванюталы эз овсьы Шоныд чумас, Сьӧлӧм бердас сылӧн ловзис Ыджыд думыс. — Э-э-эй!.. Вай тэрмась, тэрмась, Ыджыд Сюра, Небесаысь Нумгы Нгера ^тадз шуӧны ненецъяс Юрйыв кодзув (Полярная Звезда)/^ Уси нюрӧ. Гашкӧ, чорыд турӧб лыбас Кара вомысь. Пемыд войсӧ бара кырӧ Харей помыс. — Э-э-эй!.. Со Мирон мылькйыс Кынь кодь еджыд, Ыджыд Сюра сэтчань выльысь Мед оз кежӧд. Тайӧ мыльксӧ нэм оз вунӧд Дзор кӧр видзысь. Сылӧн синваыс зэв уна Сэтчӧ йиджис. Нарьян-Марас уна, уна Югыд биыс, Тынзей ^аркан, извасаяслӧн — няртала/^ помсӧ весиг вуні Чӧвтны киысь. Ассьыс нывсӧ кытысь корсяс, Кытысь аддзас, Коймӧд вой нин, гашкӧ, помся Узьны даддяс? Да и паныдӧн кӧть сюрӧ, — Оз и тӧд нин: Ӧні сылӧн муса Нюра, Кӧнкӧ, мӧд нин... Дас нёль арӧс сӧмын сылы Сэки вӧлі, Кодыр чужан чумсьыс ылӧ Нуис тӧлыс. Квайтысь тундра весьтысь шонді Дзикӧдз куслі, Квайтысь дона позсӧ шонтіс Мудзӧм юсьлысь. Нылыс помаліс нин школа Буретш сэні, Кӧні уджаліс да оліс Муса Ленин. Кӧть и гажтӧм овны нывтӧг — Мый нӧ керан! ...Лымйӧн толӧм улич вывті Кывтӧ серам. Шуда том йӧзлы Ванюта Шуӧ: — Чолӧм! Кӧні, — юасьӧ, — Анюта Менам олӧ? — Уна татшӧм нима нылыс Нарьян-Марас! Гашкӧ, клубын ворсӧ-сьылӧ Сійӧ бара... Воши мудзыс пӧрысь мортлӧн, Сылы любӧ, Кисӧ сетӧны том ёртъяс: — Мунам клубӧ!.. Коді нэмсӧ оліс чумын, Бипур бердын, Сылӧн шоча чужліс нюмыс, Петліс эрдӧ. Тэта ^ненецъяслӧн князь, уна кӧр видзысь морт/^ Мирон сылысь батьсӧ Видзліс медӧн, Нэм эз шонтывлы бур аттьӧ Самоедӧс. Самоед?.. Мед вешйӧ ылӧ Шуштӧм шыыс! Курыд синваыс оз гылав Ӧні сыысь. Пӧрысь ненец клубӧ пырӧ, Нывсӧ корсьӧ, Морӧс вылас ӧзйӧ сылӧн, Югыд орден. Аддзӧ: куим чумысь ыджыд Биа керка. Синъяс водзас шызьӧ-гызьӧ Шуда серпас. — Пуксьӧй, — сылы кодкӧ шуӧ, — Пуклӧс вештӧ. — Петны аргышнича-туяд Аски эштан! Сӧвик шыбитны эз удит, Дзикӧдз падмис... Бур, кор мортыд ёна мудзӧ, Но и радлӧ! Радлӧ... Збыльысь радлун уси Талун сылы: Сцена вылӧ еджыд юсь кодь Петіс нылыс. Тундра шӧрын быттьӧ воссис Тувсов дзоридз. Батьлӧн морӧс йӧрыш костас Лов шы ори... Гашкӧ, сувтны, петны, мунны Сылы колӧ? Гашкӧ, нывлӧн важӧн вуні Чумын олӧм? Нумгы Нгера! Отсав батьлы Сямсӧ корсьны. ...Нылыс лӧсьӧдыштіс платтьӧ, Пуксис ворсны. Уна рӧма мича шыӧн Залыс тыри: Зарни шонді паськыд тыӧ Узьны пырис; Тӧлысь петіс аслас туйӧд Енэж шӧрӧ, Эзысь югӧр ланьтӧм юын Ӧдва вӧрӧ... Татшӧм войӧ тэта Мирон Шудсӧ пайкис, Мортӧс вузаліс Берлинӧ Дас вит шайтысь. Бӧрдіс, помнитӧ, Ванюта Мирон водзын, Коді сылысь юрдон кутіс Аслас соддзын. — Тундра вылын царь и ен ме! — Вочавидзис. — Медым тэнӧ аслад енмыд Ӧні видзас... Сэсся кӧрт решётка сайын, Зоопаркын, Сійӧс вердісны уль яйӧн Куим ар кост. — Со пӧ, — индылісны чуньӧн Ненец вылӧ, — Татшӧм зверыс кӧдзыд чумын Олӧ-вылӧ! Кутшӧм Нумлы ^ненец-язычникъяслӧн ен/^ сылӧн дойыс Сэки инмис, Кодыр ставнас сылӧн войвыв Кисьтіс синва! Ытшкис чумын олысь йӧзӧс Биа висьӧм, Тшыглун тундра пасьта кӧдзис Налысь лысьӧм. — Со пӧ, — индылісны сылань Тшӧгӧм войтыр, — Сӧмын ӧти айбарч ^кын яй, кодӧс вӧсниа чӧлалӧмӧн сёйӧны кӧр видзысьяс/^ вылын Вермӧ койтны! Дзонь Европа сэки вӧймис, Аддзис дивӧ, Сэтчӧс музыка тшӧтш йӧймис Нор мотивӧн. Выльысь думыштчӧй жӧ коркӧ, Выльысь лыддьӧй, Кыдзи вузалӧны мортӧс Кӧрпи пыдди. Синмыд вазьӧ... Шогла пӧдан... Не кӧ тулыс, — Тундравывса ненец рӧдыс Дзикӧдз кулі. Чӧвлӧй... Коді вӧвлӧм рана Выльысь кырӧ? Дойдан шыяссӧ ӧд бара Ненец кылӧ... — Анӧ... Анӧ!.. Нылыс чуймис, Сувтіс ачыс. Кыдзи, ӧні кутшӧм туйӧд Воис батьыс? Тайӧ сылысь гӧлӧс кылӧ... Сылы татӧн Ворсӧ Бетховенлысь нылыс Важ соната! Оз Берлинын, Нарьян-Марын, Море дорын, Кодӧс медводз кӧдзыд арыс Йиӧн дорӧ. Со, со локтӧ... Радъяс костӧд Батьыс вуджӧ. Кыдз нӧ нылыс сылысь оз тӧд Муса чужӧм! Залыс шызьыліс и бара Дзикӧдз лӧнис... Сё син кӧр видзысьлань яра Дзоргис ӧні. — Ворс, вай ворс! — бать гора шуис Аслас нывлы. — Гашкӧ, воддза мука-туйӧс Эн на кывлы? Ме эг сгинит море сайын, Ылі муын: Босьтны Мирон эрдысь пайӧс Сьӧлӧм пуис... Нумлы кевмыси да кори, Медым сійӧ Нуис чужан Кара ^тундраса ю, усьӧ Карскӧй мореӧ/^ дорӧ Ненец-пиӧс. Но эз Нумыс дорйы менӧ... Сьӧкыд часӧ Мездіс сэки сьӧкыд пленысь Сувтысь асыв. Во чӧж кысси ылі муысь Ӧти думӧн: Тэта Миронӧс мед суны Аслас чумын... Ланьтіс виччысьтӧг Ванюта. Сувтіс. Сорсис... Но, а сылӧн ныв, Анюта, Пыр на ворсӧ, Вывлань лэптыштӧма юрсӧ, Синмыс пӧдса: Сылӧн сьӧлӧмыслы бура Быд шы тӧдса... Уна сьӧлӧм морӧс пытшкас Тіпкӧ гора, Уна гӧлӧс залас кыптӧ: — Корам!.. Корам!.. — Во ме кысси... Сӧмын тӧлысь Индіс туйӧс. Тундра вывті, море пӧлӧн Кысси-уйи. Мирон мылькйӧдз сӧмын колӧ Вӧлі воны, Кӧні водзті юклі олӧм Коньӧр понлысь. Арся войӧ чумсӧ аддзи Яра ^посни бадь/^ дорысь. Мирон ачыс ӧдйӧ садьмис Гӧлӧс горысь. — Ань дорова тэ! ^ненецъяс ногӧн: Видза оланныд/^ Вай сярка ^вина стопка/^ Ӧні мыччы... Аддзан, кутшӧм ылыс карысь Татчӧдз кысси! Сӧмын ӧти сярка... Ставсьыс Ӧні мынтысь. Эн ӧд этша ассьыд пай тэ Менӧ кынты! Воис кад и аслыд петны Шоныд чумысь... Ненец-пилысь вирсӧ сета Пӧттӧдз юны. Мирон кельдӧдіс, но келіс Кӧдзыд тыӧ... Сувтіс тундра весьтын мелі Асъя кыа. Кодыр арся пемыд войӧ Тӧлысь чужӧ, Мирон мылькйыс важ моз койӧ Ассьыс вуджӧр. Сӧмын нимыс коли сылӧн Миян лунӧдз, И Ванюталӧн тшӧтш нылыс Мед эз вунӧд. Сцена вылын батьыс нывсӧ Сывъяс кутӧ. Ӧні кутшӧм, кутшӧм кывйӧн Найӧс юкан? Кара дорын чужан муыс Куйлӧ налӧн. Батьыс аслас чумӧ нуас Нывсӧ талун. Нуас... Кыдзи сійӧ нуас Шудсӧ йӧзлысь? Медым налӧн сьӧлӧм пуӧ, Медым ӧзйӧ! ...Тундра весьтті зарни тӧлысь Кывтӧ-катӧ, Юргӧ кӧдзыд Кара пӧлӧн Выль соната. Некор пӧрысьлун оз волы Ненец-пилы, Сылысь шог да шуда олӧм Море сьылӧ.
