МЫЙ — МЫЙЛА — МЫЙТА


Сёрнитысьыс ассьыс мӧвпсӧ вынсьӧдӧм могысь вермӧ вӧдитчыны ӧти местоименньӧ пыдди мӧдӧн.


«Мыйла нӧ, шондіӧй, вӧр сайӧ лэччӧмыд,

Му вылӧ ыстін сьӧд вой?» —


юалӧ М. Лебедев аслас сьыланкывйын. А мӧд кывбурын сійӧ мыйла юалан кыв пыдди гижӧ, мый:


Шонді лэччытӧдз на водас,

Чеччас узянінысь сёр:

«Мый пӧ, мужик, мӧс эн лысьты,

Ловъя юрӧн мынтӧмтор».


Тані юалӧмыс воддза кывбурын серти ярскӧбджык, вежавидзтӧмджык, та вӧсна поэт вӧдитчӧ дженьыдджык кыв форманас.


«Томджык нывъяс верӧс сайӧ

Мый нин муналіс».

(И. Куратов).


Мыйта местоименньӧ пыдди автор гижӧ мый, коді сылы кажитчӧ свежджыкӧн, дженьыдджыкӧн, сідзкӧ, виччысьтӧмӧнджык, ӧд ми векджык предмет лыд пасйӧм могысь вӧдитчам мыйта кывйӧн.

Тайӧ кывбурын мукӧд кывъяскӧд йитӧдысь ми гӧгӧрвоам, мый кывлысь вежӧртассӧ, коді мунӧ мыйта пыдди, и кыдзи тайӧ вежӧртасӧн шоча паныдасьлысь сійӧ кольӧ лыддьысьысь паметьӧ, кутӧ стилистическӧй тӧдчанлун. Риторическӧй сёрникузяын, кӧні юалӧмыс абу, юалана местоименньӧясӧн вӧдитчӧны сы могысь, медым петкӧдлыны ыджыдджык чувство: шензьӧм, нимкодясьӧм, чуймӧм.


«Мыйта, мыйта шогсӧ да курыдсӧ венін,

Но эн чорзьы тэ сьӧлӧмнад, эн».

(Г. Юшков).


Тайӧ кывбурас «мыйта» местоименньӧыс ворсӧ «зэв уна» кыв тэчаслысь рольсӧ, но сы серти ёнджыка петкӧдлӧ висьталысьыслысь шензьӧмсӧ.

— Манакъяслы тӧвйыны воті мырпом, турипув, чӧд да пув, солалан тшаксӧ мыйта воті и!» (Г. Фёдоров).

«Мыйта воті» кыв тэчас кӧ торйӧн босьтам, ми огӧ вермӧй стӧча шуны, уна либӧ этша лои вотчӧма. Но тані, мукӧд кывъяскӧд йитӧдын юалана местоименньӧыс кутӧ вынсьӧдан наречйӧлысь рольсӧ: зэв пӧ уна вотӧма, шензьымӧн уна чукӧртӧма вӧрысь вотӧссӧ!


Гижӧд
Мый — мыйла — мыйта

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1