ШУШТӦМ
Коми кывйын -тӧм суффиксӧн артмӧны соссян вежӧртаса нимтан кывъяс, шуам: «гаж»-ысь — гажтӧм, «тыр»-ысь — тыртӧм да с. в. Мукӧддырйи -тӧм суффикс содтысьӧ весиг сэтшӧм кывъяс дінӧ, кодъяс асьныс нин кутӧны соссян вежӧртассӧ:
«Ӧд метӧг тырмӧ лимзалысь да няргысь,
Код водзвыв нюлӧ абутӧм на дой».
(А. Ванеев)
Тайӧ кывбур визяс сулалысь «абутӧм» кыв артмӧма -тӧм суффиксӧн «абу» частичаысь, коді сідзи нин соссьӧдӧ юӧртӧмсӧ. -Тӧм суффикс тані оз артмӧд выль кыв, а тӧдчӧдӧ сёрнитысьыслысь юӧртӧмсӧ донъялӧм. Сы отсӧгӧн поэт дивитӧ норасьны радейтысь войтырӧс.
Татшӧм сикас роль вичмӧ -тӧм суффикслы и «шуштӧм» кывйын: Шуштӧм вӧт песовтіс Петыр Васьӧс (А. Ульянов).
Талунъя коми кывйын «шуштӧм» нимтан кыв -тӧм юкӧнтӧгыс оз нин бергав, но рӧдвуж финн-угор кывъясын тайӧ кыввужйыс паныдасьлӧ на суффикстӧгыс. Шуам, удмуртъяслӧн: шуш — сійӧ повзьӧдчана, мисьтӧм, няйт, финнъяслӧн: сааста — няйт, няйтӧсь. «Мисьтӧм» да «няйт» тӧдчӧдысь кывъяс вежӧртас боксяньыс матынӧсь, найӧ — синонимъяс. Финскӧй сёрниысь «ш»-ыс бырӧма, векджык коми «ш»-лы весьтас сулалӧ сэні — «с»: шаньга пыдди финнъяс шуӧны сянки. Сідзкӧ, важся коми да удмурт «шуш»-лы лӧсялӧ финскӧй «сааста», сӧмын финскӧй кывйыс кузьджык — кык слога, а коми да удмурт кывъяс историялысь ыджыд вӧлӧк вуджигӧн дженьдаммӧмаӧсь, лоӧмаӧсь ӧти слогаӧсь.
Важъя коми сёрниын -тӧм суффикстӧг «шуш» кывйыс бергавлӧма жӧ. Та вылӧ индӧны ӧнія сёрнисикасъясын зумыд кыв тэчасъяс: шушкыль кыдъя (Леткаын), шушкыль кывъя (Сыктывкар бердын), шушкыль кыла (Койгортын), шушкиль кыла (Удораын, Эжва йылын), шушмыль кыла (Емваын, Изьваын). Тадзи нимтӧны мортӧс, коді сёрнитӧ гӧгӧрвотӧма, оз ясыда шуав кывъяссӧ висьӧмысла, повзьӧмысла да с. в. Тайӧ кыв тэчасъясысь кокниа позьӧ торйӧдны «шуш» кыввуж да -кы, -ки, -мы, -ль суффиксъяс.
Кыввужйыс кутӧ «гажтӧм, мисьтӧм, гӧгӧрвотӧм» вежӧртас. Тшӧкыда «шуштӧм» юкӧн паныдасьлӧ шуштӧм-гажтӧм зумыд кыв тэчасын — идиомаын. Важысянь нин, медым ёнджыка тӧдчӧдны керӧм-вӧчӧмлысь мунанногсӧ, признаксӧ, йӧз орччӧн сувтӧдӧны кык ӧткодь вежӧртаса кыв — синоним: шуш — гажтӧм, сідзи жӧ, кыдзи шуам, лючки-ладнӧ, овны-вывны, томӧн-такӧн да с. в.
Вочасӧн «гажтӧм» кыв форма тӧдчӧм улын «шуш» тшӧтш кутіс босьтны соссяна суффикс -тӧм: пытшкӧсса рифмаыс «шуштӧм-гажтӧм» кыв тэчассӧ вӧчӧ кокниа шусянаӧн. Дыр мысти торйӧн вӧдитчигӧн «шуш» кыв тшӧтш кутіс босьтны -тӧм суффикссӧ, кыдзи и «гажтӧм» кыв. Тайӧ суффиксыс кыв артмӧдана рольсӧ вежис сёрнисӧ донъялана (стиль боксянь тӧдчӧдана) вылӧ.
