ТИМА ВЕНЬЛЫ ПИСЬМӦ (1925)


Тима Веня!

Зэв ыджыд мог! Ме кӧсйыси Центриздатлы (СССР-са народъяслӧн центральнӧй издательстволы) май 1 лун кежлӧ ыстыны хрестоматия коймӧд во велӧдчысьяслы. Уджавныыс эг на слӧймӧй босьтчыны. Ӧндрей Агниякӧд сёрнитім, мися, книгаыслысь плансӧ лӧсьӧдам тадзи:

І. Морт (дзоньвидзалун видзӧм боксянь ёнджыка). Гижас И. М. Коданёв.

ІІ. Ас муын: 1. а) ар; б) тӧв; в) тулыс; г) гожӧм. 2. а) климат, мусин, быдманторъяс, кывтӧм пемӧсъяс; б) уджъяс. Тайӧ отделсӧ шуим гижны тэныд.

Методсӧ босьтны «Игра и труд» книгалысь (книгасӧ ыста). Тайӧ отделас тшӧтш сюйны материал, кыдзи овлісны коми йӧз важӧн, мый налы сетіс Октябрса революция.

«Игра и труд» книгаыс зэв лӧсьыд: пытшкӧсыс дзик выль, ёна удж сетӧ велӧдчысьяслы. Сійӧн миянлы кажитчис — медся лӧсьыд.

Вай босьтчы, зонмӧ! Уджысь Центриздат бура мынтӧ (70 шайт печатнӧй листысь — 16 лист бокысь). Пыр и босьтчы гижны, мед тӧлысьӧн тэнад отделыд эштас (вывті жӧ эськӧ ёна тэрмӧдла да).

Сэсся водзӧ план йывсьыс:

ІІІ. Карын (фабрик-завод йылысь да мый да), гижа ме.

ІV. Мукӧд крестьяна костын. Гижӧ Суханова.

V. Паськыдінъясын. Гижӧ Н. П. Попов (Жугыль).

Босьтчы лӧсьӧднысӧ да гиж миянлы!

Сэсся мукӧдтор йылысь.

Коми литература лэдзӧм омӧля мунӧ: асьнымӧс и типографиясӧ ёна манитӧны газет да журнал. Типографияын коми наборщикъясыс этша да лои вайны куимӧс Москваысь. Сэсся велӧдам жӧ эськӧ морт 15 кымынӧс да. Газет век кӧсъям комиӧдны да век ог вермӧй: абу коми редакторыс. Ӧні корам Тимушевӧс (Кулӧмдінса УОНО-ысь). Опонь эськӧ оз кут сетны да.

Коннӧй Петырӧс пукті аслым заместительӧ, зэв уджалысь морт да, сійӧ зэв ёна отсалӧ.

Кӧсъям газет ӧтчыд вежонын лэдзны дзик крестьянскӧйӧс. Петыр сёрнитіс нин агрономъяскӧд. Регыд, кӧнкӧ, вермам лэдзны. Жугыль салдатын да дзикӧдзсӧ оз сетны миянлы, мат. Оз вермы ёна уджавны сьӧлӧмсяньыс (вежонын куим лун сӧмын лэдзлӧны миянӧ). Бур коми уджалысьяс кӧ эськӧ сюрӧны — босьтам да.

Журнал зэв дыр нюжалӧ лэдзӧмнас: редакторыс нюжйӧдлӧ. Ӧні петасны 7–10-ӧд номеръяс и 1-ой номер (тэд нӧ воас оз?).

Коми литература печатайтам: 1) Самоучитель коми языка для русских М. А. Молодцовалысь; 2) Коми грамматика ичӧт школаын велӧдчысьяслы Илля Васьлысь; 3) мӧд во велӧдчысьяслы хрестоматия.

Москваын печатайтӧны политграмота комиӧн (гижӧма студент Коюшев). Печатайтӧмаӧсь пермякъяслы букварь (талун воис). Мырсям жӧ эськӧ унджык лэдзны да некыдз ог вермӧй ӧнісӧ босьтчӧдны.

Неважӧн (арнас) ветлі Москваӧ. Олі тӧлысьӧн-джынйӧн. Перйи газетлы отсӧг 24 сюрс шайт. Илля Васькӧд кӧсйысим гожӧмнас чукӧртлыны литература лӧсьӧдысьяслысь съезд. Ог тӧд, вермам огӧй. Чукӧртам кӧ — волы жӧ. Повестка йывсьыс эг на эштыв думыштлыны. Сэсся кӧсъям чукӧртлыны газетӧ гижысьясӧс.

Тэ нӧ кыдз нин олан? Он гижлы письмӧ ни, сьыланкыв ни, мыйкӧ дзик, буракӧ, эновтчин. Журналӧ колӧ жӧ гижлыны.

Сэсся со мый: ми тэнсьыд карточка корлім, тэ ыстӧмыд чегъясьӧмаӧс. Сійӧ оз шогмы миянлы, ысты выльысь, чегтӧмӧс.

Копрася гӧтырыдлы, Пронялы, Вась-свӧяклы.


26/ІІ – 25. Ӧльӧксан Микулай.


Гижӧд
Тима Веньлы письмӧ (1925)
Жанр: 
Гижан кад: 
Ӧшмӧс: 
Пасйӧд: 

* Ӧндрей Агния — Агния Андреевна Суханова (1884 — 1925). 1903 воын Сыктывкарса прогимназия помалӧм бӧрын 1920 воӧдз велӧдӧма Кулӧмдін да Кӧрткерӧс районъясса школаясын. 1920 восянь уджалӧ Коми издательствоын, гижӧ да лӧсьӧдӧ роч вылысь челядьлы лыддьӧм вылӧ книгаяс.

* И. М. Коданёв — Илья Михайлович Коданёв (1888 — 1965). 1924 воӧдз школаын велӧдысь. 1924 — 1926 воясӧ — педтехникумӧ директор, 1930 воӧдз уджалӧ Коми обоноын, сэсся Сыктывкарса гороноын юралысь.

* Н. П. Попов — Николай Павлович Попов (1901 — 1971). Коми писатель, драматург, литературнӧй псевдонимыс Жугыль. 1926 — 1929 воясӧ — пролетарскӧй писательяслӧн Коми ассоциацияын (КАПП) председатель да «Ордым» журналын редактор. 1930-ӧд воясӧ — «Вӧрлэдзысь» да «За новый Север» газетъясын редактор, ВКП (б) Усть-Куломскӧй райкомын секретарь, а сэсся партия обкомса культпроп отделын юралысь.

* Ӧні корам Тимушевӧс. Дмитрий Андреевич Тимушев. Сэки — Кулӧмдін районын школаса велӧдысь. Бӧрынджык — тӧдса учёнӧй-филолог.

* Опонь оз кут сетны. Сёрниыс мунӧ Афанасий Андреевич Маегов йылысь. Сэки уджаліс Коми обоноын.

* Коннӧй Петыр — Пётр Иванович Попов, Коми издательствоын сэкся уджалысь.

* Журнал зэв дыр нюжалӧ. Сёрниыс «Коми му» журналлӧн 1924 вося 7 — 10-ӧд номеръяс да 1925 вося 1-ой номер йылысь.

* М. А. Молодцова — Мария Александровна Молодцова (1887 — 1962). 1918 вося июньын Сыктывкарса парторганизациялӧн первой организационнӧй собрание вылын сійӧс бӧрйисны оргкомитетса секретарӧн. Уна во чӧж велӧдіс Сыктывкарса совпартшколаын.

* Гижӧма студент Коюшев. Иван Григорьевич Коюшев, чужлӧма 1901 воын. Партияса член 1918 восянь. Гражданскӧй война фронтъяс вылысь воӧм бӧрын велӧдчис Свердлов нима Москваса комвузын. Уджаліс первой партия обкомын, а сэсся облисполкомын, 1929 восянь — председатель. Комвузын велӧдчигас и гижис коми книга «Йӧз кост оланног». Книгасӧ кырымалӧма псевдонимӧн — Додзса. Петіс сійӧ 1925 воын. Лэдзис Центриздат.

* Кӧсйим гожӧмнас чукӧртлыны литература лӧсьӧдысьяслысь съезд. Сійӧ воас съездыс эз ло. Коми гижысьяслӧн медводдза конференция вӧлі 1926 вося мартын. Сійӧ котыртіс пролетарскӧй писательяслысь Коми ассоциация (КАПП).

* Копрася гӧтырыдлы. Тима Веньлӧн гӧтырыс вӧлі Анна Семёновна Чисталёва.

* Пронялы. Тайӧ Прокопий Иванович Покровский, Помӧсдінын школаса велӧдысь.

* Вась-свӧяк — Василий Иванович Попов, Помӧсдінса олысь, уджавлӧма вӧралысьяслысь зверь куяс примитысьӧн. Усьӧма Великӧй Отечественнӧй война фронт вылын.

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1