СИКТЪЯСЫН ВУЗАСЬӦМ
Вузасьысьяслӧн выль воыс лыддьысьӧ октябр тӧлыссянь. Колян вося октябрсянь коли во джынйысь дыр. Кутшӧма таво, 1926–27 воӧ, тӧргуйтӧны потребительса обществояс?
Таво крестьяналӧн нажӧткаяс омӧльӧсь, дай унджыкыс мунӧ нянь босьтӧм вылӧ. Мукӧд тӧварыс мунӧ этшаджык, колян во серти. Вит тӧлысьӧн став вузасьӧмыс лоӧма 1.542 сюрс дон (быдсяма тӧвар). Колян во серти ёна содӧм абу. Сырьё да пушнина ньӧбӧма 187 сюрс шайт дон. Воддза вояс серти зэв этша. Тӧвар дон вылӧ содтӧмыс (наценка) вӧлӧма 10%, рӧскод — 8%. Колян во серти кооперативъяс вузасьӧны донтӧгджык. Рӧскодъясыс содӧмаӧсь, мынтӧны уна кооператив ыджыд уравнительнӧй сбор да. Тайӧ сбор пондаыс да тӧвар донтӧммӧдӧм понда кооперативъяслы ёна лоӧ мырсьыны рӧскодъяссӧ чинтӧм вӧсна. Барышъяс таво этша лоӧны. Мукӧд кооперативъяс бура уджалӧны. Кӧнсюрӧ во джынйӧн уджыс омӧля содӧма.
Изьвайывса потребобщество.
Воддза воясӧ паськыда вӧлі уджалӧ. Ӧні прӧмысыд омӧля лои да, жебмис уджыс. Апрель 1ʼ лун кежлӧ баланс серти йӧзыс кооперативлы уджйӧзаӧсь 20 сюрс шайт. Тадзинад, дерт, убытка лоӧ. Убытка и лоӧма — во джынйӧн 93 шайт. Вузалӧм оборотыс 57 сюрс шайт дон. Зэв уна воддза лотайтӧмъяс перйытӧм.
Нившераын (Висервожын) кооперативлӧн зэв жӧ лёк олӧмыс. Во джынйӧн ӧти шлен абу содӧма. Йӧзыс уджйӧзаӧсь 16 сюрс шайт дон. Ӧнӧдз на уджӧн кооперативыс вузасьӧ.
Туръяын омӧля вузасьӧны. Ыджыд убыткаӧ усьӧмаӧсь. Тӧвар вылас вӧлӧм содтӧны этшаджык, асланыс рӧскодыс унджык. Йӧзыс уджйӧзаӧсь кооперативлы 7 сюрс шайт. Тадзинад, дерт, нинӧм бурыс оз артмы.
Выльгортса кооператив — крепыд, дай ёнмӧ водзӧ. Во джынйӧн оборотыс 26.500 шайт. Этшаджыкыс кооперативӧ пырӧма шленӧ — сӧмын 40%. Барыш воӧма 750 шайт кымын.
Черныш (Луза вож).
Кооперацияӧ пырӧма 87% став керка лыдсьыс. Пайсӧ чукӧртӧма этша, сӧмын 3 ш. 20 ур шлен вылӧ. Йӧзыс собранньӧяс вылӧ омӧля волӧны. Правленньӧыс уджсӧ пуктыны торъя абу вермӧма. Йӧзсянь уджйӧзыс воӧ 900 шайт саяс. Сьӧмыс вузасьны этша. Лавкаын няйт. Документъясыс абу местаясын. Мукӧд тӧвар дон вылӧ содтӧдсӧ зэв ыджыда пукталӧмаӧсь. Рӧскодыс 12,8%. Эм мельнича, сійӧ вайӧма барыш. Вузасьӧмсьыс лоӧма убытка.
N.
