РОЧ

Тайӧ кывйыс вежӧртас боксяньыс ӧткодь Россия да русский кывъяскӧд. Но состав сертиыс роч да русский — абу ӧткодьӧсь, налӧн сӧмын воддза согласнӧйыс ӧткодь.

Пырӧдчам кӧ коми кыв историяӧ, тыдовтчас, мый роч — сійӧ абу сӧмын «русский». Тайӧ кывйыслӧн вежӧртасыс паськыдджык.

Зумыд кыв тэчасъясын (фразеологизмъясын) паныдасьлӧ кыв юкӧн — роч, кодлӧн вежӧртасыс: «бокысь вайӧм, абу ас вӧчӧм». Мича, авъя ныв йылысь йӧз костын шуӧны — рочакань. Тайӧ зумыд кыв тэчасас акань юкӧныс гӧгӧрвоана — кукла, ворсантор, нимкодясянтор. А роч — определенньӧ, индӧ сы вылӧ, мый тайӧ аканьсӧ вайӧмаӧсь ылісянь, сійӧс вӧчӧмаӧсь зэв ыджыд кужанлунӧн, буракӧ, фабрикаын, буракӧ, станок вылын, ас киӧн некодлы тадзисӧ не вӧчны. Роч ной гач — бур, мича нойысь вурӧм гач. Роч ной — сійӧ сьӧлӧм вылӧ воан, мича ной, а абу ас кыӧм дӧра. Тайӧ нойыс дона: сійӧс вайӧма ылісянь. Коми овъяс Рочев да Сьӧдрочев войдӧр сідз жӧ кутлӧмаӧсь «локтӧм йӧз, абу коми войтыр» вежӧртас.

Миян матысса рӧдвужъясным — удмуртъяс — рочьясӧс нимтӧны ӟучьясӧн: удмурт кывйын коми р-лы кыв водзын век лӧсялӧ ӟ либӧ ӝ, а о пыдди у. Шуам: рок пыдди ӝук, рыт пыдди ӝыт, руч пыдди ӟичы...

А ылі рӧдвужъясным — эстонечьяс да финнъяс рочьясӧс шуӧны венэлайнэн, сы вӧсна мый Балтийскӧй моресянь асыввылын овлӧма славянскӧй котыр — венедъяс. А рочьясӧн Эстонияын да Финляндияын шуӧны шведъясӧс — ассьыныс важъя суседъяснысӧ.

Вӧлӧмакӧ, роч кыв чужлӧма зэв нин важӧн, ӧнія рочьяскӧд волысьтӧдз на. Сэк, кор комияс да удмуртъяс, финнъяс да эстонецъяс, мукӧд финн-угор йӧз овлӧмаӧсь ӧтлаын на, сёрнитлӧмаӧсь ӧтувъя кывйӧн, найӧ нимтылӧмаӧсь рочьясӧн сэтшӧм войтырӧс, кодъяс волӧмаӧсь бокысь, вузасьлӧмаӧсь накӧд, но абу тӧдлӧмаӧсь финно-угорскӧй кыв. Сідзкӧ, войдӧр коми войтыр шуліс рочьясӧн эз русскӧйясӧс сӧмын, а суседъяссӧ, локтӧм йӧзӧс, кодъяскӧд волысис, вежлаліс кыйдӧс-прӧмыссӧ мӧд муысь вайӧм дона да мича тӧваръяс вылӧ.